Το Basketa.gr απευθύνει το δικό του ύστατο χαίρε στον Μπιλ Ράσελ, έναν κορυφαίο αθλητή κι ένα μοναδικό άνθρωπο, που στην εποχή του άλλαξε τον τρόπο που άπαντες έβλεπαν το μπάσκετ, φροντίζοντας να τους «ταρακουνήσει» με καθοριστική συνεισφορά στην κοινωνία, όταν οι πιο πολλοί σιωπούσαν μπροστά στις αδικίες.
Τι περιμένουμε, τελικά, από έναν αθλητή να αφήνει στο τέλος της πορείας του, όταν αποσύρεται; Μια μεγάλη καριέρα με τίτλους, διακρίσεις και ρεκόρ; Μια διαδρομή, όπου κατάφερε να κερδίσει τον κόσμο και να τον κάνει να… κόβει εισιτήρια για χάρη του; Ή μήπως κάτι ανώτερο, όπως η συνεισφορά στην κοινωνία και στη βελτίωση της καθημερινότητας όλων, μέσω της ισότητας και του σεβασμού, αξιοποιώντας την φήμη τους και με «όπλο» το ήθος τους;
Το μπάσκετ και η παγκόσμια κοινότητα χρωστούν πολλά στον Μπιλ Ράσελ, γιατί ήταν όλα αυτά μαζί. Ένας αθλητής μοναδικός, που έφερε επανάσταση στην εποχή του στον τρόπο, που όλοι έβλεπαν το άθλημα, και παράλληλα ένας άνθρωπος ξεχωριστός με άποψη για τα κοινωνικά ζητήματα, που ταλάνιζαν εκείνη την εποχή στον κόσμο, που δε δίστασε να τοποθετηθεί και να δει, χρόνια αργότερα, τον κόσμο να ευαισθητοποιείται ολοένα και περισσότερο, για να δρέψουν καρπούς οι δικοί του κόποι.
Ο «μύθος» των Σέλτικς είχε σοβαρό λόγο να θεωρείται ένας εκ των κορυφαίων, αν όχι από τους κορυφαίους. Ήταν ο παίκτης που θα έπρεπε να έχει στο ένα χέρι… έξι δάχτυλα, για να χωράνε όλα τα δαχτυλίδια στα δύο χέρια του, μετρώντας 11 τίτλους με την ομάδα, έχοντας «εξοντώσει» κάθε μεγάλο του αντίπαλο εκείνη την εποχή κι έχοντας γράψει «χρυσή» ιστορία, όντας παράλληλα μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Αρκεί να θυμηθούμε, ότι χρειάστηκαν 44 χρόνια, για να αποδεχθεί τον τίτλο του Hall of Famer.
Ο ίδιος, άλλωστε, δεν πέρασε εύκολα χρόνια στη Βοστόνη. Την πόλη δεν την αγάπησε ποτέ, λόγω της συμπεριφοράς των ντόπιων έναντι των μαύρων, με το θέμα αυτό να απασχολεί διαχρονικά τη Μασαχουσέτη και να στέλνει αρνητική φήμη σε ολόκληρη την χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών. Για αυτό, άλλωστε, ήταν ξεχωριστός και θα μείνει στις ψυχές όλων, φεύγοντας από αυτό τον κόσμο. Σε μια πόλη με τέτοια ιδιαιτερότητα, όντας ο ίδιος μαύρος, έγινε σύμβολο, καθιερώθηκε και πήρε και 11 δαχτυλίδια.
Τα 11 δαχτυλίδια και ο συμβολισμός τους
Αρκετοί είναι οι λόγοι, που μπορεί να απαριθμήσει κανείς, για το γεγονός ότι έφτασε σε αυτό το τρομακτικό επίτευγμα. Για να δώσουμε του… στραβού το δίκιο στις νεότερες γενιές, βέβαια, ο ανταγωνισμός δεν ήταν τόσο μεγάλος εκείνη την εποχή στο ΝΒΑ. Δεν ήταν τόσο πολλοί, όσο σήμερα, οι διεκδικητές τίτλου, δηλαδή, κάτι που του έκανε λίγο πιο εύκολο το έργο, σε μια εποχή που αποτέλεσε «μάχη Δεινοσαύρων» με τον Ουίλτ Τσάμπερλεϊν.
Μια μεγάλη διαφορά του Μπιλ Ράσελ με τους υπόλοιπους, όμως, ήταν πως δεν αποτελούσε τον σούπερ σταρ της ομάδας του απλά και τίποτα παραπάνω. Ήταν ο ηγέτης, αυτός που δούλευε για την ομάδα, που έδινε το πρόσταγμα και οι υπόλοιποι ακολουθούσαν ευλαβικά, με τη συνεργασία με τον Ρεντ Άουερμπαχ αρχικά να είναι ιδανική, ενώ και όταν έγινε προπονητής οι Σέλτικς συνέχισαν να πετυχαίνουν. Ο Ρεντ, μάλιστα, για να τον αποκτήσει μέσω του draft του 1956, είχε φροντίσει να κάνει μια ανταλλαγή, που δεν υποψιάζονταν οι Σεντ Λούις Χοκς, για να τον πάρει στο νούμερο 2, καθώς οι Ρότσεστερ Ρόγιαλς, που είχαν το νούμερο 1, διέθεταν ήδη πολύ καλό ψηλό και θεωρούσαν, ότι δεν χρειάζονταν, με αποτέλεσμα να ολοκληρωθεί… το κόλπο.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, μάλιστα, στην πρώτη του χρονιά ο Ράσελ έκανε… εμετό πριν από κάθε παιχνίδι από το άγχος, δείγμα της ταπεινότητάς του. Αυτό του βγήκε και στο στυλ παιχνιδιού του, όπου έκανε μεστά, πλην ισορροπημένα παιχνίδια στις δύο πλευρές του παρκέ, κάτι που είχε θετική αντανάκλαση σε κάθε περίπτωση για τους «Κέλτες». Ο ίδιος έφτασε στα 22.5 ριμπάουντ ανά αγώνα κατά μέσο όρο στην καριέρα του, αριθμός όχι μακριά από αυτόν του Τσάμπερλεϊν, αλλά τον Ράσελ δεν τον ένοιαζε να βάζει… 100 πόντους στον αγώνα. Είχε την ευστροφία να χαρίζει το ταλέντο του στην ομάδα και αυτή να απολαμβάνει τους «καρπούς».
Όπως καταλαβαίνετε, με 22.5 ριμπάουντ θα επρόκειτο και για έναν καλό αμυντικό, ο οποίος εκμεταλλευόταν την αλτική ικανότητα, που στα νιάτα του και λίγο προτού επιλεγεί στο draft για τους «Κέλτες», του είχε χαρίσει την 7η κορυφαία παγκόσμια επίδοση στο άλμα επί κοντώ. Δεν είχε το ύψος των 2.16 μέτρων του μεγάλου του ανταγωνιστή, αλλά σε αντίθεση τόσο με αυτόν όσο και με άλλους αντιπάλους, είχε την ικανότητα να κάνει καλύτερη, με την παρουσία του, την άμυνα όλης της ομάδας. Δεν είναι τυχαίο, ότι εκείνα τα χρόνια οι Σέλτικς θεωρούνταν μέσα στις καλύτερες αμυντικές ομάδες, μεταξύ άλλων, ενώ κάπου εκεί βγήκε η φράση πως «η άμυνα κερδίζει πρωταθλήματα». Και ο Ράσελ κέρδισε 11…
Αυτή η αφοσίωσή του, λοιπόν, όπως ακριβώς αναλύθηκε, ήταν που έφερε για τους Σέλτικς του Μπιλ Ράσελ 12 τελικούς στις 13 σεζόν, όπου αγωνίστηκε, με 11 κατακτήσεις. Μόνο μία απώλεια, δηλαδή, σε 12 απόπειρες. Θα πει κανείς, ότι δεν είναι το 100% του τέλειου Μάικλ Τζόρνταν, αλλά και πάλι είναι τρομερά εντυπωσιακό, αυτό που είχε καταφέρει ο Ράσελ.
Κάτι παραπάνω από ένας άνθρωπος
Ας περάσουμε και στην άλλη διάσταση του Μπιλ Ράσελ. Αυτήν, όπου απέδειξε πως και οι αθλητές πρέπει να έχουν λόγο για όλα. Αυτήν, που του έδειξε να απορρίψει τις τιμές από το Naismith Hall of Fame, αλλά και από τον ίδιο το σύλλογο, με τον οποίο πανηγύρισε όλα αυτά τα πρωταθλήματα.
Τα χρόνια, που πολλοί σιγούσαν, εκείνος μιλούσε. Έδειχνε τις αδικίες, που γίνονταν εναντίον των ομοχρώμων του, δε δεχόταν την καταπίεση από την πόλη της Βοστόνης, δεν κρυβόταν ποτέ πίσω από το δάχτυλό του. Δε δέχθηκε ποτέ αυτές τις διακρίσεις και υπήρξε μέλος του κινήματος Black Power, εμφανιζόμενος μαζί με τον Μοχάμεντ Άλι και άλλους, παλεύοντας για μια ίση κοινωνία, κάτι που αναγνωρίστηκε δεκαετίες αργότερα, όταν το 2011 ο Μπαράκ Ομπάμα του απένειμε το Μετάλλιο της Ελευθερίας. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι ακόμη και στα κολλεγιακά του χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, όπου κατέκτησε και δύο φορές το NCAA, ο προπονητής του, Φιλ Γούλπερτ, ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τρεις μαύρους στη βασική πεντάδα, συμπεριλαμβανομένου φυσικά και του Μπιλ, σε ένα ισχυρό αθλητικό και κοινωνικό μήνυμα εκ μέρους του.
Για όλους αυτούς τους λόγους και ακολουθώντας αυτή τη στάση ζωής ως ένας πολύ ενεργός ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν του ζητήθηκε να πάρει θέση στο Hall of Fame. «Δε θέλω να το συζητήσω για τους δικούς μου, προσωπικούς λόγους. Δε θέλω να είμαι μέρος σε όλο αυτό και το ξέρουν, έτσι ένιωθα για πολλά χρόνια», είχε πει το 1975, όταν είπε το βροντερό «όχι», για να γίνει μέλος του Hall of Fame, κάτι που τελικά δέχθηκε το 1999.
Ίσως κι εκείνος τότε να αντιδρούσε ακραία. Το σίγουρο, όμως, είναι πως η αδικία τον «έπνιγε» με όσα ζούσε, στην πόλη όπου διάλεξε να ζήσει και αυτό δεν μπορούσε να μείνει μέσα του. Εδώ δε δέχθηκε να παραστεί ο κόσμος το 1973 στην τελετή απόσυρσης της φανέλας του από τους Μπόστον Σέλτικς.
Με τα χρόνια, όμως, φαίνεται πως οι «πληγές» επουλώθηκαν και όλα έγιναν, όπως έπρεπε. Έγιναν, βέβαια, με το δικό του τρόπο, τόσο η (με κόσμο πια) τελετή της απόσυρσης της φανέλας του στο θρυλικό «Garden» όσο και η κατ’οίκον τελετή, όπου πήρε το δαχτυλίδι από τον Αλόνζο Μούρνινγκ, για να γίνει επισήμως Hall of Famer.
Με τη στάση του, βέβαια, κατάφερε πολύ περισσότερα πράγματα. Από αυτόν πήραν θάρρος αθλητές, όπως ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, για να εκφράσουν τα «πιστεύω» τους, παίκτες όπως ο ΛεΜπρόν αργότερα, για να επικρίνει ανοικτά τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας του, ή και προσωπικότητες σαν τον Κέβιν Γκαρνέτ, που ήταν σε θέση να περιγράφουν το τι ζούσαν στις γειτονιές, όπου μεγάλωσαν, για να συνηθίσουν το οποιοδήποτε κρούσμα διάκρισης εναντίον τους. Εν τέλει, μια ολόκληρη γενιά αθλητών του σήμερα, για να αγνοούν την παράδοση της επίσκεψης στο Λευκό Οίκο, μετά την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος.
Κάποιος έπρεπε να ανοίξει το δρόμο. Μπορεί ο πρώτος μαύρος στην ιστορία του ΝΒΑ να ήταν ο Τσακ Κούπερ το 1950, αλλά ο Μπιλ Ράσελ λίγο αργότερα θα έφερνε την πραγματική αλλαγή στο πώς βλέπαμε το μπάσκετ και τους αθλητές, εν γένει. Για αυτό και ήταν κορυφαίος…
