Ο Κώστας Κουφός έρχεται για πρώτη φορά στην καριέρα του στην Ελλάδα, ώστε να αγωνιστεί με την ομάδα του Ολυμπιακού, και το Basketa σας παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στην πορεία αλλά και τη ζωή του ομογενή σέντερ! Το όνειρο του ΝΒΑ, η πορεία του στην Εθνική, ο γάμος με τον Ολυμπιακό που δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα (μέχρι σήμερα) και η αγάπη του για την... συνήθεια!
Από το Οχάιο στην Ελλάδα μέσω... Ισπανίας!
Ο Κώστας Κουφός θα έρθει στον κόσμο στο Καντόν του Οχάιο πριν από 32 χρόνια και εκεί θα κάνει και τα πρώτα του μπασκετικά βήματα. Στο Οχάιο και το λύκειο του Γκλεν Όουκ θα αρχίσει να κάνει το όνομά του για πρώτη φορά γνωστό, στην Κολεγιακή ομάδα του Οχάιο Στέιτ θα μπει για τα καλά στα ραντάρ των σκάουτς του NBA. Όμως η πρώτη γνωριμία με την Ελλάδα και το ευρύ μπασκετικό κοινό της χώρας μας θα έρθει το καλοκαίρι του 2007.
Το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων της Ισπανίας θα είναι ο τόπος στον οποίο ο νεαρός τότε φόργουορντ/σέντερ θα οργιάσει. Θα οδηγήσει την Ελλάδα στη δεύτερη θέση του τουρνουά, θα αναδειχθεί MVP της διοργάνωσης και θα γράψει μέσους όρους 26.5 πόντων και 13 ριμπάουντ, γράφοντας και την εντυπωσιακή επίδοση των 37 πόντων και 20 ριμπάουντ στον ημιτελικό απέναντι στη Λιθουανία αλλά και τους 33 πόντους με 13 ριμπάουντ στον χαμένο τελικό με την Σερβία.
https://www.youtube.com/watch?v=hReMFs5aUJc
Η Ευρώπη κάπως έτσι τον έμαθε για τα καλά, και σίγουρα πολλές ομάδες θα τον ήθελαν στις τάξεις τους. Ο Ολυμπιακός ήταν ο σύλλογος που γνωρίζουμε πως εξέφρασε το ενδιαφέρον του με τον πιο θερμό τρόπο. Οι "ερυθρόλευκοι" θα του χτυπήσουν δις την πόρτα, μία το καλοκαίρι του 2007 με τον Πίνι Γκέρσον πριν ο Κουφός αποφασίσει να αγωνιστεί στο κολλέγιο του Οχάιο Στέιτ, και μία ακόμα λίγο πριν το ντραφτ του 2008, στο οποίο θα δηλώσει συμμετοχή. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης, ο οποίος είχε αναλάβει τα ηνία των Πειραιωτών και παράλληλα ήταν και προπονητής της Εθνικής ομάδας Ανδρών, της οποίας ο Κουφός θεωρούνταν βασικό γρανάζι για τη νέα εποχή, θα ενδιαφερθεί για την περίπτωση του και η ομάδα θα του κάνει επίσημη κρούση. Ο Κουφός θα πει για δεύτερη φορά όχι και ο Ολυμπιακός θα χάσει την ευκαιρία να εντάξει το πιο "καυτό" όνομα στο Ελληνικό μπάσκετ.
Για τον 19χρονο τότε Κώστα δεν υπήρχε καν δίλημμα: το NBA ήταν αυτό που ήθελε και ήταν ένα όνειρο που θα κυνηγούσε με όλες του τις δυνάμεις, ακόμα κι αν έπρεπε να πει όχι σε καλές προτάσεις από την Ευρώπη ή αν χρειαζόταν να αλλάξει εκ βάθρων το παιχνίδι του, όπως και έγινε.
Ένας 20άρης με μυαλό «βετεράνου»
Ο Έλληνας σέντερ θα μπει στον μαγικό κόσμο του NBA το 2008. Είναι σε εκείνο το ντραφτ που θα επιλεγεί με το 23ο πικ από την ομάδα των Γιούτα Τζαζ του θρυλικού και αείμνηστου Τζέρι Σλοαν. Στην Σολτ Λέικ Σίτι, στα πρώτα χρόνια της καριέρας του στο NBA θα έρθει και η μεγάλη αλλαγή στο παιχνίδι αλλά κυρίως στο μυαλό του Κουφού, πάντα ως αποτέλεσμα της συνειδητής του απόφασης να καθιερωθεί στο NBA. Θα βάλει όγκο, θα μπει για τα καλά στην ρακέτα και θα θυσιάσει το παιχνίδι που ένιωθε άνετα για να κάνει αυτό που θα τον κρατούσε περισσότερο στην κορυφαία λίγκα.
Ο Κουφός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, ήδη από τα πρώτα του χρόνια στο NBA ως ένας «βετεράνος». Βετεράνος όχι στο κορμί αλλά στο μυαλό, βετεράνος στην σοβαρότητα την οποία έδειξε, στον τρόπο που δούλεψε το παιχνίδι του αλλά και στον ρόλο που «αγκάλιασε» από την αρχή, ο οποιος του επέτρεψε να αποκτήσει διάρκεια σε ένα πρωτάθλημα που δεν είναι για όλους. Δίπλα σε εξίσου σοβαρούς βετεράνους αναπτύχθηκε άλλωστε μπασκετικά, εξυμνώντας και ο ίδιος τον ρόλο που είχε ιδίως ένας εξ αυτών, ο Μέμο Οκούρ, κατά την άφιξή του στο NBA.
«Δεν θα με έκανε ποτέ παράδειγμα για τους άλλους» θα δηλώσει ο Κουφός για τον Τούρκο. «Ήμουν πολύ τυχερός που είχα καλούς βετεράνους στην αρχή της καριέρας μου. Πιστεύω ακράδαντα ότι είναι εύκολο να διδάξεις νεαρούς παίκτες που είναι υπερταλαντούχοι. Ποτέ μην κάνεις κάτι μπροστά σε όλη την ομάδα, απλά πάρε τους στην άκρη και πες τους όποιες συμβουλές θεωρείς ότι θα τους βοηθήσουν.»
Αυτή τη συμβουλή θα ακολουθήσει και ο ίδιος ως Ευαγγέλιο καθ' όλη την διάρκεια των 11 χρόνων που θα αγωνιστεί στο NBA. Ο Κουφός έβρισκε πάντα ρόλο, έστω και αν κάποιες χρονιές λίγο πιο περιορισμένο, και είχε διαρκώς ένα συμβόλαιο να τον κρατάει εξασφαλισμένο. Και ο λόγος ήταν απλός. Από την αρχή της καριέρας του, εντός και εκτός παρκέ, ήξερε τι μπορούσε να κάνει και τι έπρεπε να δώσει σε μία ομάδα, ή μάλλον κατάλαβε τι έψαχναν από εκείνον οι ομάδες. Το mindset του "βετεράνου" που λέγαμε και παραπάνω. Ετσί, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του στο Σακραμέντο, αυτή του η προσαρμοστικότητα ήταν και το στοιχείο που του επέτρεπε να θεωρεί τον εαυτό του "αγκυροβολημένο", όσο δύσκολο κι αν ακούγεται αυτό για το NBA.
«Αυτό που είναι σημαντικό για τον Κουφό είναι ότι πήρε τις εμπειρίες του και έγινε ένας ηγέτης προς τους νεαρούς συμπαίκτες του» σχολίαζε ο προπονητής του στους Κινγκς, Ντέιβ Γιέργκερ το 2018 για τον 29χρονο τότε Κώστα. «Δεν θα είναι από πάνω τους διαρκώς, αλλά ξέρει πότε θα μιλήσει στους παίκτες και θα το κάνει ιδιαιτέρως και με έναν τρόπο πολύ έξυπνο και πάντα στο σωστό τόπο και χρόνο.»
Από θέμα απόδοσης, τα 11 του χρόνια στη λίγκα σίγουρα θα χαρακτηριστούν από σκαμπανεβάσματα. Από την δύσκολη αρχή στη Γιούτα, στο εντυπωσιακό του ξεπέταγμα σε ρόλο βασικού στο Ντένβερ του Τζορτζ Καρλ, στην μετριότητα των Γκριζλις και την "ασφάλεια" του Σακραμέντο, ο Κουφός είχε σίγουρα κερδίσει με το σπαθί του τις ευκαιρίες να κάνει το βήμα παραπάνω στην καριέρα του και να αυξήσει τον ρόλο του σε κάποια ομάδα της λίγκας. Αν και δεν τα κατάφερε όπως θα μπορούσε να το κάνει, ιδίως αν δούμε με τι δυναμική συστήθηκε στον μπασκετικό κόσμο το 2007, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρήσει κανείς την παρουσία του ως αποτυχημένη. Ένας παίκτης που έβγαλε πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια και έγραψε 686 παιχνίδια σε 11 σεζόν μόνο αποτυχημένος δεν μπορεί να θεωρηθεί.
https://www.youtube.com/watch?v=n6TuGl24RwE
Εργατικότητα και αγάπη για την συνήθεια
Αν πρέπει να κοιτάξουμε πίσω από τους αριθμούς και την παρουσία του Κουφού, δύο είναι τα χαρακτηριστικά τα οποία στέκονται προπονητές και συμπαίκτες του. Η δουλειά του και η αγάπη του για την… συνήθεια.
Για το πρώτο στοιχείο, μιλήσαμε ήδη. Δεν υπάρχει καλύτερο δείγμα δουλειάς για έναν παίκτη από το να αποφασίσει να αλλάξει εκ βάθρων το παιχνίδι του απλά και μόνο για να αποκτήσει έναν μόνιμο ρόλο στο NBA. Ήδη από τις ημέρες του στο Γκλέν Όουκ, ο Κουφός είχε ξεχωρίσει το όνειρό του στο NBA και το στήριζε με πολλή και διαρκής δουλειά.
«Έκανε περισσότερα από οποιονδήποτε άλλον έχω δει στο σχολείο», θα πει ο Τι Τζει Σάτον, παλιός συμπαίκτης του Κουφού στο λύκειο. «Το όνειρό του ήταν να πάει στο ΝΒΑ και ξέραμε ότι μπορούσε να το καταφέρει».
Ο ίδιος ήξερε πως μετά το κολλέγιο υπήρχε μόνο ένας "ασφαλής" δρόμος για αυτόν: «Όσο πιο νέος είσαι όταν μπεις στο NBA τόσο περισσότερα θα μάθεις» θα δηλώσει χαρακτηριστικά ο ίδιος, δικαιολογώντας και την άρνησή του να κάνει το ταξίδι στην Ευρώπη, ώστε να εξαντλήσει τις πιθανότητες για μια καριέρα στο NBA.
Παράλληλα, έδινε ώρες ατελείωτες από τον ελεύθερό του χρόνο για να επαναλάβει τα όσα έπρεπε να έχει ως εφόδια. Από το να σουτάρει 100 φορές μετά το τέλος ενός αγώνα του στο λύκειο από το σημείο που έχασε το τρίποντο που θα χάριζε στο Γκλέν Όουκ τη νίκη, μέχρι και το να έχει την μητέρα του, Κάθι, ως τον δικό του προσωπικό αναλυτή παιχνιδιών και στατιστικών καθ'όλη του τη διαδρομή από το Καντόν στη Γιούτα, ώστε να μπορεί να μελετήσει όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται το παιχνίδι του και να γίνεται καλύτερος, όλα γίνονταν με μοναδικό γνώμονα την επίτευξη του στόχου του.
Βλέποντας τον Κώστα πίσω από τον Κουφό, είναι ξεκάθαρο πως η πορεία του στο μπάσκετ χαρακτηρίστηκε από μια προσγειωμένη αγάπη για την συνήθεια. Οι επιλογές καριέρας του ήταν «ασφαλείς», το παιχνίδι του προσαρμόστηκε με στόχο την αποτελεσματικότητα και το μικρότερο δυνατό ρίσκο. Και αυτό το ακολούθησε ως κανόνα παντού, μέχρι και στα παπούτσια του!
Και γιατί μιλάμε για τα παπούτσια; Γιατί αν είναι ένα αξεσουάρ το οποίο οι μπασκετμπολίστες πλέον αρέσκονται να αλλάζουν διαρκώς και ανάλογα τα κέφια τους ή τις ημέρες που αγωνίζονται, αυτό είναι τα παπούτσια τους. Στην συγκεκριμένη κατηγορία, ο Κουφός βρίσκεται στο ακριβώς αντίθετο άκρο. Από τις ημέρες του στο Σακραμέντο, ο νυν παίκτης του Ολυμπιακού φοράει σχεδόν αποκλειστικά το ίδιο μοντέλο παπουτσιού, τα Nike Hyperdunk του 2014!
Σε συνεννόηση με τον βοηθό φροντιστή των Κινγκς ο οποίος έκανε ολόκληρο σαφάρι στο eBay για να βρει το συγκεκριμένο μοντέλο το οποίο εδώ και χρόνια έχει σταματήσει να παράγεται (και σε μέγεθος 51.5 καταλαβαίνετε ότι είναι ακόμα πιο δύσκολη η αναζήτηση), ο Kουφός έχει φτιάξει μια μικρή συλλογή από το συγκεκριμένο παπούτσι, το οποίο είδαμε να φοράει και στα παιχνίδια του με την ΤΣΣΚΑ στην Ευρωλίγκα την περασμένη σεζόν, 6 ολόκληρα χρόνια μετά την κυκλοφορία τους.
«Δεν ξέρω γιατί, απλά νιώθω καλά με αυτά στα πόδια μου» θα δηλώσει για την αγάπη του στο συγκεκριμένο μοντέλο. «Δεν με πειράζει το ότι είναι ξεπερασμένο μοντέλο, είναι σαν να βρίσκεις μια μάρκα αυτοκινήτου που σου αρέσει και δεν έχεις προβλήματα. Νιώθεις καλά και απλά μένεις μαζί της.»
To ταραχώδες κεφάλαιο «Εθνική Ομάδα»
Εκεί που μπορούμε να βάλουμε έναν αστερίσκο στην όλη πορεία του Κουφού είναι φυσικά το κεφάλαιο της Εθνικής ομάδας. Μία ιστορία που ξεκίνησε ελπιδοφόρα και εξελίχθηκε σε ένα σίριαλ άνευ προηγουμένου, ίσως του μεγαλύτερου που είχε να διαχειριστεί η "επίσημη αγαπημένη" την περασμένη δεκαετία.
H σχέσεις του Κουφού με την Εθνική ξεκίνησε στραβά, με την άρνηση του να συμμετάσχει στο προολυμπιακό τουρνουά του 2008, ελέω του ντραφτ. Ένα χρόνο αργότερα βρισκόταν στα γήπεδα της Πολωνίας για το Ευρωμπάσκετ του 2009, στο οποίο θα κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο και θα γράψει 5.6 πόντους και 3 ριμπάουντ ανά αγώνα. Η δεύτερη άρνηση θα έρθει στο Παγκόσμιο του 2010, ενώ στο Ευρωμπάσκετ του 2011 ο Έλληνας σέντερ θα είναι εκεί με αναβαθμισμένο ρόλο, πετυχαίνοντας 8.7 πόντους και 3.7 ριμπάουντ.
Το 2014 ήρθε ίσως το πιο επεισοδιακό από τα "όχι" του Κουφού στην Εθνική. Στο Μουντομπάσκετ της Ισπανίας ο παίκτης θα πει όχι λίγες ημέρες μόλις πριν την ενσωμάτωσή του και η ΕΟΚ θα βγάλει μία ανακοίνωση γεμάτη αιχμές, που έδειχνε ότι οι σχέσεις Ομοσπονδίας και παίκτη δεν ήταν πλέον και οι καλύτερες: «Χωρίς τον Κώστα Κουφό θα πορευτεί και φέτος η Εθνική Ανδρών, αφού ο παίκτης για μία ακόμα χρονιά έθεσε ως προτεραιότητά του την ατομική προετοιμασία του. Αυτή δε την απόφασή του, αποφάσισε να την ανακοινώσει μόλις τέσσερις ημέρες πριν από την έναρξη της προετοιμασίας κι ενώ ήδη είχε αποδεχθεί την πρόσκληση και είχε παραλάβει τα εισιτήριά του για να ταξιδέψει και να είναι στην Ελλάδα την Κυριακή 20 Ιουλίου»
Ο Κουφός θα αποζημιώσει την Εθνική την επόμενη χρονιά, προσφέροντάς της το καλύτερο τουρνουά της παρουσίας του με τα γαλανόλευκα. Θα γράψει για πρώτη φορά διψήφιο αριθμό πόντων σε μέσους όρους (10.0) και θα το συνοδεύσει με 6.6 ριμπάουντ, με την Εθνική να χάνει στο καλάθι το εισιτήριο για τα ημιτελικά από τους μετέπειτα πρωταθλητές Ευρώπης, Ισπανούς.
Οι σχέσεις των δύο πλευρών έδειχναν να στρώνουν, ο Κουφός όμως εμφανίστηκε από τότε ξανά σε μόλις μια διοργάνωση, το Προολυμπιακό τουρνουά του 2016 και ο αποκλεισμός της Εθνικής από τους Ολυμπιακούς Αγώνες μπορεί να είναι και η τελευταία γεύση που έχει από την Ελληνική ομάδα. Ο ερχομός του Ρικ Πιτίνο αναθέρμανε το ενδιαφέρον του για μία συμμετοχή στο Προολυμπιακό τουρνουά του καλοκαιριού που μας έρχεται και ο ίδιος δήλωνε πριν λίγους μήνες χαρακτηριστικά : «Είμαι πάντα ανοικτός να παίξω στην Εθνική. Ο Πιτίνο με ήθελε στο κολλέγιο και τον σέβομαι , όπως σέβομαι και το πως προπονεί. Το παρελθόν είναι παρελθον και μένει εκεί. Παρέμενα πάντα ανοικτός κι ας μην είχε γίνει πραγματικότητα [η συμμετοχή μου] τα τελευταία χρόνια».
Η τελευταία ευκαιρία
Και πάμε ξανά στο σήμερα. Με το παράθυρο του στην κορυφαία λίγκα να φαντάζει έτοιμο να κλείσει, ο Κουφός θα κάνει το άλμα στην Ευρώπη και θα υπογράψει την σεζον 2019 - 20 με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας. H μετακίνησή του στην Μόσχα δεν θα πάει σε καμία περίπτωση όπως περίμεναν οι δύο πλευρές και με την λήξη της περσινής σεζόν ο Κουφός θα βγει πάλι στην αγορά. Το ΝΒΑ βρίσκεται πάντα στο μυαλό του, όμως ο δρόμος είναι πολύ πιο δύσκολος πλέον για την επιστροφή. Και ίσως, ο Ολυμπιακός να είναι ένα εισιτήριο για να τον ανοίξει ξανά.
Ο Κουφός για πρώτη φορά στην καριέρα του θα... κατηφορίσει για να αγωνιστεί σε μία ομάδα της χώρας μας και θα αποδεχθεί την τρίτη προσέγγιση των Πειραιωτών, πάνω από μια δεκαετία μετά την αρνητική απάντηση του 2008. Θα πάρει τα αγαπημένα του Hyperdunk ανά χείρας και για τις επόμενες 6 εβδομάδες τουλάχιστον (όσο διαρκούν δηλαδή οι αγωνιστικές υποχρεώσεις του Ολυμπιακού στην κανονική διάρκεια της Ευρωλίγκας) θα κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα. Θα βάλει κάτω το κεφάλι και θα στρωθεί στη δουλειά, ήσυχα και αθόρυβα, με σκοπό να κερδίσει ξανά το χαμένο μομέντουμ του, να βγάλει από το τέλμα την καριέρα του και να βρει ξανά ρόλο σε μια ομάδα του πιο υψηλού επιπέδου, ώστε να προσφέρει αυτά που μπορεί και αυτά που χρειάζονται από εκείνον. Όπως έκανε πάντα.