Τα 63 του χρόνια κλείνει σήμερα (9/3) ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς και το Basketa.gr σας παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα για τον Σέρβο πολυνίκη τεχνικό ο οποίος έχει γράψει τη δική του ιστορία στα ευρωπαϊκά γήπεδα.
Κάθε μεγάλη προσωπικότητα έχει φανατικούς υποστηρικτές αλλά και άσπονδους εχθρούς. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τον «Ζοτς» ο οποίος έχει προλάβει μέσα σε μία περίοδο τριάντα ετών στους πάγκους να αφήσει το δικό του ανεξίτηλο σημάδι στο μπάσκετ της Γηραιάς Ηπείρου. Ας μπουν όμως τα γεγονότα σε μία σειρά κι ας μιλήσουν από μόνα τους.
Τα πρώτα βήματα
Γεννημένος στην πόλη Τσάτσακ, ο «Ζοτς» ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ στην τοπική Μπόρας. Από μικρός ξεχώριζε τόσο για το ταλέντο του όσο και για το μυαλωμένο του παιχνίδι. Αποτέλεσμα; Το 1984 (σε ηλικία 24 ετών), η Παρτιζάν τον καλεί να ενταχθεί στο ρόστερ της. Άνθρωπος φιλόδοξος, δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσει την ευκαιρία να πάει χαμένη, χωρίς πρώτα να παλέψει μέχρι τέλους για να τα καταφέρει.
Η καριέρα του ως παίκτης
Στην τρίτη του σεζόν με τα χρώματα της ομάδας του Βελιγραδίου, πανηγυρίζει την κατάκτηση του πρώτου του τίτλου. Το γιουγκοσλαβικό πρωτάθλημα του 1987 είχε «βαφτεί» ασπρόμαυρο. Το 1988 μπορεί η Παρτιζάν να μην κατέκτησε κάποιον τίτλο, όμως βρέθηκε για πρώτη φορά σε Φάιναλ Φορ Κυπέλλου Πρωταθλητριών, σε έναν θεσμό στον οποίο θα έγραφε ιστορία ως προπονητής αργότερα.
Μεγαλύτερα προσόντα του ως πλέι μέικερ, το καθαρό μυαλό, η αξιοπιστία και το σωστό διάβασμα του παιχνιδιού. Οι τελευταίοι τίτλοι που κατέκτησε ως παίκτης σε διασυλλογικό επίπεδο, ήταν το Κύπελλο Γιουγκοσλαβίας του 1989 και το Κύπελλο Κόρατς της ίδιας αγωνιστικής περιόδου, φυσικά κι αυτά με τη φανέλα της Παρτιζάν.
Το 1988 αλλά και το 1990 υπήρξε διεθνής με την Εθνική Σερβίας. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ (1988), οι «πλάβι» κατέκτησαν το αργυρό μετάλλιο, καθώς στον μεγάλο τελικό ηττήθηκαν από την πανίσχυρη –και μεγάλη τους αντίπαλο εκείνη την εποχή- Σοβιετική Ένωση. Δύο χρόνια αργότερα (1990), είχε έρθει η ώρα της εκδίκησης. Η νίκη στον τελικό κόντρα στους Σοβιετικούς με 92-75 ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία του «Ζοτς» με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας του και παράλληλα ο καλύτερος τρόπος για να ολοκληρωθεί η θητεία του στην Εθνική.
Προπονητής… σε ένα βράδυ
Η αγάπη του για την προπονητική ήταν ανέκαθεν δεδομένη. Όταν λοιπόν μία βραδιά (1991) τον φώναξαν και του ζήτησαν να βγάλει τη φόρμα και να φορέσει κοστούμι, δεν το σκέφτηκε και πολύ. Παρά το γεγονός ότι τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα για τη Γιουγκοσλαβία (είχε ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος) και η Παρτιζάν αγωνιζόταν στην Ευρωλίγκα έχοντας ως έδρα ένα προάστιο της Μαδρίτης, ο «Ζοτς» δεν αρνήθηκε την πρόκληση. Η καλή πορεία της ομάδας κατά τη διάρκεια της σεζόν, δεν συγκίνησε πολλούς, καθώς θεωρούσαν σίγουρο ότι αργά ή γρήγορα θα ερχόταν ο αποκλεισμός.
Ο πρώτος τίτλος
Το «παραμύθι» της Παρτιζάν έδειχνε να φτάνει στο τέλος του, όταν λίγα δευτερόλεπτα πριν από την ολοκλήρωση του μεγάλου τελικού του Φάιναλ Φορ της Κωνσταντινούπολης η Μπανταλόνα ήταν μπροστά στο σκορ με 70-68. Ένα απίστευτο τρίποντο του Σάσα Τζόρτζεβιτς έστειλε τους Σέρβους στα ουράνια και χάρισε στον 32χρονο τότε Ομπράντοβιτς τον πρώτο του ευρωπαϊκό τίτλο. Την ίδια χρονιά η Παρτιζάν πανηγύρισε εκτός από την Ευρωλίγκα και την κατάκτηση του πρωταθλήματος και του κυπέλλου, κάνοντας τριπλ κράουν!
«Μαγεία» και στην Ισπανία!
Το καλοκαίρι του 1993, η Μπανταλόνα του καταθέτει πρόταση. Η ευκαιρία του για να μετακομίσει στο ισπανικό πρωτάθλημα έχει έρθει και δεν την αφήνει ανεκμετάλλευτη. Εκ νέου ως αουτσάιντερ, η ομάδα της Καταλονίας βρίσκεται στην τελική τετράδα της Ευρωλίγκας με το Φάιναλ Φορ να λαμβάνει χώρα στο Τελ Αβίβ. Όλος ο κόσμος πίστευε ότι όποιος νικούσε από τον ημιτελικό των «αιωνίων» μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού θα κατακτούσε το τρόπαιο, όμως η «Πένια» του «Ζοτς» είχε άλλη άποψη. Σε έναν πολύ «κλειστό» τελικό, η Μπανταλόνα επικρατεί χάρη σε τρίποντο του Κορνίλιους Τόμπσον και πλέον ο μύθος γύρω από το όνομα του Ομπράντοβιτς έχει αρχίσει να δημιουργείται, καθώς στα 34 του χρόνια, είχε προλάβει να κατακτήσει ήδη δύο Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης. Επόμενος σταθμός, η Μαδρίτη. Σκηνικό παρόμοιο, κατάληξη ίδια. Το Φάιναλ Φορ του 1995 διεξάγεται στη Σαραγόσα, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός διασταυρώνουν τα ξίφη τους στον ημιτελικό, νικητές είναι και πάλι οι «ερυθρόλευκοι» όμως στον τελικό περιμένει ξανά ο «κακός τους δαίμονας». Η «Βασίλισσα» -καθοδηγούμενη με μαεστρία από τον «Ζοτς» είναι καλύτερη σε όλο το παιχνίδι και νικάει εύκολα τον Ολυμπιακό, κατακτώντας για όγδοη φορά την Ευρωλίγκα.
Στην πρωτεύουσα της Ισπανίας παρέμεινε μέχρι το 1997, κατακτώντας το Κύπελλο Σαπόρτα εκείνης της περιόδου.
Τελευταία στάση… Μπενετόν
Το καλοκαίρι του 1997 είχε έρθει η ώρα να δοκιμάσει τις δυνάμεις του και στο –άκρως ανταγωνιστικό τότε- ιταλικό πρωτάθλημα. Στην Μπενετόν έμεινε για δύο χρόνια, πανηγυρίζοντας την κατάκτηση του ιταλικού Σούπερ Καπ του 1997 αλλά και του Κυπέλλου Σαπόρτα του 1999.
Βρήκε την «Ιθάκη» του
Το γεγονός ότι ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς κυκλοφορούσε ελεύθερος στην αγορά τους καλοκαιρινούς μήνες του 1999 δεν άφησε ασυγκίνητες τις ομάδες που είχαν υψηλούς στόχους. Νικητής στη «μάχη» αναδείχθηκε ο Παναθηναϊκός ο οποίος έφερε στην Ελλάδα τον –εκ των κορυφαίων εκείνη την εποχή- «Ζοτς».
Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους. Στα 13 χρόνια παρουσίας του στην Αθήνα πανηγύρισε πέντε κατακτήσεις Ευρωλίγκας (2000, 2002, 2007, 2009, 2011), έντεκα πρωταθλήματα Ελλάδας (2000, 2001, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011), επτά κύπελλα (2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012) και δύο τριπλ κράουν (2007, 2009).
Η σχέση που ανέπτυξε με τον κόσμο του «τριφυλλιού» ήταν κάτι το ιδιαίτερο που δεν μπορεί να περιγραφεί με λέξεις. Άλλωστε κάθε φορά που ο Ομπράντοβιτς μπαίνει στο παρκέ του ΟΑΚΑ, ακόμα και τώρα που το κάνει ως αντίπαλος, το γήπεδο σείεται από χειροκροτήματα, αλλά και το ρυθμικό σύνθημα που υπάρχει ειδικά για αυτόν. Ωστόσο στα περσινά πλέι οφ πλήγωσε τους οπαδούς του Παναθηναϊκού καθώς η Φενέρμπαχτσε ήταν εκείνη που με 3-0 «σκούπισε» τους «πράσινους» κι οδήγησε την ομάδα του στο Φάιναλ Φορ, με τους πρωταθλητές Ελλάδας να μένουν εκτός για πέμπτη διαδοχική σεζόν.
Η αποχώρηση, η Φενέρ και η... επιστροφή
Το καλοκαίρι του 2012 ο «Ζοτς» προς γενική έκπληξη αποχωρεί από τον πράσινο πάγκο. Θέλοντας να ηρεμήσει μένει εκτός... δουλειάς για έναν χρόνο, αλλά στις 2/7/2013 ανακοινώθηκε η συμφωνία του με την Φενέρμπαχτσε. Οι Τούρκοι θέλησαν να μπουν στον μπασκετικό χάρτη κι εμπιστεύτηκαν τις τύχες τους στον Ομπράντοβιτς. Προς το παρόν ο Σέρβος τεχνικός έχει καταφέρει να οδηγήσει την ομάδα της Κωνσταντινούπολης στην κατάκτηση τεσσάρων εγχώριων πρωταθλημάτων (2014, 2016, 2017, 2018), τριών κυπέλλων (2016, 2019-20), αλλά και σε πέντε Φάιναλ Φορ Ευρωλίγκας (2015-19), κάτι που δεν είχαν πετύχει ποτέ στο παρελθόν οι γείτονες. Μάλιστα το 2017 στην Κωνσταντινούπολη οδήγησε τη Φενέρ στον τίτλο γράφοντας ιστορία. Αξέχαστη ωστόσο θα μείνει και η πρώτη του επιστροφή στο ΟΑΚΑ ως αντίπαλος του «τριφυλλιού». Στις 20/3/2014 ο Ομπράντοβιτς εμφανίστηκε στο παρκέ για να καθοδηγήσει την Φενέρ, σε μία από τις πιο δύσκολες βραδιές της ζωής του, όπου μάλιστα δεν δίστασε να μιλήσει και ελληνικά στον κόσμο προκειμένου να εκφράσει καλύτερα τα συναισθήματά του!
Μετάλλια και με τους «πλάβι»
Το ξεχωριστό ρεκόρ του «Ζοτς» -εκτός από όλα τα τρόπαια που έχει στη συλλογή του- είναι ότι όποια ομάδα έχει κοουτσάρει έχει κατορθώσει να κατακτήσει μαζί της κάποιο τρόπαιο. Έτσι και με την Εθνική Σερβίας δεν θα μπορούσε να μην έχει επιτυχίες. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα το 1996, οι Γιουγκοσλάβοι κατακτούν το αργυρό μετάλλιο, χάνοντας μόνο ένα παιχνίδι, τον μεγάλο τελικό, από τις κυρίαρχες ΗΠΑ.
Στο Ευρωμπάσκετ του 1997 που διεξήχθη στα γήπεδα της Ισπανίας, ο Ομπράντοβιτς καθοδηγεί το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας του στην κορυφή, νικώντας στον ημιτελικό την Ελλάδα και στον τελικό την Ιταλία.
Ίδιο έργο και την επόμενη χρονιά (1998). Το Μουντομπάσκετ φιλοξενείται στην Αθήνα και οι «πλάβι» φτάνουν στην κορυφή του κόσμου, με τον «Ζοτς» να κρεμάει στο στήθος του το δεύτερο διαδοχικό χρυσό μετάλλιο, επικρατώντας στον ημιτελικό -και πάλι- της Ελλάδας, ενώ στον τελικό κατέβαλε με δυσκολία τους Ρώσους (64-62).
Στη Γαλλία το καλοκαίρι του 1999 (λίγο πριν ξεκινήσει η θητεία του στον Παναθηναϊκό), η Γιουγκοσλαβία δεν μπόρεσε να φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης, όμως δεν θα γυρνούσε πίσω με άδεια χέρια. Το χάλκινο μετάλλιο ήταν το τέταρτο διαδοχικό που προστέθηκε στη συλλογή του.
Το σήμερα και η επιστροφή στη βάση
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αμφισβήτησαν τις ικανότητες του Ομπράντοβιτς για πρώτη φορά τόσο έντονα. Ο λόγος ήταν πως δεν είχε καταφέρει να κατακτήσει την Ευρωλίγκα με τη Φενέρ, παρά το μεγάλο μπάτζετ που διαχειριζόταν. Ο ίδιος δεν το έβαλε κάτω μέχρι να απαντήσει για μία ακόμα φορά στους επικριτές του... Και τα κατάφερε μ' έναν εκπληκτικό τρόπο το 2017...
Το προπερσινό καλοκαίρι αποδείχθηκε για ακόμα μία φορά ότι δεν μπορεί να ζήσει μακριά από το μπάσκετ. Κόντρα σε όσους υποστηρίζουν ότι αναλαμβάνει μόνο «χρυσά» πρότζεκτ, γύρισε στην Παρτιζάν για να τη βάλει ξανά στον μπασκετικό χάρτη της Ευρώπης! Προς το παρόν τίτλο δεν έχει πάρει αλλά επανέφερε την ομάδα στην Ευρωλίγκα και δείχνει έτοιμος να τη βάλει και στα πλέι οφ! Όχι κι άσχημα...