Οι αναμετρήσεις ΠΑΟΚ και Άρη για το Κύπελλο έχουν τη δική τους ιστορία και το Basketa.gr τις θυμάται, μαζί με ιδιαίτερα στοιχεία της παράδοσης των προηγούμενων δέκα αγώνων των μεγάλων της Θεσσαλονίκης για το θεσμό.
Οι δικές τους αναμετρήσεις, όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει, ακόμη κι αν οι εξελίξεις του... μπασκετικού γίγνεσθαι έχουν μετατεθεί εδώ και τρεις δεκαετίες στην πρωτεύουσα, θα αποτελούν πάντοτε τη «μητέρα Γη» του αθλήματός μας στην χώρα. Οι χιλιοτραγουδισμένοι τους αγώνες, από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα, πάντοτε θα «χαράσσουν» την πορεία του ελληνικού μπάσκετ, φέρνοντας τότε εποχές ένδοξες για το σπορ, οι οποίες θα το χαρακτηρίζουν.
Ο ΠΑΟΚ με τον Άρη και ο Άρης με τον ΠΑΟΚ βρίσκονται για 11η φορά σε μεταξύ τους αναμέτρηση για το Κύπελλο Ελλάδας. Η κληρωτίδα είχε... τα κέφια της και τους ανέδειξε ως ένα από τα ζευγάρια των προημιτελικών στα «Δύο Αοράκια» της Κρήτης, με τον νικητή να έχει μπροστά του νέα πρόκληση επί του Παναθηναϊκού, ή μια σπουδαία ευκαιρία για πρόκριση στον τελικό, αν η ΑΕΚ τελικά είναι νικήτρια στον έτερο προημιτελικό.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ωστόσο, ότι το ντέρμπι της Θεσσαλονίκης είναι αυτό, που όλοι περιμένουν να παρακολουθήσουν, παραπέμποντας, όπως συμβαίνει κάθε φορά, σε όμορφες, ρομαντικές εποχές, εκεί όπου πολλοί αγώνες τους έγραψαν ιστορία. Το Basketa.gr τους θυμάται, επισημαίνοντας ιδιαίτερα στοιχεία της παράδοσης των προηγούμενων δέκα αγώνων του «Κλάσικο» της συμπρωτεύουσας στο Κύπελλο.
Κανείς δε θα ξεχάσει το... κούρεμα με την ψιλή
Ήταν η δεύτερη αναμέτρηση μεταξύ των δύο ομάδων για το θεσμό, και δη σε τελικό στο «Αλεξάνδρειο», με την πρώτη να είναι το 1976 στο γήπεδο της ΧΑΝΘ για την φάση των «32», όταν ο Άρης, έχοντας τότε αθλητή τον Γιάννη Ιωαννίδη και σε μια τεράστια εμφάνιση 29 πόντων τον νυν πρόεδρο, Χάρη Παπαγεωργίου, πέρασε με 65-55 σε μια διοργάνωση, όπου δεν έφτασε έως τον τελικό και νικητής ήταν ο Ολυμπιακός. Ακόμη και σήμερα, ακριβώς 40 χρόνια αργότερα, ο τελικός εκείνος παραμένει και το πιο χαρακτηριστικό τους παιχνίδι, ίσως και πέραν της διοργάνωσης αυτής. Ο Άρης του Νίκου Γκάλη, λοιπόν, έχει ήδη αρχίσει να «χτίζει» την «αυτοκρατορία» του και στον ΠΑΟΚ δεν αντέχουν να βλέπουν τον «αιώνιο» τους αντίπαλο να κερδίζει διαρκώς.
Η πορεία του «Δικεφάλου του Βορρά», βέβαια, ήταν σπουδαία εκείνη την χρονιά, με αποκορύφωμα την πρόκριση επί του Παναθηναϊκού εκτός έδρας, για να συναντηθεί με τον Άρη στον τελικό του «Αλεξανδρείου», τη Μεγάλη Τετάρτη της 18ης Απριλίου 1984. Ο σπουδαίος Φαίδων Ματθαίου, τότε, είχε την ιδέα να πάει τους παίκτες του στον κινηματογράφο, ώστε να παρακολουθήσουν την ιστορική ταινία «Αποστολή στην Νικαράγουα», ενώ συχνά τους ανέφερε, ότι οι αθλητές κολλεγιακής ομάδας στις ΗΠΑ φρόντιζαν, προκειμένου να δείχνουν αποφασιστικότητα για την νίκη, να ξυρίζουν σχεδόν τα μαλλιά τους, ώστε να έχουν ομοιομορφία με τον προαναφερθέντα συμβολισμό.
Τη μέρα του μεγάλου τελικού, ο Παναγιώτης Φασούλας πρότεινε στους συμπαίκτες του να το εφαρμόσουν. Οι παίκτες κάλεσαν τον Βασίλη, κουρέα που βρισκόταν κοντά στο ξενοδοχείο του Πανοράματος, όπου διέμενε η αποστολή του ΠΑΟΚ, κι εκείνος... έπιασε δουλειά, με τον Μάνθο Κατσούλη να είναι ο μόνος, που δεν... κουρεύτηκε με την ψιλή.
Η εμφάνιση αυτή των αθλητών του ΠΑΟΚ προκάλεσε αίσθηση στην έλευσή τους στο «Αλεξάνδρειο», όπου ουδείς τους αναγνώρισε στην αρχή. Φαίνεται, ότι η πρακτική αυτή είχε αποτέλεσμα, καθώς με θρίαμβο με 74-70 ο «Δικέφαλος» στέφθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπελλούχος Ελλάδας, στο άντρο μάλιστα του μεγαλύτερου αντιπάλου του. Στο τέλος, βέβαια, λόγω της Μεγάλης Εβδομάδας αποφεύχθηκε κάποια έντονη εκδήλωση πανηγυρισμών, με τους θριαμβευτές να δειπνούν σε ένα λιτό τραπέζι σε ταβέρνα της εποχής. Η σύνδεση των κοντοκουρεμένων παικτών, επίσης, με ακροδεξιές ιδεολογίες, που επιχειρήθηκε από αθηναϊκή εφημερίδα της εποχής, διαψεύστηκε ως κακοήθης από τον προπονητή εκείνης της επιτυχίας.
Η «κίτρινη» υπεροχή, οι «ασπρόμαυροι» θρίαμβοι σε ουδέτερο έδαφος και η τελευταία αναμέτρηση
Το πρώτο ματς ανάμεσα στους δύο για το Κύπελλο, λοιπόν, ήταν και το πιο χαρακτηριστικό στην ιστορία όλων των αναμετρήσεών τους, ή έστω συγκαταλέγεται στα κορυφαία όλων των εποχών. Στα επόμενα χρόνια, πάντως, η κυριαρχία του Άρη συνεχίστηκε και αυτή επιβεβαιώθηκε σε αρκετές αναμετρήσεις με τον ΠΑΟΚ, μία εκ των οποίων σε δύο τελικούς Κυπέλλου, όπου αυτή την φορά οι «κίτρινοι» δεν ήταν διατεθειμένοι να... ψαρώσουν με τους αντιπάλους τους και να τους χαριστούν.
Ήταν τη σεζόν 1988-1989, αρχικά, όταν ο «Αυτοκράτορας» του Γιάννη Ιωαννίδη έπαιρνε οριστικά το αίμα του πίσω στο «Αλεξάνδρειο», έναντι της τότε ομάδας του Κώστα Πολίτη. Με τους Σούμποτιτς και Ουίλτζερ να είναι καταλύτες και ιδανικοί συμπρωταγωνιστές του διδύμου Γκάλη-Γιαννάκη, ο Άρης θα πανηγύριζε με 91-86 ακόμη έναν εγχώριο τίτλο. Έναν χρόνο αργότερα, δε, και σε αυτή την περίπτωση με τη συνάντησή τους να είναι στο ΣΕΦ, οι Κυπελλούχοι για άλλη μια φορά δε θα... αστειεύονταν, με τον Νίκο Γκάλη στους 35 πόντους και τον Λευτέρη Σούμποτιτς στους 20, να φέρνουν στην τροπαιοθήκη άλλη μια κούπα με 75-62. Νωρίτερα και συγκεκριμένα τη σεζόν 1987-1988, επίσης, ξανά στο «Αλεξάνδρειο», οι «κίτρινοι» θα χρέωναν με «κατοστάρα» τον ΠΑΟΚ (102-93) για την πρόκριση στα ημιτελικά του Κυπέλλου, το οποίο θα κατακτούσαν λίγο καιρό αργότερα στο ΣΕΦ έναντι της ΑΕΚ, χάρη σε μια ονειρική εμφάνιση 35 πόντων από τον Παναγιώτη Γιαννάκη.
Χρειάστηκε να περάσουν πέντε χρόνια, ώστε να συναντηθούν από την τελευταία τους φορά για το θεσμό του Κυπέλλου, όταν πια τα πράγματα στο ελληνικό μπάσκετ άρχισαν να αλλάζουν και η Αθήνα να παίρνει τα ηνία. Στον ημιτελικό του Χαλκιοπουλείου, μάλιστα, ο ΠΑΟΚ άρχισε να «χτίζει» μια νέα παράδοση, όπου έως τώρα δεν έχει χάσει σε νοκ άουτ αγώνα τελικής φάσης Κυπέλλου σε ουδέτερο γήπεδο, καθώς το σύνολο του Σάκη Λάιου, με ηγέτες τους Μπάνε Πρέλεβιτς και Ζόραν Σάβιτς, επικρατούσε με 80-63 του Άρη, κατακτώντας το Κύπελλο στη Λαμία, το δεύτερο της ιστορίας του, με αντίπαλο τον Πανιώνιο στον τελικό.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1999, οι δυο τους βρέθηκαν για ακόμη μια φορά στο ΣΕΦ και αναμετρήθηκαν στον ημιτελικό του Final Four εκ νέου, με τον ΠΑΟΚ να «διαλύει» τον Άρη με 83-50, έχοντας άλλους σπουδαίους παίκτες τότε, όπως ο Κινγκ, ο Μπέρι, ο Μπαλογιάννης, ο Γιαννούλης, ο Κολντεμπέλα και άλλοι. Η τότε ομάδα του Κώστα Φλεβαράκη, μάλιστα, κατέκτησε την τελευταία κούπα της ιστορίας του ΠΑΟΚ με το 71-54 επί της ΑΕΚ του Κώστα Πολίτη, του Νίκου Χατζή, του Άγγελου Κορωνιού, του Μιχάλη Κακιούζη, του Τζο Αρλάουκας, του Νίκου Παπανικολόπουλου και του... πρώην αλλά και εκεί, Μπάνε Πρέλεβιτς.
Έκτοτε, οι δύο μεγάλοι της Θεσσαλονίκης βρέθηκαν άλλες τρεις φορές αντιμέτωποι σε αγώνες Κυπέλλου, με τον Άρη να επικρατεί δύο φορές, τον ΠΑΟΚ άλλη μία και την προϊστορία ελαφρώς να ευνοεί τους «κίτρινους» με 6-4 σε δέκα αναμετρήσεις. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις «κονταροχτυπήθηκαν» στα προημιτελικά, με τον Άρη το 2014 να καταφέρνει να φτάσει έως και τον τελικό, όπου ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό του Αργύρη Πεδουλάκη, ενώ ο τελευταίος τους αγώνας ήταν τη σεζόν 2017-2018, όπου η τότε ομάδα του Παναγιώτη Γιαννάκη νίκησε μεν με 70-63, πλην όμως δεν κατάφερε να πάει μέχρι το τέλος της διαδρομής, το οποίο βρήκε τότε Κυπελλούχο την ΑΕΚ έναντι του Ολυμπιακού.
