Υπάρχει μια ρήση πολύ δημοφιλής ανάμεσα στους Αμερικανούς. "What happens in Vegas, stays in Vegas". Ό,τι συμβαίνει στο Λας Βέγκας, μένει στο Λας Βέγκας δηλαδή, υπό την έννοια ότι εκεί, στη μέση της ερήμου της Νεβάδας, τα πάντα επιτρέπονται και τίποτα δεν είναι απαγορευμένο. Μπορείς να πας και να φας όσο όσο θες, να πιεις όσο θες, να τζογάρεις όσο θες, να ξεσαλώσεις όσο θες, να απολαύσεις ό,τι θες, σίγουρος πως ό,τι κι αν κάνεις, φεύγοντας θα είναι σα να μην το έχεις κάνει. Η πόλη θα κρατήσει καλά το μυστικό σου. Για να μπορέσεις να ξαναπάς και να ξεφαντώσεις ξανά.
Σε ό,τι αφορά το μπάσκετ, όμως, ό,τι συμβαίνει στο Λας Βέγκας δεν μένει εκεί, αλλά το μαθαίνει όλος ο κόσμος! Διότι αυτός είναι ο σκοπός. Κάθε καλοκαίρι το ΝΒΑ διοργανώνει στην πόλη το πιο φημισμένο και μεγάλο από πλευράς συμμετοχών summer league του, το οποίο συγκεντρώνει πάνω του τα βλέμματα όλης της μπασκετικής υφηλίου. Είναι μια ατραξιόν όχι μόνο για τους φίλους του μπάσκετ σε όλη την Αμερική, αλλά και για προπονητές και λοιπά στελέχη ομάδων από το ΝΒΑ και όλα τα μεγάλα πρωταθλήματα του κόσμου, που συρρέουν για να δουν από κοντά τι καλό παράγει κάθε χρόνο η ανεξάντλητη μπασκετική αγορά των ΗΠΑ. Ανάμεσα σε όσους ταξίδεψαν φέτος στο Λας Βέγκας ήταν και ο προπονητής της ΑΕΚ, Σωτήρης Μανωλόπουλος, μαζί με τον Γιώργο Χήνα. Τον team manager της ομάδας, ο οποίος μίλησε στο basketa.gr για την ξεχωριστή εμπειρία που βίωσε.
"Είναι εντελώς άλλος κόσμος εκεί. Καμία σχέση με ό,τι ξέρουμε εδώ. Οι άνθρωποι δεν αφήνουν απολύτως τίποτα στην τύχη. Ακόμα και η επιλογή του Λας Βέγκας ως έδρα του summer league έγινε με συγκεκριμένο σκεπτικό. Όχι μόνο επειδή αυτή η πόλη έχει πολύ τουρισμό έτσι κι αλλιώς, με τα καζίνο και όλα αυτά που υπάρχουν εκεί, αλλά και διότι βρίσκεται πολύ κοντά σε μεγαλουπόλεις, όπως το Λος Άντζελες και το Σαν Φρανσίσκο. Άρα μπορεί να πάει πολύς κόσμος, να χαρεί το μπάσκετ και να περάσει καλά. Τα εισιτήρια έχουν πολύ χαμηλές τιμές, μπορεί να τα αντέξει ακόμα κι ένα μικρό βαλάντιο. Κι έπειτα, γύρω από τα δύο γήπεδα όπου γίνονται οι αγώνες, υπάρχουν εστιατόρια για να φας, καταστήματα για να ψωνίσεις, στη διάρκεια των παιχνιδιών γίνονται ένα σωρό happenings για τους φιλάθλους, μπορείς δηλαδή να περάσεις μια ολόκληρη μέρα πραγματικά πολύ καλά. Και φυσικά, να δεις πολύ μπάσκετ. Και καλό μπάσκετ, γιατί, ξέρεις, πρόκειται για κανονικό πρωτάθλημα. Οι ομάδες κυνηγούν τις νίκες, οι παίκτες θέλουν να κερδίζουν, υπάρχει ανταγωνισμός. Τα παιχνίδια δεν είναι φιλικά".
Κι ο κόσμος ανταποκρίνεται. Κι ας μην παίζουν στις ομάδες οι πρωτοκλασάτοι και ακριβοπληρωμένοι σταρ τους, παρά μόνο παίκτες ως επί το πλείστον δεύτερης διαλογής, για τα στάνταρντ του ΝΒΑ: "Δεν έχει σημασία. Οι Αμερικανοί αγαπούν το μπάσκετ και πάνε στο γήπεδο πρώτα και πάνω απ' όλα για να το χαρούν. Σε ένα παιχνίδι μεταξύ Μινεσότα και Μέμφις είχε 7.000 κόσμο στις εξέδρες. Κι οι πιο πολλοί, μάλιστα, φορούσαν φανέλες άλλων ομάδων, των Μπουλς, των Ρόκετς κλπ. Αλλά συμμετείχαν κανονικά. Χειροκροτούσαν τις καλές προσπάθειες, αποδοκίμαζαν τις κακές, το ζούσαν. Στο Λέικερς-Σέλτικς, βέβαια, δεν τον συζητάω. Δεν έπεφτε καρφίτσα στο γήπεδο. Ακόμα και στα παιχνίδια που γίνονταν στη 1 το μεσημέρι, ο κόσμος ήταν πολύς. Κι απ' ό,τι μας έλεγαν οι άνθρωποι εκεί, πολύ υψηλά ήταν και τα νούμερα τηλεθέασης, διότι, φυσικά, όλοι αγώνες μεταδίδονταν ζωντανά από την τηλεόραση. Και ακολουθούσαν εκπομπές με αναλύσεις, ειδήσεις, φήμες, κανονικά σα να επρόκειτο για αγώνες κανονικής περιόδου. Το summer league είναι το νούμερο 1 τηλεοπτικό προϊόν στην Αμερική τούτη την περίοδο και ξέρουν πολύ καλά πώς να το πουλήσουν".
Φυσικά, οι όποιες συγκρίσεις με όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη είναι σχεδόν απαγορευτικές: "Εμείς εδώ διοργανώνουμε ένα φάιναλ φορ στην Ευρωλίγκα και είμαστε πολύ περήφανοι. Αλλά μετά πας στο Λας Βέγκας και βλέπεις ότι ένα απλό παιχνίδι του summer league είναι ένα δικό μας φάιναλ φορ! Από πλευράς οργάνωσης, από πλευράς εμπορικής, από πλευράς συμμετοχής κόσμου, από όλες τις πλευρές. Οι άνθρωποι έχουν στήσει ένα event δέκα ημερών, με 7-8 παιχνίδια ημερησίως και όλα λειτουργούν στην εντέλεια. Φυσικά τα οικονομικά μεγέθη είναι τεράστια, το μάρκετινγκ πολύ υψηλού επιπέδου, το χορηγικό ενδιαφέρον πολύ μεγάλο, όμως και η συνολική νοοτροπία είναι διαφορετική. Εκεί ο κόσμος πραγματικά αγαπά και χαίρεται το μπάσκετ ως άθλημα".
Βίντεο και στατιστικά από την προπόνηση!
Παρ' όλα όσα διαβάσατε παραπάνω, ο Γιώργος Χήνας δεν πήγε στο Λας Βέγκας για να διασκεδάσει. Αποστολή του, μαζί με τον Σωτήρη Μανωλόπουλο, ήταν να τσεκάρουν παίκτες και να δουν αν μπορούν να πείσουν κάποιους από αυτούς να έρθουν στην ΑΕΚ. Είχε λοιπόν την ευκαιρία να διαπιστώσει ότι πολύ υψηλό ήταν και το αγωνιστικό επίπεδο του summer league:
"Κατ' αρχάς, υπάρχει πολλή τακτική. Εγώ πριν πάω εκεί νόμιζα ότι δεν ασχολούνταν ιδιαίτερα με την τακτική, αλλά ασχολούνται πάρα πολύ. Κάθε μέρα οι ομάδες βλέπουν βίντεο και το σκάουτινγκ που γίνεται είναι απίστευτο. Έπειτα, υπάρχουν πολλοί καλοί παίκτες. Όχι μόνο όσοι έχουν ήδη εγγυημένα συμβόλαια στο ΝΒΑ ή έχουν επιλεγεί ψηλά στο ντραφτ, αλλά και αρκετοί άλλοι, που μπορεί να τους έχεις δει στην Ευρώπη και να μην σου έχουν... γεμίσει το μάτι, όμως εκεί κάνουν πράματα και θάματα. Αυτό συμβαίνει διότι τους ζητούν να κάνουν διαφορετικά πράγματα. Γι' αυτό έχει μεγάλη σημασία να πας εκεί και να δεις τον παίκτη από κοντά. Να αποκτήσεις προσωπική επαφή μαζί του και με τον ατζέντη του. Να τον δεις όχι μόνο να παίζει μπάσκετ, αλλά και πώς συμπεριφέρεται. Να μιλήσεις μαζί του και να δεις πώς σκέφτεται, τι σημαίνει γι' αυτόν το μπάσκετ".
Και το επίπεδο της προπόνησης ήταν πολύ υψηλό: "Τα προπονητικά επιτελεία αποτελούνται από 14 προπονητές! Αυτό τα λέει όλα. Μάλιστα, οι έξι από αυτούς δεν κάνουν καθόλου προπόνηση, αλλά μόνο σκάουτινγκ. Ο κάθε προπονητής έχει ένα κομμάτι της προπόνησης δικό του, ενώ αμέσως μετά την προπόνηση παίρνουν στατιστικά για το τι έγινε σε αυτήν. Πρόσεξε, στατιστικά της προπόνησης, όχι του αγώνα! Υπάρχουν έξι κάμερες που καταγράφουν τα πάντα στην προπόνηση και το βίντεο που βλέπουν αφορά κυρίως αυτήν. Βλέπουν δύο βίντεο τη μέρα. Το ένα είναι 7-8 λεπτά με τον αντίπαλο και τα συστήματά του. Το άλλο βίντεο είναι η προπόνηση της ομάδας. Αυτό εδώ δεν υπάρχει, αλλά είναι πολύ σημαντικό, γιατί μέσα από την προπόνηση βελτιώνεσαι".
Λαβράκια... τέλος!
Στο Λας Βέγκας μαζεύεται κάθε χρόνο η παγκόσμια μπασκετική αγορά. Στελέχη ομάδων από το ΝΒΑ, την Ευρώπη, αλλά και τις αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας. "Είναι πολύ σημαντικό που βρέθηκε φέτος και η ΑΕΚ εκεί", λέει ο Γιώργος Χήνας. "Διευρύναμε τον κύκλο των επαφών μας και μπορούμε να πούμε ότι η ΑΕΚ αρχίζει να αναπτύσσει μια σταθερή σχέση με το ΝΒΑ. Πράγμα που στο μέλλον μπορεί να μας βοηθήσει πολύ. Απο το πιο απλό, να σηκώσουμε δηλαδή το τηλέφωνο και να ρωτήσουμε μια ομάδα του ΝΒΑ για έναν παίκτη, μέχρι πιο σύνθετα ζητήματα, που έχουν να κάνουν με το εμπορικό και το οργανωτικό κομμάτι. Μόνο κέρδος μπορούμε να έχουμε από μια τέτοια σχέση".
Στο Λας Βέγκας οι ομάδες από την Ευρώπη πηγαίνουν κάθε χρόνο για να... ψαρέψουν λαβράκια. Καλούς παίκτες σε σχετικά προσιτές τιμές, που θα μπορέσουν κάνουν τη διαφορά. Φέτος έκαναν το ίδιο, αλλά η κατάσταση ήταν διαφορετική. Ο τζένεραλ μάνατζερ της ΑΕΚ εξηγεί:
"Μέχρι τώρα οι ομάδες πήγαιναν για να κάνουν λίστες από παίκτες που θα τους ενδιέφεραν και μετά περίμεναν να περάσει λίγο ο χρόνος και να πέσουν οι τιμές. Οι παίκτες έχαναν τις ελπίδες τους να παίξουν στο ΝΒΑ και μετά αναγκαστικά έριχναν το κασέ τους για να βρουν ένα συμβόλαιο στη Ευρώπη. Φέτος όμως οι τιμές αντί να πέφτουν, αυξάνουν, γιατί οι καλοί παίκτες είναι λίγοι και μπαίνουν ουσιαστικά σε πλειστηριασμό. Οπότε όποια ομάδα θα πλειοδοτήσει, θα τον πληρώσει δυο και τρεις φορές πάνω από την αξία του. Υπάρχει πραγματικό πρόβλημα".
Πώς δημιουργήθηκε αυτό το πρόβλημα; "Με τα καινούρια two way contracts αυξήθηκε ουσιαστικά ο αριθμός των παικτών στα ρόστερ των ομάδων του ΝΒΑ. Άρα αν αφαιρέσεις όσους παίκτες έχουν εγγυημένα συμβόλαια με ομάδες του ΝΒΑ και όσους παίρνουν ή ελπίζουν να πάρουν two way contract, οι οποίοι είναι πολλοί, διότι είναι πιο εύκολο να πάρεις τέτοιου είδους συμβόλαιο, αν αφαιρέσεις επίσης όσους παίρνουν μερικώς εγγυημένο συμβόλαιο, τότε τι μένει; Λίγοι παίκτες, με διάθεση να έρθουν τώρα στην Ευρώπη. Οι πραγματικά καλοί μπορεί να είναι ακόμα λιγότεροι, οπότε πέφτουν όλοι πάνω τους και γίνεται πανικός. Υπήρχε μεγάλος προβληματισμός στο Λας Βέγκας γι' αυτή την κατάσταση, από ομάδες μάλιστα που έχουν μεγάλες οικονομικές δυνατότητες και ακριβά μπάτζετ κάθε χρόνο, όπως ο Ολυμπιακός, η Εφές, η Μακάμπι, η Φενερμπαχτσέ... Ο Μαουρίτσιο Γκεραρντίνι της Φενέρ κόντευε να σκάσει όσο σκεφτόταν τι θα γινόταν αν έχανε τον Ούντο και μας το έλεγε σε μια κουβέντα που κάναμε τη δεύτερη μέρα του summer league. Κι είδες τελικά που τον έχασε. Και ξέρεις τώρα τι θα γίνει; Όλες αυτές οι ομάδες θα αναγκαστούν να ψωνίσουν από το πιο χαμηλό ράφι, που σημαίνει ότι οι ομάδες του Eurocup και του Champions League, θα ψωνίσουν με τη σειρά τους από ακόμα χαμηλότερο κι έτσι θα πέσει η ποιότητα και το επίπεδο του ανταγωνισμού στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Βάλε και το ότι ανεβαίνει σιγά σιγά όχι μόνο η Κίνα, αλλά και η Ινδία και η Ιαπωνία, οπότε... δεν τα βλέπω καλά τα πράγματα".
Ο Μάτζικ και οι σούπερ σταρ του μέλλοντος
Ο Γιώργος Χήνας δεν είδε ούτε τον Μάτζικ Τζόνσον, παρότι πήγε αυτός μια μέρα στο Λας Βέγκας για να δει τους Λέικερς, των οποίων φυσικά είναι πρόεδρος. "Τον είδα, αλλά από μακριά. Να τον πλησιάσει δεν μπορούσε κανείς ούτε κι εμείς που είχαμε διαπίστευση και υποτίθεται ότι μπορούσαμε να κυκλοφορούμε ελεύθερα σε όλους τους χώρους του γηπέδου. Εκείνη την ημέρα δεν ίσχυαν ούτε διαπιστεύσεις ούτε τίποτα. Είχαν σχηματίσει έναν κλοιό γύρω από τον Μάτζικ και δεν άφηναν κανέναν να πλησιάσει κοντά του".
Είδε όμως τον Τρεβόν Μπράιαντ, όπως βλέπετε κι εσείς στην παρακάτω φωτό. Τον παλιό παίκτη του Ηρακλή, του Κολοσσού, του Αμαρουσίου, του Πανιωνίου, αλλά και της ΑΕΚ, ο οποίος πλέον ανήκει στο προπονητικό επιτελείο των Μπρούκλιν Νετς. Πήρε μάλιστα τη δουλειά πριν από περίπου ένα μήνα, αντικαθιστώντας τον Μάικ Μπατίστ.
Είδε επίσης τον Λόντζο Μπολ, τον Τζέισον Τέιτουμ και όλα τα κορυφαία picks του φετινού ντραφτ, που αποτελούν το μέλλον του ΝΒΑ: "Έχουν μεταφέρει πάνω στον Μπολ μεγάλη πίεση για να γίνει ο νέος Κόμπι και όπως καταλαβαίνεις, αυτό δεν είναι εύκολο να συμβεί. Κι ο ίδιος φαίνεται να έχει πρόβλημα με το σουτ. Επειδή όμως έχει πολύπλευρη συμμετοχή στο παιχνίδι, παίρνοντας ριμπάουντ και μοιράζοντας ασίστ, είναι ένα πραγματικά πολύ καλό project. Πιο έτοιμος μού φάνηκε ο συμπαίκτης του στους Λέικερς, ο Κούζμα. Δεν τον περίμεναν πολλοί, αλλά έκανε φοβερές εμφανίσεις κι ήταν αυτός πιο πολύ ο πρωταγωνιστής των Λέικερς, παρά ο Μπολ. Κι ο Τέιτουμ ήταν πολύ καλός. Σε μια ομάδα με καλούς παίκτες, όπως οι Σέλτικς, ήταν πρωταγωνιστής".
Δυστυχώς, όμως, αυτοί οι παίκτες δεν έρχονται στην Ευρώπη. Ούτε στην ΑΕΚ...
* Στην κεντρική φωτογραφία του κειμένου ο Γιώργος Χήνας και ο Σωτήρης Μανωλόπουλος ποζάρουν δίπλα στο άγαλμα του θρυλικού προπονητή Τζέρι Ταρκάνιαν, με τον οποίον οι UNLV Runnin' Rebels (University Nevada-Las Vegas) αναδείχθηκαν πρωταθλητές NCAA το 1990.