Λέξη προς λέξη, σελίδα προς σελίδα, κεφάλαιο προς κεφάλαιο. Η ιστορική διαδρομή της Εθνικής ομάδας στα Παγκόσμια Κύπελλα είναι ένα βιβλίο που γράφεται ως ένα κομμάτι από την ιστορία της. Από την πρώτη παρουσία της στο μακρινό 1986 στην Ισπανία μέχρι την τελευταία διοργάνωση του 2019 στην Κίνα και με μοναδική απουσία σε αυτό το διάστημα, τη διοργάνωση του 2002, η «επίσημη αγαπημένη» έγινε κομμάτι των Μουντομπάσκετ. Άλλοτε με πρωταγωνιστικό ρόλο, άλλοτε απλά με τη γνωστή συνέπεια που τη χαρακτηρίζει στην ιστορική διαδρομή των τελευταίων 40 σχεδόν χρόνων στο διεθνές στερέωμα, η Εθνική μας είναι εκεί, ικανή να διεκδικήσει, να παλέψει, να βάλει δύσκολα σε κάθε αντίπαλο.
Η παρουσία της στη φετινή διοργάνωση θα είναι η 9η και το basketa.gr κάνει μία αναδρομή στις εννιά προηγούμενες διοργανώσεις στις οποίες το ελληνικό μπάσκετ φώναξε «παρών».
Ο Νίκος Γκάλης στο ιστορικό παιχνίδι με τον Παναμά
1986-Ισπανία: Το 53άρι του Γκάλη αντέχει ακόμη
Η πρώτη παρουσία της Εθνικής μας σε Παγκόσμιο Κύπελλο, εκείνο που έγινε το 1986 στην Ισπανία, ήταν εξ ορισμού σημαντική. Παρθενική αλλά απόλυτα αντιπροσωπευτική της ανατολής μιας δύναμης που για χρόνια ανήκει στις υπερδυνάμεις όχι μόνο του ευρωπαϊκού αλλά και του παγκόσμιου μπάσκετ.
Η Εθνική μας κάθε άλλο παρά ψαρωμένη μπήκε στη διοργάνωση, κάνοντας το 2/2 επί του Παναμά και της Γαλλίας. Ο παρθενικός μάλιστα αγώνας της, είχε ιστορική αξία και συνολικά για τη διοργάνωση με μία επίδοση που παραμένει μέχρι και σήμερα ένα ακατάρριπτο ρεκόρ. Ο Νίκος Γκάλης είχε σημειώσει 53 πόντους στην κορυφαία επίδοση των Παγκόσμιων Κυπέλλων.
Στην 3η αγωνιστική η ομάδα του αείμνηστου Κώστα Πολίτη έχασε την ευκαιρία να νικήσει τους Ισπανούς μέσα στο σπίτι τους γνωρίζοντας την ήττα στον πόντο και παρότι στη συνέχεια ηττήθηκε από τη Βραζιλία του Όσκαρ Σμιντ, βρέθηκε στη 2η φάση με την εύκολη νίκη επί της Νότιας Κορέας.
Εκεί, αν η ήττα από την πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση ήταν εντός προγράμματος, το ίδιο δεν ίσχυε για εκείνες από την Κούβα και το Ισραήλ, αποτελέσματα που μας άφησαν εκτός οχτάδας. Έτσι η Εθνική που αγωνίστηκε χωρίς τον Παναγιώτη Φασούλα που ήταν στις ΗΠΑ, κατέλαβε τη 10η θέση στη διοργάνωση με τον Νίκο Γκάλη να αφήνει το στίγμα του έχοντας 337 πόντους σε 10 αγώνες!
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 1986: 4 νίκες – 6 ήττες
Ο Γιώργος Γασπάρης απέναντι στον Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς
1990-Αργεντινή: Το what if με τους Αμερικανούς
Αν το 1986 στην Ισπανία η Ελλάδα ήταν μία άσημη και θεωρητικά αδύναμη ομάδα, το 1990 η κατάσταση ήταν ασφαλώς διαφορετική. Η κατάκτηση δύο διαδοχικών μεταλλίων σε Ευρωμπάσκετ, το 1987 και το 1989, είχαν φροντίσει να φτιάξουν όχι μόνο ένα διαφορετικό περιτύλιγμα στα μάτια του μπασκετικού κόσμου αλλά και ένα πιο σκληρό μέταλλο για την ίδια την ομάδα.
Η διοργάνωση που έγινε στην Αργεντινή άρχισε για την «επίσημη αγαπημένη» με τρόπο που μας… τρώει ακόμη. Εκείνο το «what if» που μένει από τότε μετά τη μεγάλη ευκαιρία για τη νίκη επί των ΗΠΑ που θα μπορούσε να γράψει διαφορετική την ιστορία της πορείας στη συγκεκριμένη διοργάνωση. Παρά την απουσία του Νίκου Γκάλη, η Εθνική μας μπήκε εντυπωσιακά στο Παγκόσμιο και ηττήθηκε στην παράταση από του Αμερικανούς. Το «what if» αφορούσε στο καλάθι του Νάσου Γαλακτερού που θεωρήθηκε εκπρόθεσμο από τους διαιτητές.
Η Εθνική μας όμως –με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου στο «τιμόνι»- δεν απογοητεύτηκε. Νίκησε στη συνέχεια την Ισπανία με μία από τις καλύτερες εμφανίσεις του Φάνη Χριστοδούλου με τα γαλανόλευκα και διέλυσε τη Νότια Κορέα. Ήταν τα αποτελέσματα που αρκούσαν για να στείλουν την Ελλάδα στους «8» της διοργάνωσης.
Η συνέχεια ήταν όμως ακόμη πιο δύσκολη στη δεύτερη φάση. Οι ήττες από τις ομάδες που στην εξέλιξη συγκρούστηκαν στον τελικό (Γιουγκοσλαβία, Σ.Ένωση) έκοψαν τις ελπίδες για κάτι περισσότερο αν και ακολούθησε μία νίκη επί της Βραζιλίας στο ματς στο οποίο ο Παναγιώτης Γιαννάκης σημείωσε ρεκόρ καριέρας με την Εθνική (38 πόντοι). Η ελληνική ομάδα κατέλαβε την 6η θέση της διοργάνωσης και ο «Δράκος» αναδείχτηκε 3ος σκόρερ της με 205 πόντους σε οχτώ ματς.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 1990: 4 νίκες - 4 ήττες
1994-Καναδάς: Στην τετράδα του κόσμου
Αυτό τα περιγράφει όλα. Η Εθνική μας μπήκε στην τετράδα του παγκόσμιου μπάσκετ σε μία διοργάνωση που, έτσι κι αλλιώς, είχε έντονο ελληνικό χρώμα. Έγινα στον Καναδά όπου κυριαρχεί το ελληνικό στοιχείο. Το 1986 ήταν η απουσία του Φασούλα, το 1990 η απουσία του Γκάλη, το 1994 ένα άλλο περιστατικό ήρθε να κάνει δυσκολότερη την κατάσταση. Ένα επεισόδιο του Παναγιώτη Φασούλα με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου λίγες μέρες πριν τη διοργάνωση, οδήγησε στην αλλαγή προπονητή και η Εθνική μας έκανε την προσπάθεια της με τον αείμνηστο Μάκη Δενδρινό στον πάγκο.
Η πρώτη φάση κύλησε σχεδόν ιδανικά αφού οι νίκες επί της Γερμανίας και της Αιγύπτου οδήγησαν την Ελλάδα στην επόμενη φάση, κάτι που δεν μπορούσε να αποτρέψει η ήττα από το Πουέρτο Ρίκο. Το πρώτο ματς της δεύτερης φάσης ήταν σαν τελικός και τον κερδίσαμε! Η Ελλάδα νίκησε τον οικοδεσπότη Καναδά, αποτέλεσμα που στην ουσία την οδήγησε όχι μόνο στην τετράδα αλλά και στην πρώτη παρουσία της σε Ολυμπιακούς Αγώνες, δύο χρόνια μετά στην Ατλάντα.
Μία από τις ξεχωριστές στιγμές της διοργάνωσης ήταν το προβάδισμα επί των ΗΠΑ –που αγωνίζονταν πια με ΝΒΑερς- με 17-14. Ήταν ένα στιγμιότυπο που έμεινε στην ιστορία παρότι 12 χρόνια μετά η Εθνική μας φρόντισε να το απομυθοποιήσει.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 1994: 4 νίκες - 4 ήττες
1998-Ελλάδα: Τη λύγισε το «πρέπει»
Το σκηνικό έμοιαζε ιδανικό και έβαλε ψηλά τον πήχη για την Εθνική μας: Ισχυρό πλεονέκτημα έδρας αφού η διοργάνωση έγινε στην Αθήνα, μία ομάδα νεανική αλλά με ταλέντο –είχε απομείνει μόνο ο Παναγιώτης Φασούλας από την παλιά φουρνιά- και το lock out στο ΝΒΑ που αποδυνάμωσε τόσο τις ΗΠΑ, όσο και άλλες Εθνικές ομάδες που είχαν στις τάξεις τους αθλητές από το κορυφαίο Πρωτάθλημα του κόσμου.
Με τον Παναγιώτη Γιαννάκη πια στην άκρη του πάγκου, η Εθνική μας έκανε με συνοπτικές διαδικασίες το 3/3 στην πρώτη φάση με Καναδά, Ιταλία και Σενεγάλη. Στη δεύτερη φάση τα πράγματα δυσκόλεψαν και μετά τη νίκη επί του Πουέρτο Ρίκο, ήρθαν δύο διαδοχικές ήττες από τη Ρωσία και τη Σερβία-Μαυροβούνιο. Αυτές είχαν ως αποτέλεσμα η Εθνική μας να πάει στο χιαστί ματς των προημιτελικών με την Ισπανία που είχε, μέχρι τότε, ρεκόρ 5-1. Το κατάμεστο από 18.000 Έλληνες ΟΑΚΑ, έσπρωξε την Εθνική μας στη νίκη με 69-62 και στην τετράδα του Παγκόσμιου μπάσκετ για δεύτερη, συνεχόμενη χρονιά.
Ο ημιτελικός όμως με τη Σερβία-Μαυροβούνιο ήταν η μεγάλη, χαμένη ευκαιρία. Αν και προηγήθηκε με 12 πόντους στο 29’, η Εθνική μας λύγισε από το άγχος, «κόλλησε» και τελικά ηττήθηκε με 78-73.
Στον μικρό τελικό η απογοήτευση ξεχείλιζε και έτσι ήρθε η ήττα από τις ΗΠΑ με 84-61.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 1998: 5 νίκες - 4 ήττες
2006-Ιαπωνία: Ελληνικό έπος στη Σαϊτάμα
Η απουσία από το Παγκόσμιο του 2002 ήταν ένα σοκ για το ελληνικό μπάσκετ που επέστρεψε όμως δυνατότερο με την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ στο Βελιγράδι το 2005 και το πρώτο –και μοναδικό ως τώρα- μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, ένα χρόνο μετά στην Ιαπωνία.
Με την, κατά γενική ομολογία, πιο ταλαντούχα και πιο «γεμάτη» ομάδα της ιστορίας της, η Εθνική μας έφτασε ως τον τελικό υπό την καθοδήγηση του Παναγιώτη Γιαννάκη. Η νίκη επί του Κατάρ στην πρεμιέρα ήταν το «ορεκτικό» όμως αυτές που ακολούθησαν επί της Λιθουανίας στην παράταση, επί της Αυστραλίας με δύο τρίποντα στο τέλος, επί της Βραζιλίας στη σκιά του «δολοφονικού» χτυπήματος του Βαρεχάο στον Νίκο Ζήση και επί της Τουρκίας έδειξαν τις προοπτικές της Ελλάδας που έκλεισε την πρώτη φάση αήττητη.
Στους «16» η Κίνα ήταν σχετικά χαμηλό εμπόδιο, ενώ κάτι ανάλογο αποδείχτηκε και η Γαλλία στους «8». Έτσι η Εθνική μας έφτασε στα ημιτελικά όπου την περίμενε η ομάδα των ΗΠΑ με πραγματικούς σούπερ σταρ και μελλοντικούς Hall of famers –ο ένας, ο Ντουέιν Ουέιντ έγινε άλλωστε και τυπικά προ ημερών. Με παιχνίδι στο στιλ των Αμερικανών και όχι μπασκετικό κλεφτοπόλεμο, η Εθνική μας γονάτισε τις ΗΠΑ του Λεμπρόν Τζέιμς, του Ντουέιν Ουέιντ, του Κρις Πολ και του Καρμέλο Άντονι.
Ο τελικός απέναντι στην Ισπανία αποδείχτηκε ένα μαρτύριο που κατέληξε στην ήττα με 70-47, ωστόσο το ασημένιο μετάλλιο στον λαιμό των Ελλήνων διεθνών ήταν το «παράσημο» που θα κουβαλούν εσαεί όχι μόνο οι ίδιοι, όσο και συνολικά το ελληνικό μπάσκετ.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 2006: 8 νίκες - 1 ήττα
2010-Τουρκία: Η αρχή της «ανομβρίας»
Ένα χρόνο νωρίτερα, στο Ευρωμπάσκετ του 2009, η Εθνική μας κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο, το τελευταίο της μέχρι και σήμερα. Η περίοδος της… ανομβρίας άρχισε από το Παγκόσμιο της Τουρκίας στο οποίο το ταβάνι της αποδείχτηκε χαμηλό, αφού η διαδρομή της ολοκληρώθηκε στους «16».
Με τον Γιόνας Καζλάουσκας στον πάγκο, η Εθνική μας τερμάτισε 3η στον όμιλο της στην πρώτη φάση, αν και άρχισε με νίκες επί της Κίνας και του Πουέρτο Ρίκο που της εξασφάλισαν μία θέση στους «16». Η ήττα ωστόσο από τη Ρωσία στο τελευταίο ματς της πρώτης φάσης –είχαν προηγηθεί μία ήττα από την Τουρκία και μία νίκη επί της Ακτής Ελεφαντοστού- αποδείχτηκε καθοριστική. Μας έστειλε στον κακό δαίμονα μας και παρότι η Εθνική το πάλεψε, δεν απέφυγε την ήττα με 80-72.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 2010: 3 νίκες - 3 ήττες
2014-Ισπανία: Το βάπτισμα του πυρρός για τον Γιάννη
Ερχόμενη από διαδοχικές απουσίες και ούσα πληγωμένη από απουσίες, η Εθνική ομάδα με τον Φώτη Κατσικάρη στον πάγκο, δεν κατάφερε να πάει ψηλότερα από τη διοργάνωση της Τουρκίας αφού αποκλείστηκε στους «16». Το μεγαλύτερο κέρδος της ήταν το ντεμπούτο του 19χρονου Γιάννη Αντετοκούνμπο σε μία μεγάλη διοργάνωση.
Κι όμως, η εκκίνηση της διοργάνωσης είχε δημιουργήσει προσδοκίες για μία πολύ καλύτερη πορεία αφού η Ελλάδα έκανε το 5/5 στην πρώτη φάση κόντρα σε Σενεγάλη, Φιλιππίνες, Πουέρτο Ρίκο, Κροατία και Αργεντινή. Η πρωτιά όμως αποδείχτηκε… παγίδα αφού η διασταύρωση ήταν η χειρότερη δυνατή, δεδομένου ότι η Σερβία είχε τερματίσει στην 4η θέση του ομίλου της. Στο ματς των «16» η «επίσημη αγαπημένη» άντεξε ουσιαστικά για ένα ημίχρονο πριν ηττηθεί με 90-72.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 2014: 5 νίκες - 1 ήττα
2019-Κίνα: Γεμάτη ομάδα, δεν έκανε την υπέρβαση της
Το τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο, αυτό που έγινε το 2019 στην Κίνα, είχε καλλιεργήσει προσδοκίες για μεγάλα πράγματα. Με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο πλέον στην ωριμότητα του και τους Σλούκα, Καλάθη, Πρίντεζη, Παπαγιάννη, Παπανικολάου, Παπαπέτρου, Λαρεντζάκη, Θανάση Αντετουκούνμπο, Μάντζαρη και Βασιλόπουλο, η ομάδα του Θανάση Σκουρτόπουλου έβαλε πλώρη για ψηλά. Δεν μπήκε όμως στην οχτάδα και επέστρεψε με την 11η θέση.
Στην πρεμιέρα διέλυσε το Μαυροβούνιο όμως έχασε στον πόντο (79-78) από τη Βραζιλία αποτέλεσμα που κουβάλησε στη δεύτερη φάση, ενώ νίκησε στη συνέχεια τη Νέα Ζηλανδία. Η υπέρβαση επί των ΗΠΑ δεν ήρθε (69-53) και η προσπάθεια ολοκληρώθηκε με τη νίκη επί της Τσεχίας με 84-77.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο του 2019: 3 νίκες - 2 ήττες
