To Final 4 του Κυπέλλου Ελλάδας πλέον έχει... μετατραπεί σε Final 8, όμως το Basketa.gr θυμάται τις δέκα φορές που διεξήχθη η τελική φάση στο παρελθόν με τέσσερις ομάδες να διεκδικούν το τρόπαιο.
Από το 1995 έως το 2004 ήταν το σύνηθες. Κάθε σεζόν οι τέσσερις καλύτερες ομάδες της διοργάνωσης του Κυπέλλου «συγκρούονταν» σε Final 4 που έδινε ιδιαίτερη βαρύτητα κι αίγλη στο θεσμό. Δεν έλειψαν οι εκπλήξεις, αλλά το άσχημο ήταν ότι δεν έλειψαν και οι -πραγματικές- συγκρούσεις οπαδών στις εξέδρες. Οι τελευταίες αποτέλεσαν και την αιτία για τη διακοπή διεξαγωγής Final 4 και την επιστροφή στους τελικούς.
Πλέον έχει θεσπιστεί από πέρσι ο θεσμός του Final 8 και τα Final 4 τείνουν να χαθούν στη λήθη... Ωστόσο κάποια πράγματα καλό είναι να μην ξεχνιούνται.
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι!
Το πρώτο ήταν «ασπρόμαυρο»
Στις αρχές Μαρτίου του 1995 άρχισε να γράφεται ιστορία στα Final 4 του Κυπέλλου Ελλάδας. Ο ΠΑΟΚ ήταν ο θριαμβευτής καθώς αρχικά νίκησε εύκολα τον Άρη στα ημιτελικά (80-63) και στον τελικό έκαμψε την αντίσταση του Πανιωνίου με 72-53. Νωρίτερα οι «κυανέρυθροι» είχαν αποκλείσει στους «4» τον Ηλυσιακό ο οποίος αν κι αγωνιζόταν στην Α2, είχε καταφέρει να φτάσει μέχρι το τέλος του δρόμου.
Μορφές για τους «ασπρόμαυρους» ήταν φυσικά ο Μπάνε Πρέλεβιτς αλλά και ο Ζόραν Σάβιτς, με τους δυο τους να οδηγούν εκ του ασφαλούς το «Δικέφαλο του Βορρά» μέχρι τον τίτλο.
Ο Ντομινίκ ένιωσε τη χαρά ενός τροπαίου
Την αμέσως επόμενη χρονιά, το μακρινό 1996, το Final 4 διεξήχθη στην Πάτρα και είχε ένα πολύ μεγάλο φαβορί. Ο Παναθηναϊκούς του «Human Highlight Film» Ντομινίκ Ουίλκινς έπρεπε απλώς να επιβεβαιώσει τα προγνωστικά απέναντι σε ΑΕΚ, Ηρακλή και τον γηπεδούχων Απόλλωνα Πάτρας. Οι «πράσινοι» πέρασαν άνετα από τον ημιτελικό με την ΑΕΚ (87-78) και κλήθηκαν να συναντήσουν στον τελικό το «Γηραιό» ο οποίος είχε αποκλείσει διά πυρός και σιδήρου τον Απόλλωνα.
Ο Ουίλκινς δεν μπορούσε να χάσει την ευκαιρία να πανηγυρίσει το πρώτο τρόπαιο της καριέρας του και με 25 πόντους οδήγησε τον Παναθηναϊκό στη νίκη με 85-74, σταματώντας στους 25 πόντους. Λίγες ημέρες αργότερα θα κατακτούσε και την Ευρωλίγκα στο Παρίσι. Όσο για τους ηττημένους, οι σπουδαίοι Εξέβιερ ΜακΝτάνιελ και Ρόι Τάρπλεϊ έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν αλλά ήταν απελπιστικά μόνοι.
Το μήνυμα του Σιγάλα
Το Final 4 του 1997 ήταν το πρώτο το οποίο έλαβε χώρα στο ΟΑΚΑ. Οι τρεις από τις τέσσερις ομάδες ήταν ίδιες με φέτος (Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΑΕΚ) και η Πάτρα εκπροσωπήθηκε από τον Απόλλωνα κι όχι από τον Προμηθέα. Στα ημιτελικά οι «μελανόλευκοι» ταπείνωσαν τους «πράσινους» με το εκπληκτικό 92-79 και λίγο αργότερα ο Ολυμπιακός μετά από σπουδαία «μάχη» με την ΑΕΚ, επικράτησε 66-63, με το τρίποντο του Νάκιτς να κρίνει το ματς.
Η ομάδα του Ντούσαν Ίβκοβιτς ήταν το φαβορί απέναντι στον Απόλλωνα αλλά ο τελευταίος ήταν αποφασισμένος για την έκπληξη. Το ντέρμπι κράτησε μέχρι το τέλος και ο Δημήτρης Παπανικολάου με σπουδαίο καλάθι χάρισε τη νίκη (80-78) και το τρόπαιο στους Πειραιώτες. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της απονομής ο αρχηγός των «ερυθρόλευκων» Γιώργος Σιγάλας φώναξε «το πρώτο» και ο χρόνος τον δικαίωσε, καθώς ακολούθησαν η Ευρωλίγκα στη Ρώμη και ο τίτλος της Α1 στο φινάλε της σεζόν, για το πρώτο triple crown ελληνικής ομάδας, πριν ακολουθήσουν τα δύο του Παναθηναϊκού αρκετά χρόνια αργότερα.
Ο θρίαμβος της θέλησης των απλήρωτων
Το ραντεβού για το 1998 είχε δοθεί στη Θεσσαλονίκη και στο «Αλεξάνδρειο». Ο Άρης αν και τυπικά γηπεδούχος ήταν το μεγάλο αουτσάιντερ, μια και οι παίκτες του είχαν αποφασίσει να μην διαλύσουν την ομάδα -αν και απλήρωτοι για μήνες- ούτως ώστε να διεκδικήσουν τις πιθανότητές τους. Όλοι πίστευαν ότι το τρόπαιο θα κατέληγε σε κάποιον από τους Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό ή ΑΕΚ.
Η ομάδα του Χρήστου Μαγκώτσιου παρουσιάστηκε αποφασισμένη και διέλυσε τον Παναθηναϊκό με 88-68, την ώρα που η ΑΕΚ του Γιάννη Ιωαννίδη έκανε «περίπατο» απέναντι στον Ολυμπιακό με 63-49. Οι δύο ομάδες με τις κίτρινες φανέλες συναντήθηκαν στον τελικό και μετά από μία σπουδαία «μάχη», ο Άρης «λύγισε» την Ένωση με 71-68 και σήκωσε το τρόπαιο ανατρέποντας όλα τα προγνωστικά κι αποδεικνύοντας περίτρανα το θρίαμβο της θέλησης.
Κατάληψη από Θεσσαλονικείς στο ΣΕΦ
Το 1999 η γιορτή του Final 4 είχε οριστεί να διεξαχθεί στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Τρεις ομάδες από τη Θεσσαλονίκη (ΠΑΟΚ, Άρης, Ηρακλής) και η ΑΕΚ έφτασαν μέχρι το τέλος του δρόμου και θα διεκδικούσαν τον τίτλο. Το ντέρμπι των «ασπρόμαυρων» με τους «κίτρινους» στα ημιτελικά δεν αποδείχθηκε τέτοιο και η ομάδα του Κώστα Φλεβαράκη προκρίθηκε με το εμφατικό 83-50. Στον άλλο ημιτελικό, η ΑΕΚ του Κώστα Πολίτη δυσκολεύτηκε πολύ αλλά «λύγισε» τον Ηρακλή με 63-59.
Οι περισσότεροι περίμεναν ντέρμπι στον τελικό αλλά ο «Δικέφαλος του Βορρά» με το φοβερό δίδυμο των Φράνκι Κινγκ και Ουόλτερ Μπέρι, έκανε «περίπατο» κι επίδειξη δύναμης, διαλύοντας τους «κιτρινόμαυρους» με 71-54 και μετατρέποντας το Final 4 σ' ένα σόου δύο ημερών.
Η εκδίκηση της ΑΕΚ
Την αμέσως επόμενη χρονιά, το 2000, η γιορτή του Final 4 είχε οριστεί να διεξαχθεί στο νεότευκτο κλειστό της Πυλαίας στη Θεσσαλονίκη. Εκεί βρέθηκαν η ΑΕΚ, ο Παναθηναϊκός, ο Ηρακλής και το Μαρούσι. Η Ένωση είχε εύκολο έργο (77-63) απέναντι στην ομάδα των βορείων προαστίων στα ημιτελικά, ενώ και οι «πράσινοι» έκαμψαν την αντίσταση του «Γηραιού» με 70-59.
Οι κουμπάροι Ζέλικο Ομπράντοβιτς και Ντούσαν Ίβκοβιτς ήρθαν αντιμέτωποι στον τελικό. Ο «Ντούντα» ήταν εκείνος που χαμογέλασε με την Ένωση να επικρατεί μετά από ένα συγκλονιστικό παιχνίδι με 59-57 και να παίρνει μία άτυπη ρεβάνς για τους δύο χαμένους τελικούς που είχαν προηγηθεί. Στο ίδιο γήπεδο πάντως ο Παναθηναϊκός περίπου είκοσι ημέρες αργότερα, έμελλε να στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης για δεύτερη φορά στην ιστορία του.
«Κιτρινόμαυρος» τίτλος... καρμπόν στο ΟΑΚΑ
Το δεύτερο και τελευταίο Final 4 που διεξήχθη στο ΟΑΚΑ είχε τρεις ομάδες ίδιες με την προηγούμενη χρονιά. Ο λόγος για την ΑΕΚ, τον Παναθηναϊκό και τον Ηρακλή. Αντί για το Μαρούσι όμως ο Ολυμπιακός είχε φτάσει στην τετράδα κι αναμένονταν «ομηρικές» μάχες. Στον χρονικά πρώτο ημιτελικό η κάτοχος του τίτλου Ένωση έκανε «περίπατο» απέναντι στον Ηρακλή με 87-59 και περίμενε έναν από τους δύο «αιώνιους» στον τελικό. Οι «πράσινοι» έκαμψαν την αντίσταση των «κόκκινων» με 79-69 και ο τελικός θα ήταν ένα remake του προηγούμενου στην Πυλαία.
Η ιστορία γράφτηκε ξανά με «κιτρινόμαυρα» γράμματα και με σχεδόν τον ίδιο τρόπο. Έπειτα από ένα συγκλονιστικό σε εξέλιξη παιχνίδι, η ομάδα του «Ντούντα» έκαμψε την αντίσταση εκείνης του «Ζοτς» με 66-64 και διατήρησε τον τίτλο της, αφήνοντας το «τριφύλλι» ξανά μακριά από το συγκεκριμένο τρόπαιο.
Ο Φορντ έδωσε τον τίτλο στον Ολυμπιακό
Το ραντεβού για το 2002 είχε δοθεί στο ΣΕΦ. Κι εκεί ο Ολυμπιακός θα ήταν γηπεδούχος, με τον Παναθηναϊκό, το Μαρούσι και τον Πανελλήνιο -ομάδα της Α2 τότε- να συμπληρώνουν το καρέ. Στον πρόωρο τελικό που όμως ήταν... ημιτελικός, οι «ερυθρόλευκοι» του Λευτέρη Σούμποτιτς έκαμψαν την αντίσταση των «πράσινων» με 83-75 και πήραν το εισιτήριο για τον τελικό. Εκεί θα αντιμετώπιζαν το Μαρούσι που είχε «λυγίσει» τον μαχητικό Πανελλήνιο.
Στον τελικό το αουτσάιντερ του Κώστα Πετρόπουλου προσπάθησε πολύ αλλά δεν μπόρεσε να αλλάξει τη μοίρα του. Ο αείμνηστος Αλφόνσο Φορντ με 24 πόντους οδήγησε τους «ερυθρόλευκους» στη νίκη με 74-66 και στο τελευταίο τους τρόπαιο μέχρι το 2010... Με τους ηττημένους είχε παίξει κι ένας νεαρός αθλητής, ο Βασίλης Σπανούλης ο οποίος μάλιστα είχε σκοράρει και τρεις πόντους με τρίποντο!
Με υπογραφή Αλβέρτη ο σεφτές του «Ζοτς»
Το προτελευταίο -έως τώρα- Final 4 του Κυπέλλου Ελλάδας είχε λάβει χώρα στη Λάρισα στις αρχές Απριλίου του 2003. Ο Παναθηναϊκός έπρεπε να αποδείξει στο παρκέ ότι ήταν το φαβορί, με το Ηράκλειο, τον Άρη και τον Μακεδονικό να διεκδικούν τον τίτλο. Στα ημιτελικά οι «πράσινοι» κέρδισαν τους Κρητικούς με 94-83 και στο άλλο παιχνίδι της τετράδας, οι «κίτρινοι» έκαμψαν την αντίσταση του Μακεδονικού με 92-86.
Ο τελικός εξελίχθηκε σε ντέρμπι με άγρια ομορφιά. Οι Θεσσαλονικείς με τον Βαγγέλη Αλεξανδρή στον πάγκο τους έκαναν τα πάντα αλλά δεν τα κατάφεραν. Το «τριφύλλι» με τον αρχηγό του Φραγκίσκο Αλβέρτη να είναι σε μεγάλη μέρα κι άξιο συμπαραστάτη του τον Ιμπραήμ Κουτλουάι, πήραν τη νίκη με 81-76 και μαζί το τρόπαιο. Ήταν το πρώτο Κύπελλο Ελλάδας για τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς και το πρώτο για τους «πράσινους» μετά το 1996.
Ο Σμους Πάρκερ της ανατροπής
Στα τέλη Φλεβάρη του 2004, εκεί όπου είχαν αρχίσει όλα αναφορικά με τα Final 4, έμελλε και να τελειώσουν. Στην τελική φάση που διεξήχθη στη Λαμία -εκεί όπου είχε γίνει και το πρώτο Final 4 το 1995- είχαν φτάσει ο Άρης, ο Ολυμπιακός, ο Απόλλων Πατρών και το Περιστέρι. Οι «ερυθρόλευκοι» νίκησαν με τα χίλια ζόρια (69-67) το Περιστέρι και οι «κίτρινοι» έκαναν επίδειξη δύναμης απέναντι στους «μελανόλευκους» με 93-72.
Ο τελικός ήταν συγκλονιστικός σε εξέλιξη και κράτησε περισσότερο από τρεις ώρες. Αμαυρώθηκε από θλιβερά επεισόδια μεταξύ των οπαδών των δύο φιναλίστ που οδήγησαν τους διαιτητές σε εντολή εκκένωσης των εξεδρών προκειμένου να ολοκληρωθεί ο αγώνας. Το ντέρμπι κράτησε μέχρι το φινάλε και κρίθηκε από το σόου του Σμους Πάρκερ ο οποίος βοήθησε το συγκρότημα του Τσαρλς Μπάρτον να ανατρέψει την κατάσταση και να νικήσει με 73-70, κατακτώντας το τελευταίο τρόπαιο του Άρη μέχρι σήμερα.