Λίγες ώρες πριν τον μεγάλο τελικό του Final 4 της Ευρωλίγκας το Basketa.gr παρουσιάζει τους 10 καλύτερους τελικούς στην ιστορία, από τότε που καθιερώθηκε αυτό το σύστημα διεξαγωγής της τελικής φάσης.
Από το 1988 και το Final 4 στο «Φλάντερς Έξπο» της Γάνδης έχουν περάσει αρκετά χρόνια... Για την ακρίβεια ο αποψινός (21/5) τελικός θα είναι ο 34ος. Τότε ήταν ο Άρης ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα τερματίζοντας στην τέταρτη θέση. Τώρα, ο Ολυμπιακός.
Ο τρόπος επιλογής των 10 καλύτερων τελικών στην ιστορία των Final 4 αφορά τη δραματική εξέλιξή τους ή κάποια εντυπωσιακή εμφάνιση ομάδας που δεν άφησε περιθώρια σε κάποιον να την αμφισβητήσει...
Παρ' όλα αυτά θα μπορούσαν να υπάρχουν και κάποιες άλλες κατακτήσεις του Παναθηναϊκού, της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, της Μακάμπι Τελ Αβίβ, της Γιουγκοπλάστικα της Ρεάλ Μαδρίτης και της Φενέρμπαχτσε. Τότε όμως θα ήταν ένα αφιέρωμα για όλους τους τελικούς.
Ας ξετυλιχθεί το «κουβάρι»...
Κωνσταντινούπολη 1992
Το «παραμύθι» της Παρτιζάν αποτελεί μία από τις πιο όμορφες ιστορίες. Εν μέσω πολέμου, οι Σέρβοι μετακομίζουν στη Μαδρίτη και ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς... βαφτίζεται εν μία νυκτί προπονητής. Τελικά φτάσουν στο Final 4 της Πόλης, όμως δεν θεωρούνται μεγάλο φαβορί. Και όχι άδικα. Στον ημιτελικό δείχνουν τις προθέσεις τους επικρατώντας 82-75 της Φίλιπς Μιλάνο και στον τελικό καλούνται να αντιμετωπίσουν την Μπανταλόνα του Λόλο Σάινθ. O Σάσα Τζόρτζεβιτς μ' ένα «τρελό» τρίποντο υπογράφει τον θρίαμβο των Σέρβων (71-70), ενώ ο Τόμας Γιοφρέσα λίγο νωρίτερα είχε ευστοχήσει και είχε βάλει και νόμιζε ότι θα έδινε το τρόπαιο στους Καταλανούς. Τελικά θα έπρεπε να περιμένουν δύο χρόνια και να έχουν στον πάγκο τους τον προπονητή της ομάδας που τους το είχε στερήσει.
Παρίσι 1996
Αναμφίβολα ένας από τους πιο ιστορικούς τελικούς. Ο Παναθηναϊκός του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς και του Ντομινίκ Ουίλκινς κυριαρχούσε απόλυτα εκείνο το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης στο «Παλέ ντε Μπερσί» της πρωτεύουσας της Γαλλίας, όμως σιγά-σιγά η Μπαρτσελόνα του Αΐτο Γκαρσία Ρενέσες άρχισε να μαζεύει τη διαφορά. Έχοντας προβάδισμα ενός πόντου ο Παναγιώτης Γιαννάκης έχασε τον έλεγχο -ίσως με φάουλ-, ο Μοντέρο συγκράτησε την μπάλα -ενώ το χρονόμετρο- είχε κυλήσει, αλλά ενώ προσπάθησε να σκοράρει με άνεση εμφανίστηκε σαν από μηχανής θεός ο Στόγιαν Βράνκοβιτς ο οποίος τον έκοψε με την μπάλα να έχει βρει στο ταμπλό. Οι διαιτητές (Βιρόβνικ, Ντοριζόν) είχαν χάσει εντελώς τον έλεγχο, το ρολόι κύλησε μετά από 7''-8'' ο Γκαλιλέα έχασε την μπάλα και οι «πράσινοι» χάρισαν στην Ελλάδα την πρώτη της Ευρωλίγκα.
Ρώμη 1997
Έναν χρόνο αργότερα ο τίτλος θα παρέμενε σε ελληνικά χέρια. Ο Ολυμπιακός πήγε... φουριόζος στη Ρώμη κι αφού στον ημιτελικό έκαμψε την αντίσταση της Ολίμπια με 74-65 ήξερε ότι πλέον είχε φτάσει η δική του στιγμή. Στον τελικό, η μονίμως χαμένη εκείνης της εποχής Μπαρτσελόνα προσπάθησε να τον κοντράρει αλλά τα κατάφερε μόνο για ένα ημίχρονο. Ο Ντέιβιντ Ρίβερς ήταν από... άλλο πλανήτη και με 54 πόντους συνολικά στο διήμερο οδήγησε τους «ερυθρόλευκους» του Ντούσαν Ίβκοβιτς σε μία άνετη επικράτηση με 73-58. Οι Πειραιώτες κυριάρχησαν απόλυτα.
Μόναχο 1999
Πριν την... αυγή της νέας χιλιετίας μία ομάδα έκανε «επανάσταση» κι έπαιξε μπάσκετ του μέλλοντος όπως χαρακτηριστικά γραφόταν τότε. Η Ζαλγκίρις του Γιόνας Καζλάουσκας νίκησε στον ημιτελικό τον Ολυμπιακό και στον τελικό την Κίντερ Μπολόνια και φόρεσε το στέμμα της πρωταθλήτριας Ευρώπης για πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα φορά στην ιστορία της. Γρήγορο μπάσκετ με αιχμές του δόρατος τους Αμερικανούς Τάιους Έντνι και Άντονι Μπούι, οι Λιθουανοί σκόραραν και στα δύο παιχνίδια περισσότερους από 80 πόντους αφήνοντας τους αντιπάλους τους ανήμπορους να αντιδράσουν. Μπασκετική απόλαυση!
Μπολόνια 2002
Το πρώτο Final 4 της νέας Ευρωλίγκας διεξήχθη στην Μπολόνια, με τη γηπεδούχο Κίντερ να είναι το ακλόνητο φαβορί. Ρόστερ γεμάτο αστέρια μεταξύ των οποίων και ο Μανού Τζινόμπιλι, ο Έτορε Μεσίνα στον πάγκο και η νίκη των Ιταλών έμοιαζε βέβαιη μέχρι και τα μέσα του δευτέρου δεκαλέπτου του τελικού, όταν ξέφυγαν με 14 πόντους. Ο Παναθηναϊκός του Ζέλικο Ομπράντοβιτς όμως είχε άλλα σχέδια κι ανήμερα του ορθόδοξου Πάσχα (5/5) έκανε την ανατροπή. Με τον Ιμπραΐμ Κουτλουάι να... μιλάει στα κρίσιμα και τον Ντέγιαν Μποντιρόγκα να αποδεικνύει την κλάση του οι «πράσινοι» άλωσαν το «Παλαμαλαγκούτι» κι ανέβηκαν στο πρώτο σκαλί του βάθρου για τρίτη φορά στην ιστορία τους. Μάλιστα είναι η μοναδική ομάδα που έχει επικρατήσει σε τελικό, μέσα στην έδρα του αντιπάλου.
Τελ Αβίβ 2004
Η Μακάμπι του Πίνι Γκέρσον ήταν... τρομακτική για μία διετία. Ο λόγος όμως που επιλέχτηκε αυτός ο τελικός και όχι ο επόμενος της Μόσχας είναι το εντυπωσιακό 118-74 επί της Σκίπερ Μπολόνια του Γιάσμιν Ρέπεσα. Μία ημέρα πριν τον αγώνα ο Μίλος Βούγιανιτς έκανε το λάθος να δηλώσει ότι η «ομάδα του λαού» θα πρέπει να φοβάται. Η άμεση απάντηση του πάντα ετοιμόλογου Γκέρσον ήταν: «Τώρα νιώθουμε τα @@ μας να κουνιούνται». Το σκορ τα λέει όλα για έναν τελικό που αποδείχτηκε παράσταση για έναν ρόλο, με τη διαφορά των 44 πόντων να είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών σε τέτοιο παιχνίδι.
Βερολίνο 2009
Θεωρείται και όχι άδικα το πιο δύσκολο Final 4 όλων των εποχών. Τέσσερις ομαδάρες συναντήθηκαν στο Βερολίνο. Ο Παναθηναϊκός αφού έκαμψε πρώτα την αντίσταση του Ολυμπιακού στον ημιτελικό με 84-82, στη συνέχεια νίκησε μετά από έναν επεισοδιακό τελικό την ΤΣΣΚΑ Μόσχας με 73-71 κι έραψε το πέμπτο του αστέρι. Οι «πράσινοι», με τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον πάγκο τους και με πολύ δυνατό ρόστερ κατόρθωσαν να γίνουν η πρώτη ομάδα που επικρατεί σε «εμφύλιο» και στη συνέχεια κατακτά το τρόπαιο. Παράλληλα ο τελικός είχε αγωνιώδη εξέλιξη με την ελληνική ομάδα να προηγείται στο 21' με 51-28, αλλά τελικά να νικάει χάρη στο άστοχο τρίποντο του Σισκάουσκας στην εκπνοή κι ενώ είχε έντονα παράπονα από τους διαιτητές.
Κωνσταντινούπολη 2012
Στην Πόλη οι τελικοί κρίνονται στο τελευταίο σουτ. Στο τελευταίο Final 4 με δύο ελληνικές ομάδες παρούσες, οι διαιτητές δεν επέτρεψαν να δούμε «εμφύλιο» στον τελικό, καθώς πέρασαν με το... ζόρι την ΤΣΣΚΑ Μόσχας στη θέση του Παναθηναϊκού. Ο Ολυμπιακός όμως μ' ένα σπουδαίο come back κι ενώ δεν τον υπολόγιζε κανείς μέχρι το 30', κατόρθωσε να πάρει εκδίκηση για τα ελληνικά χρώματα και να ανέβει στην κορυφή της Ευρώπης για δεύτερη φορά στην ιστορία του. Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς ήταν ο άνθρωπος που οδήγησε την ομάδα στο θρίαμβο που υπέγραψε ο Γιώργος Πρίντεζης με το καλάθι του στην εκπνοή.
Μαδρίτη 2013
Με τον Γιώργο Μπαρτζώκα στο... τιμόνι ο Ολυμπιακός κατόρθωσε να γίνει η δεύτερη ομάδα μετά τη Μακάμπι που κατακτά το τρόπαιο δύο σερί σεζόν. Οι Πειραιώτες έφτασαν ως αουτσάιντερ στο Λονδίνο, όμως στο παρκέ έδειξαν πιο έτοιμοι και καλύτεροι απ' όλους. Στον ημιτελικό εξουδετέρωσαν την ΤΣΣΚΑ και στον τελικό έκαναν επίδειξη δύναμης κόντρα στη Ρεάλ Μαδρίτης σκοράροντας 100 πόντους (100-88), με τον Βασίλη Σπανούλη να πραγματοποιεί μεγάλο παιχνίδι και τον Έισι Λο να είναι εξαιρετικός.
Βερολίνο 2016
Ο τελικός του δάσκαλου (Ζέλικο Ομπράντοβιτς) με τον μαθητή (Δημήτρη Ιτούδη) ήταν πλέον γεγονός κι έλαβε χώρα στη γερμανική πρωτεύουσα. Στο πρώτο ημίχρονο η ΤΣΣΚΑ έκανε πάρτι και με προβάδισμα 20 πόντων (50-30) έμοιαζε σίγουρη πρωταθλήτρια Ευρώπης. Η Φενέρμπαχτσε όμως δεν τα παράτησε και με αντεπίθεση διαρκείας και μπόλικα τρελά σουτ του Μπόμπι Ντίξον ανέτρεψε την κατάσταση και βρέθηκε να προηγείται 83-81, λίγο πριν το φινάλε. Ο Βίκτορ Χριάπα με φόλοου έστειλε τον αγώνα στην παράταση κι εκεί η «ομάδα του στρατού» ήταν εκείνη που χαμογέλασε (101-96) σ' έναν από τους καλύτερους τελικούς όλων των εποχών.
