Πέρασαν σχεδόν 13 χρόνια όμως αποτελεί μία από τις πιο ξεχωριστές στιγμές της μακράς ιστορίας των Ευρωμπάσκετ. Ήταν ο τελικός της διοργάνωσης του 2007, όταν η Ρωσία χρειάστηκε το χέρι ενός Αμερικανού, του Τζέι Αρ Χόλντεν για να κατακτήσει την ευρωπαϊκή κορυφή. Εκείνο το παιχνίδι κλήθηκε να θυμηθεί ο τότε προπονητής των Ρώσων Ντέβιντ Μπλατ, σε συνέντευξη του στην ιστοσελίδα της FIBA
«Ήταν μια πολύ, πολύ ξεχωριστή στιγμή για πολλούς, και σίγουρα για μένα, στην προπονητική ζωή μου. Αυτός ο τίτλος Eurobasket ήταν πιθανώς μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις της διοργάνωσης. Το σπουδαίο ήταν ότι, παρά το γεγονός ότι δεν μας έδιναν πολλές πιθανότητες να είμαστε ομάδα Playοffs, ήμασταν καθ ‘όλη τη διάρκεια του τουρνουά η καλύτερη ομάδα αμυντικά και μία από τις δύο κορυφαίες ομάδες συνολικά, μαζί με την Ισπανία. Πάντα ένιωθα ότι είχαμε τη δυνατότητα να ανταγωνιστούμε με τους πάντες. Είχαμε το είδος της σκληρότητας ψυχικά και σωματικά που απαιτείται σε διοργανώσεις που έχουν πολλά παιχνίδια σε σύντομο χρονικό διάστημα, και μεγαλώσαμε μαζί ως σύνολο, από παιχνίδι σε παιχνίδι, γίναμε όλο και καλύτεροι.
-Υπήρχε μια στιγμή που νιώσατε, «εντάξει, αυτή η ομάδα θα μπορούσε να προχωρήσει πολύ» κατά τη διάρκεια του τουρνουά το 2007;
«Τα παιδιά μας ήταν πολύ ικανά, αλλά και πολύ έξυπνα. Παίξαμε με έναν συγκεκριμένο τρόπο αμυντικά και τακτικά που απαιτούσε παίκτες που θα μπορούσαν να σκεφτούν το παιχνίδι και θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τους διαφορετικούς τρόπους που παίζουμε για να επωφεληθούμε από τις αδυναμίες των άλλων ομάδων, ή για να βγάλουμε τον αντίπαλο από τη ζώνη άνεσής του.
Αυτό για εμάς ήταν το κύριο μήνυμα που πήγαινε στον τελικό εναντίον της Ισπανίας, η οποία ήταν μια πραγματικά εξαιρετική ομάδα. Όταν κοιτάζετε τα ρόστερ, δεν είναι δύσκολο να το πείτε αυτό. Είχαν τόσα πολλά όπλα και φυσικά είχαν τεράστιο πλεονέκτημα να είναι γηπεδούχοι με συντριπτική υποστήριξη από τον κόσμο. Γνωρίζαμε ότι η δουλειά μας θα ήταν να τους βγάλουμε από τη ζώνη άνεσής τους και να έχουμε το παιχνίδι κοντά στο σκορ. Και ελπίζοντας και πιστεύοντας ότι θα μπορούσαμε να τους φέρουμε στο σημείο που δε θα τους άρεσε. Και αυτό ακριβώς συνέβη.
Η Ισπανία ήταν μπροστά ειδικά στο πρώτο ημίχρονο, αλλά συνεχίσαμε να μιλάμε για να το κλείσουμε, να το κλείσουμε… να τους πιέσουμε και να δούμε τι θα συμβεί. Επιστρέψαμε στο παιχνίδι αργά στο πρώτο ημίχρονο, αφού ήμασταν πίσω 13, 14, 15 πόντους. Στο ημίχρονο, το παιχνίδι ήταν πολύ πιο κοντά. Και στο δεύτερο ημίχρονο, παίξαμε ακριβώς το παιχνίδι που θέλαμε να παίξουμε. Χρησιμοποιώντας διαφορετικό είδος άμυνας και παίζοντας σκόπιμα και έξυπνα στην επίθεση, για να μην τους αφήσουμε να παίξουν γρήγορο μπάσκετ. Επειδή αν το κάναμε, δεν θα μπορούσαμε να κερδίσουμε το παιχνίδι. Ήταν πολύ ταλαντούχοι. Πολύ βαθύ ρόστερ σε σχέση με δικό μας. Αλλά τους κάναμε να παίζουν με τον τρόπο μας.
Τελικά ένιωσαν την πίεση. Κάναμε σωστό παιχνίδι, και είχαμε τη δυνατότητα φυσικά να το φτάσουμε στο σημείο μετά από μερικά υπέροχα κλεψίματα από τον Χριάπα, μετά του Κιριλένκο, μετά ξανά του Χριάπα, όμως βγήκε εκτός με φάουλ και μετά ο Κιριλένκο και μετά ο Χόλντεν. Πριν κάνει το μεγάλο σουτ, έκανε ένα τεράστιο κλέψιμο στο χαμηλό ποστ πάνω στον Πάου Γκασόλ. Αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να κρατήσουμε την μπάλα για το τελευταίο σουτ».
-Αυτό το τελευταίο σουτ του Χόλντεν… Ήταν σαν τις ταινίες; Τα πάντα ήταν σε αργή κίνηση; Ήταν εκκωφαντική η σιωπή από τις εξέδρες;
«Αυτή είναι μια υπέροχη ερώτηση. Το σουτ του Χόλντεν ήταν καρμπόν ενός σουτ που είδα δια ζώσης, από τον Σαμ Τζόουνς σε έναν τελικό NBA εναντίον των Λέικερς το 1969. Ήταν ακριβώς το ίδιο σουτ. Από τη δεξιά πλευρά, ένα σουτ που χτύπησε στη στεφάνη, αναπήδησε στο ταμπλό, αλλά με τρόπο που φαινόταν η μπάλα να βγαίνει από το καλάθι. Πάντα μου αρέσει να λέω ότι το φάντασμα του Αλεξάντερ Γκόμελσκι έβαλε το χέρι του και έριξε την μπάλα πίσω στο καλάθι.
Αλλά ήταν πραγματικά ένα αντίγραφο του σουτ του Σαμ Τζόουνς που είδα ως παιδί. Μεγάλωσα στη Βοστώνη, αυτός και εκείνες οι ομάδες των Σέλτικς, ήταν οι ήρωες μου. Και αυτό που έκανε ο Τζέι Αρ μέχρι σήμερα μου θυμίζει αυτό το σουτ. Αυτό για μένα σημαίνει την ομορφιά του παιχνιδιού μας. Ξεπερνά όλα τα εμπόδια. Είναι ένα παιχνίδι που παίζεται από ανθρώπους παντού, το λατρεύουν και το ακολουθούν άνθρωποι από διαφορετικές χώρες, πολιτισμούς, κοινωνίες, αλλά εξακολουθείς να βρίσκεις το ίδιο πνεύμα ενότητας, σκληρής δουλειάς, αφοσίωσης και ομαδικής επιτυχίας.
Επιστρέφοντας εκείνη τη στιγμή το 2007… Θα σας πω ακριβώς πώς συνέβη. Ο Τζέι Αρ έκλεψε την μπάλα καθαρά από τον Γκασόλ. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, και μπορείτε να το δείτε ξεκάθαρα στο βίντεο, ότι άρχισε να τρέχει την μπάλα στο γήπεδο και κυριολεκτικά έτρεξα στα μισά του γηπέδου, του λέγοντας του να επιβραδύνει και να κρατήσει την μπάλα. Επειδή θέλαμε να κάνουμε το τελευταίο σουτ. Ένιωσα ότι η ευκαιρία μας ήταν να κάνουμε ένα σουτ, όσο πιο κοντά στο τέλος του χρόνου μπορούσαμε. Ο Τζέι Αρ κράτησε την μπάλα και κοίταξε να κάνει ένα play. Ήρθε νταμπλ τιμ, έδωσε την μπάλα, ευτυχώς, ο (Ζακάρ) Πασούτιν αναγνώρισε την κατάσταση και είδε ότι το νταμπλ τιμ έφυγε από τον Τζέι Αρ και έδωσε την μπάλα αμέσως πίσω στον Τζέι Αρ, που πήρε μερικές ντρίμπλες δεξιά και στη συνέχεια έκανε αυτό το διάσημο τζαμπ σουτ, με μόνο δύο δευτερόλεπτα να απομένουν στο ρολόι, και επίσης στο τέλος του χρόνου για εμάς.
Το σουτ φάνηκε να έχει διάρκεια… μιας ζωής. Ο χρόνος της μπάλας στον αέρα … η αναπήδηση … το ταμπλό … η μπάλα πέφτει στο καλάθι … Φαίνεται σαν μια αιωνιότητα».
? Sound on, David Blatt will run down The Shot by @j_r_holden for you!
— FIBA EuroBasket (@EuroBasket) April 17, 2020
? https://t.co/md8cwNc4QR pic.twitter.com/DAHehkdZuu
-Θα λέγατε ότι το σουτ άλλαξε εντελώς την κληρονομιά του Χόλντεν στη Ρωσία, ακόμη και στο ευρωπαϊκό μπάσκετ; Απόλαυσε μεγάλη επιτυχία στην καριέρα του στην ομάδα του, αλλά ήταν κάτι μεγαλύτερο όταν σκεφτόσασταν τις συνέπειες ενός νατουραλιζέ παίκτη στη Ρωσία εκείνη την εποχή;
«Πρέπει να γνωρίζετε ότι ο J.R. είναι ένας ξεχωριστός τύπος. Τον ξέρω προσωπικά πολύ καλά. Μόλις τον είδα εδώ στην εμπειρία μου στο NBA. O Τζέι Αρ είναι ένα ήσυχος, μετριοπαθής, πολύ ισχυρή προσωπικότητα. Είχε μια εξαιρετική επαγγελματική καριέρα, ειδικά με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, αλλά αυτή η στιγμή για αυτόν στη Ρωσία ήταν μοναδική. Έχουμε δει ότι τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχουν πολιτογραφημένοι παίκτες που καταλήγουν να διαδραματίζουν σημαντικούς ρόλους για πολλές από τις ευρωπαϊκές εθνικές ομάδες, αλλά η κατάσταση του Τζέι Αρ, όπως και η δική μου, ως Αμερικανός πολίτης που πρόσφερε στη ρωσική εθνική ομάδα, ήταν μοναδική. Τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολιτιστικό επίπεδο. Και να καταλάβετε ότι ήταν πολύ αγαπητός και δεκτός σε αυτήν την ομάδα, από τους Ρώσους παίκτες. Γι’ αυτό δούλεψε όλο αυτό μαζί του. Η θέση του στην μπασκετική ιστορία της Ρωσίας, χωρίς αμφιβολία, είναι για πάντα».
-Η Ισπανία είχε την ευκαιρία να κερδίσει το παιχνίδι αφότου πήρατε το προβάδισμα. Παίρνοντας τάιμ άουτ επανέφεραν από κοντά την μπάλα κι έφτιαξαν ένα play για να έχει ο Πάου Γκασόλ ένα καλό σουτ, αλλά το σουτ αντιμετωπίστηκε πολύ καλά και δεν μπήκε. Πώς ένιωσες στο τελευταίο play της Ισπανίας;
«Μετά το εύστοχο σουτ του Τζέι Αρ, που ήταν η πρώτη φορά που είχαμε προβάδισμα, ένιωσα ότι δεν υπήρχε τρόπος να χάσουμε αυτό το παιχνίδι. Αυτό ήταν το συναίσθημα στο μυαλό μου. Φαινόταν απλώς ότι η πίστη ήταν στο πλευρό μας.
Πρέπει να καταλάβετε τη συντριπτική έκπληξη αυτής της όλης κατάστασης – θα επιστρέψω τρία βήματα πίσω. Διότι στους προημιτελικούς νικήσαμε μια ισχυρή γαλλική ομάδα με τον Τόνι Πάρκερ. Στη συνέχεια, στον ημιτελικό, νικήσαμε μια ακόμη ισχυρότερη Λιθουανική ομάδα, με τους Σάρας, Σισκάουσκας, Κλέιζα … κόλαση, με όλους τους παίκτες που είχαν. Ήταν μια καταπληκτική ομάδα. Και ήταν επίσης ένα καταπληκτικό παιχνίδι, νικούσαμε με 20 πόντους, και σε λίγες στιγμές, ήμασταν πίσω! Τόσο καλή που ήταν η Λιθουανική ομάδα. Ήταν μια μάχη, μια τεράστια μάχη, καταλήξαμε να ξεφύγουμε αργά στην τέταρτη περίοδο.
Ερχόμενοι στο παιχνίδι με την Ισπανία, επειδή είχαμε δει την ποιότητα των ομάδων που είχαμε νικήσει και ξέραμε ότι είχαμε σχεδόν ένα ψυχολογικό πλεονέκτημα από το να γνωρίζουμε ότι ο αντίπαλός μας είχε όλη την πίεση πάνω του λόγω προσδοκίας, πλεονεκτήματος έδρας, ο,τιδήποτε άλλο ήταν στο πλευρό της γηπεδούχου ομάδας. Είχαμε μια αίσθηση εμπιστοσύνης. Ξέραμε ποιοι ήμασταν. Γνωρίζαμε τα πράγματα που έπρεπε να κάνουμε για να είμαστε επιτυχημένοι, ξέραμε πώς θέλαμε να παίξουμε και είχαμε πολύ σκληρά παιδιά. Ημασταν ψυχικά σκληροί, σωματικά σκληροί, ικανοί, ώριμοι, έξυπνοι, αποφασισμένοι».
-Αυτές οι δύο αναπηδήσεις άλλαξαν ολόκληρη την καριέρα σας ως προπονητής;
«Δεν ξέρω αν το άλλαξαν για μένα. Αλλά ήταν σίγουρα μια πολύ σημαντική στιγμή».
-Όμως αυτές οι δύο αναπηδήσεις άλλαξαν την πορεία της ιστορίας για το ρωσικό μπάσκετ;
«Δίχως αμφιβολία. Αυτό ήταν το πρώτο πρωτάθλημα για το ρωσικό μπάσκετ. Φυσικά υπήρχαν πολλά για τη Σοβιετική Ένωση πριν από αυτό, αλλά οι ομάδες της Σοβιετικής Ένωσης αποτελούνταν από 15 διαφορετικές χώρες. Αυτό το πρωτάθλημα ήταν σε μια νέα εποχή μόνο της Ρωσίας. Ήταν πολύ ξεχωριστό για αυτόν τον λόγο, ήταν η αρχή μιας μίνι δυναστείας για το ρωσικό μπάσκετ – θυμηθείτε ότι πήραμε ένα άλλο μετάλλιο στο Eurobasket 2011, αφού ήμασταν αήττητοι σε ολόκληρο το τουρνουά πριν χάσουμε από μια μεγάλη γαλλική ομάδα στους ημιτελικούς και μετά, κερδίσαμε το Προολυμπιακό Τουρνουά στη Βενεζουέλα. Και μετά πήγαμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου και κερδίσαμε ένα ολυμπιακό μετάλλιο, νικώντας τη μεγάλη ομάδα της Αργεντινής με τους Τζινόμπιλι, Ομπέρτο, Πριχιόνι, Νοτσιόνι και πολλούς άλλους. Αυτή η νίκη στη Μαδρίτη συμβόλιζε και έθεσε ένα νέο πρότυπο για το ρωσικό μπάσκετ».
