H ΔΕΗ συνεχίζει για δεύτερη χρονιά[i] να αναλαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανάδειξη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, μέσα από το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «ΔΕΗ Ενεργώ».
Η έμφυλη βία αποτελεί διαχρονικό κοινωνικό πρόβλημα, που κατά τη διάρκεια της πανδημίας έλαβε σχεδόν ενδημικές διαστάσεις και έφτασε στο σημείο να χαρακτηριστεί από τους ειδικούς ως η «Σκιώδης Πανδημία». Οι δείκτες βίας κατά των γυναικών συνεχίζουν να αυξάνονται ανησυχητικά τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, και μετά την πανδημία. Παράλληλα, οι αιτίες και οι κοινωνικές προεκτάσεις υποβαθμίζονται σε επίπεδο διαπιστώσεων και παραμένουν «αόρατες» στο μεγαλύτερο μέρος τους.
Με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών και σε συνεργασία με τον οργανισμό Women Act και την εταιρία ερευνών Focus Bari, η ΔΕΗ διενήργησε την πρώτη πανελλαδική έρευνα για τη σύνδεση του γυναικείου ντυσίματος και της βίας κατά των γυναικών.[ii] Με αυτό τον τρόπο η ΔΕΗ επιχειρεί να ρίξει φως σε «αόρατα» ή «υπο-φωτισμένα» κοινωνικά ζητήματα και να διεκδικήσει την πρόοδο στην κατανόηση και τη στάση της κοινωνίας απέναντι σε αυτά, με ενεργητικό και ουσιώδη τρόπο.
Η εν λόγω έρευνα με τίτλο «Ντύσιμο και βία κατά των γυναικών» εστιάζει στη στάση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στη σχέση που μπορεί να έχει το γυναικείο ντύσιμο με την παρενόχληση και την βία. Παράλληλα, καταδεικνύει τις άμεσες αρνητικές επιπτώσεις της διαιώνισης στερεοτυπικής αντίληψης στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και χαρτογραφεί τη στάση των διαφορετικών κοινών πάνω στο ζήτημα και τον βαθμό αισιοδοξίας για το μέλλον που αυτή επιτρέπει.
Ενδεικτικά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας:
- «Τα θέλει» ή «πάει γυρεύοντας με το ντύσιμό της» είναι φράσεις που έχουν ακούσει στο περιβάλλον τους οι 9 στους 10 ερωτηθέντες.
- Το 34% θεωρεί ότι το ντύσιμο μιας γυναίκας ή ενός κοριτσιού δικαιολογεί κάποιας μορφής παρενοχλητική συμπεριφορά.
- Το 38% πιστεύει ότι γυναίκες και κορίτσια πρέπει να προσέχουν το ντύσιμό τους, για να μην προκαλέσουν σεξουαλική παρενόχληση.
- 1 στους 5 άνδρες εκτιμά ότι μια γυναίκα πρέπει να προσέχει το ντύσιμό της, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε χώρους με άγνωστους άνδρες.
- Το 21% συμφωνεί με τη διαπίστωση ότι μια γυναίκα ή ένα κορίτσι που φοράει εφαρμοστά ρούχα ή κοντή φούστα είναι υπεύθυνη/ο εάν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.
Η Σοφία Δήμτσα Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων και Επικοινωνίας της ΔΕΗ δήλωσε σχετικά: «Κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή λέμε φράσεις όπως «με το ντύσιμο της πάει γυρεύοντας» βάζουμε το δικό μας λιθαράκι στην έμφυλη βία. Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις που συνδέονται και εκτρέφουν κακοποιητικές συμπεριφορές κάθε μορφής θα εκριζωθούν μόνο όταν καταφέρουμε να τις βγάλουμε στο φως, να τις αναγνωρίσουμε στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής μας. Αυτή ακριβώς τη στόχευση είχε η πρωτοβουλία της ΔΕΗ ‘Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα’. Να αναδείξει στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για ένα ζήτημα που παραμένει σχεδόν ‘αόρατο’. Ρίχνει φως στα φανερά ή υπαινικτικά σχόλια που καλλιεργούνται και αναπαράγονται εις βάρος των γυναικών ανοίγοντας και ενθαρρύνοντας παράλληλα τη συζήτηση για την αποτροπή της διαιώνισής τους».
H Μαρία Γιαννιού συνιδρύτρια του οργανισμού Women Act ανέφερε: «Τα άρρητα και συχνά ασυνειδήτως επαναλαμβανόμενα έμφυλα στερεότυπα δεν αμφισβητούνται εύκολα. Είναι τόσο βαθειά εμπεδωμένα μέσα μας, που η αμφισβήτησή τους προαπαιτεί ουσιαστικό αναστοχασμό σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο και μια διαρκή άβολη σύγκρουση με ό,τι μας είναι γνώριμο και κατανοητό. Στόχος μας, ως οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών, είναι να ρίξουμε φως σε στερεοτυπικές μη λειτουργικές αντιλήψεις και να προτείνουμε μια αλλαγή παραδείγματος που να σέβεται τους ανθρώπους για αυτό που πραγματικά είναι και όχι για αυτό που πρέπει να είναι».
[i] Το 2021, σε μία προσπάθεια ανάδειξης της ύπαρξης και του μεγέθους του προβλήματος της έμφυλης βίας και στην ελληνική κοινωνία, η ΔΕΗ στήριξε έμπρακτα τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών. Για πρώτη φορά συμμετείχε στη διεθνή εκστρατεία #OrangeTheWorld του ΟΗΕ με μια σειρά επικοινωνιακών δράσεων που στόχο έχουν να δημιουργήσουν τη μεγαλύτερη δυνατή ορατότητα για το ζήτημα αυτό. Υπενθυμίζει το μέγεθος του προβλήματος, αναδεικνύει τις διαφορετικές πτυχές του, ενημερώνει για τις προσπάθειες που γίνονται για την εξάλειψή του και επιδιώκει στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, τη δημιουργία μιας καλύτερης συνθήκης για την αναγνώριση και καταγγελία του (από τα ίδια τα θύματα, αλλά και το γενικό κοινό).
[ii] Πανελλαδική Έρευνα 18-64 χρ. | Focus Bari, Νοέμβριος 2022.
