Το Μονακό είναι το δεύτερο μικρότερο ανεξάρτητο κράτος στον κόσμο. Αν στείλετε στο 13033 τον αριθμό 6, μπορείτε να γυμναστείτε γυρίζοντας όλο το Πριγκηπάτο σε χρόνο ρεκόρ. Ουσιαστικά είναι μια λωρίδα γης μήκους 4.100 μέτρων με πλάτος από 350 ως 1.050 μέτρα. Σε αυτό το μεγάλο «οικόπεδο», το πιο ακριβό και πυκνοκατοικημένο του πλανήτη υπάρχουν παλάτια, μια πριγκήπισσα που έγινε μύθος, ένα από τα πλέον φημισμένα grand prix, ένας φορολογικός παράδεισος, ένα διάσημο καζίνο στο οποίο οι ντόπιοι απαγορεύεται να παίζουν, ένα γήπεδο που πρέπει να πατήσεις τον 3ο στο ασανσέρ για να πας, ένας Ουκρανός μεγιστάνας και εσχάτως μία ομάδα της Ευρωλίγκας! Α... Κι επειδή παντού υπάρχει ένας Έλληνας, υπάρχει και ο Ηρακλής. Όχι ο «κυανόλευκος» της Θεσσαλονίκης. Ο άλλος... Ο παλιός... Ο ημίθεος... Και στο νούμερο ένα στα... τσαρτ βρίσκεται μόνο ένα τραγούδι...
Ναι, κι εδώ υπάρχει ένας ελληνικός μύθος
Το όνομα Μονακό δεν είναι 100% σίγουρο πως γεννήθηκε. Η επικρατέστερη άποψη όμως είναι πως εμπλέκεται το ελληνικό στοιχείο, θυμίζοντας κάτι από τον κύριο Πορτοκάλος της Νία Βαρντάλος στο «My Big Fat Greek Wedding»: «The word Kimono, comes from the Greek word «Χειμώνας», because kimono is like a romp you were when you are cold. Χειμώνας, kimono, so there you go!”
Εντάξει... Τα πράγματα με το όνομα «Μονακό» είναι σαφώς πιο σοβαρά και έχουν μεγαλύτερη υπόσταση. Το Μονακό φέρεται να ιδρύθηκε από Έλληνες που έφτασαν εκεί από τη Μασσαλία και ίδρυσαν την αποικία Μόνοικος τον 6ο αιώνα π.Χ. Και υπάρχει και η εξήγηση για την προέλευση της λέξης: Στην αρχαιότητα, το λιμάνι της περιοχής συνδέθηκε με την λατρεία του Ηρακλή και μάλιστα υπήρχε και ναός αφιερωμένος σε αυτόν. Ήταν κάτι που δεν συνηθιζόταν για τους ημίθεους. Γι’ αυτό λεγόταν και Ηρακλής Μόνοικος (Μονόοικος). Το λιμάνι ως και τις μέρες μας λέγεται «λιμένας του Ηρακλή».
Οι σύγχρονοι «μύθοι»
Το Μονακό έζησε από τότε τις δικές του περιπέτειες. Άλλαξε χέρια και από τους Έλληνες και τους Ρωμαίους, αφού πρώτα έμεινε για ένα διάστημα ακατοίκητη η περιοχή εξαιτίας των Βαρβάρων, πέρασε από τους Ισπανούς στους Γάλλους. Οι Γκριμάλντι εμφανίστηκαν πρώτη φορά το 1927, αλλά ήρθαν για να μείνουν το 1814 με τη συνθήκη του Παρισιού. Ο Πρίγκηπας Ρενιέ ο Γ’ θεωρείται αυτός που αναμόρφωσε σε πολλές πτυχές το Μονακό. Η πρώτη φορά που όλα τα βλέμματα του πλανήτη επικεντρώθηκαν σε αυτό το μικρό κομμάτι γης ήταν όταν παντρεύτηκε την σούπερ σταρ της εποχής και πανέμορφη Γκρέις Κέλι. Ένας αριθμός είναι αρκετός: Πίσω στο χρόνο, τον Απρίλιο του 1956 παρακολούθησαν την τελετή 30 εκατομμύρια τηλεθεατές. Σε μια εποχή που η τηλεόραση δεν βρισκόταν σε κάθε σπίτι!
Ο Ρενιέ όμως δεν ήταν μόνο αυτό. Είχε και ιδέες αρκετά προχωρημένες, φτάνοντας ακόμη και να αυξήσει την έκτασή του προς τη θάλασσα, καθώς υπήρχαν πλέον πολλοί που ήθελαν να γίνουν μόνιμοι κάτοικοι. Και όχι μόνο για τον ήλιο και τη θάλασσα, αλλά γιατί η περιοχή είναι οικονομικός και κυρίως φορολογικός παράδεισος. Το 1/ 3 των κατοίκων άλλωστε είναι εκατομμυριούχοι, ενώ σύμφωνα με το World Factbook της CIA (τζάμπα γυρίστηκε ολόκληρος James Bond και μάλιστα Golden Eye στο Μόντε Κάρλο;) δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος που να ζει κάτω από το όριο της φτώχιας! Όλα αυτά για ένα κράτος μικρότερο από το Central Park της Νέας Υόρκης, ενώ το 75% του πληθυσμού δεν είναι γηγενείς! Ένας από αυτούς είναι και ο πρόεδρος της Μονακό, ο Ουκρανός μεγιστάνας, Σεργκέι Ντιαντέτσκο.
Ο πρόεδρος από την Ουκρανία
Η Μονακό δεν ήταν το πρώτο «ροντέο» για τον Ντιαντέτσκο. Όλα άρχισαν στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Γεννήθκε στο Ντόνετσκ στις 18 Νοεμβρίου 1974, φοίτησε το Πολυτεχνείο, στου οποίου την ομάδα έπαιζε μπάσκετ. Η αγάπη του για την πορτοκαλί θεά μεγάλωσε και όταν σταμάτησε έμεινε κοντά στο άθλημα. Το 2007 έγινε πρόεδρος της Ντόνετσκ. Με μόνο Ουκρανούς παίκτες έπαιξε στην τρίτη κατηγορία, ενώ παράλληλα οργάνωνε τον σχολικό αθλητισμό και προσπαθούσε να αναδείξει νέους παίκτες μέσα από αυτό το πρόγραμμα. Δύο χρόνια αργότερα η Ντόνετσκ ήταν στην κατηγορία των μεγάλων. Τη σεζόν 2011-12 η ομάδα του έφτασε ως τους προημιτελικούς του EuroCup. Την ίδια σεζόν έβαλε και το Streetball στην καθημερινότητα του ουκρανικού μπάσκετ, χρηματοδότησε τους Πανεπιστημιακούς αγώνες και τη λίγκα νέων.
Στο ενδιάμεσο είχε ιδρύσει την ουκρανική τράπεζα Robovid. Το 2008 ζήτησε οικονομική βοήθεια από το κράτος εν μέσω της κρίσης. Τα χρήματα δόθηκαν, αλλά άλλα... προβλήματα βγήκαν στην επιφάνεια στο ενδιάμεσο. Έγινε στόχος, το αυτοκίνητό του πυροβολήθηκε και έτσι φτάνουμε στο κομμάτι της ιστορίας όπου το 2012 ζητά άσυλο στο Μονακό. Άμεσα άρχισε να χρηματοδοτεί την ομάδα μπάσκετ της νέας του πατρίδας. Δύο χρόνια ξεκαθάρισε πως θα σταμταούσε να δίνει τον... όβολόν του αν δεν γινόταν ο ίδιος πρόεδρος. Και έγινε... Διαδέχθηκε τον ιστορικό πρόεδρο της ομάδας Αρνό Τζιούστι.
Η πρώτη του κίνηση ήταν να φέρει ως γενικό διευθυντή έναν συμπατριώτη του, τον Ολέκσιι Γεβίμοφ. Έφερε επίσης λίγο αργότερα, τον Ζβέζνταν Μϊτροβιτς, ο οποίος είχε δεκαετή θητεία στην Ουκρανία. Η ομάδα αγωνιζόταν στην ProB. Προπονητής ήταν ο Βούτσεβιτς (θείος του γνωστού Νίκολα). Ο Ντιαντέτσκο αποφάσισε να κάνει μια μεταγραφή χωρίς να ρωτήσει κανέναν: Έφερε στην ομάδα τον Μάρκο Κίλινγκσγουορθ, τον οποίο είχε στην Ντόνετσκ. Ο Βούτσεβιτς (δώστε έμφαση στο –ιτς) δεν ανέχθηκε την παρέμβαση και ο έστειλε τον παίκτη στην εξέδρα. Ο Ντιαντέτσκο πάλι δεν ανέχθηκε να τον αγνοούν και έστειλε τον προπονητή σπίτι του, ενεργοποιώντας τον Μίτροβιτς. Η ομάδα πήρε το πρωτάθλημα και ο Μίτροβιτς πήρε την μεγάλη του ευκαιρία σε αυτήν την πρώτη του θητεία στην ομάδα.
Ο προπονητής από το Μαυροβούνιο
Η θητεία αυτή του Τζβέτζνταν Μίτροβιτς στη Μονακό είναι η δεύτερη. Η πρώτη ήταν πίσω στο 2015. Πρώτη φορά βρέθηκε στην τεχνική ηγεσία τον Μάρτιο του 2015. Η ομάδα ανέβηκε από την ProB στην LNB Pro A την επόμενη σεζόν και άγγιξε τον τίτλο του προπονητή της χρονιάς. Τη σεζόν 2015-16 η Μονακό ήταν πρώτη στην κανονική περίοδο και έχασε στους ημιτελικούς των play offs από τη Βιλερμπάν. Την σεζόν 2017-18 οδήγησε τη Μονακό ως τον τελικό του Basketball Champions League, όπου και ηττήθηκε από την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ.
Ο ίδιος πάντως για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν αναδείχθκε καλύτερος προπονητής στη Γαλλία. Κάπως έτσι τον προσέγγισε και η Βιλερμπάν. Στις 26 Ιουνίου 2018 άφησε το Μόντε Κάρλο για τη Λιόν με τριετές συμβόλαιο.
Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως περίμενε. Το 2019 κατέκτησε το πρωτάθλημα, αλλά τον Μάιο του 2020 ο Τόνι Πάρκερ αποφάσισε να δώσει τέλος στη συνεργασία τους. Το διαζύγιο δεν ήταν αυτό που λέμε «πολιτισμένο». Ο Μίτροβιτς έγινε έξαλλος, έκανε καταγγελία για τον τρίτο χρόνου που προβλεπόταν, έκανε δηλώσεις, ζήτησε τα χρήματά του, αλλά η απόφαση είχε ληφθεί. Ίσως όμως να του βγήκε και σε καλό, αφού άνοιξε ο δρόμος της επιστροφή του. Στις 2 Ιουλίου 2020 έδωσε και πάλι τα χέρια με τον Ντιαντέτσκο. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η ομάδα έφτασε ως τον τελικό του EuroCup, όπου θα αντιμετωπίσει την Ούνικς Καζάν του Πρίφτη και μαζί έφτασε για πρώτη φορά στην Ευρωλίγκα! Το 2-0 επί της Γκραν Κανάρια ήταν το διαβατήριο.
Η στροφή στο EuroCup και τα προβλήματα της Ευρωλίγκας
Η Μονακό ήταν από τις ομάδες που ξεχώρισαν στο BCL. Δεν ήταν μόνο οι επιτυχίες αγωνιστικά, αλλά και το όλο νοικοκυρεμένο προφίλ. Και μεταξύ μας και το όλο σκηνικό με το Πριγκηπάτο, τον Αλβέρτο στην εξέδρα και η γενικότερη εικόνα συνέβαλλαν. Όπως έγινε και όταν η Μονακό πήρε την απόφαση να αφήσει τη FIBA για την Ευρωλίγκα.
Αφορμή ήταν, όπως τόνισαν, η διαιτησία στον τελικό με την ΑΕΚ το 2018.
Διαμαρτυρήθηκαν έντονα, μίλησαν γι’ αυτήν ξανά και ξανά και έφυγαν από το ΟΑΚΑ κάτι παραπάνω από εκνευρισμένοι μετά τον τελικό, την ώρα που οι "κιτρινόμαυροι" πανηγύριζαν το τρόπαιο. Δεν πήρε και πολύ για να βρεθεί το όνομά της στη λίστα των ομάδων του EuroCup για τη σεζόν 2018-19. Την πρώτη σεζόν έφτασε στο Τοπ16, τη δεύτερη στους προημιτελικούς με τη διοργάνωση να σταματά από την πανδημία. Φέτος έφτασε ως την Ευρωλίγκα!
Οι Μονεγάσκοι πανηγύρισαν τη νίκη, αποθέωσαν παίκτες και προπονητές, έχουν ενθουσιαστεί στην ιδέα πως θα δουν ομάδες όπως «η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, ή η ΤΣΣΚΑ Μόσχας», όπως τόνισε ο Γεφίμοφ. Ο οποίος γνωρίζει πως «πακέτο» με τους πανηγυρισμούς έρχονται και τα προβλήματα. Ή αν προτιμάτε τα «θέματα προς επίλυση».
Ένα από τα θέματα είναι το ίδιο το Gaston Medecin, το οποίο πήρε το όνομά του από έναν Μονεγάσκο αθλητή άλματος εις μήκος και δεκαθλητή που πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 και του 1928. Πρόκειται για το γήπεδο της Μονακό, το οποίο βρίσκεται μέσα στο Stade Luis III. Ουσιαστικά πίσω από την εξέδρα του σταδίου, στον τρίτο όροφο, όπως λέει και στη διεύθυνση. Οι 3.000 θέσεις χωρητικότητας είναι το πρώτο πρόβλημα. Έτσι τα πρώτα ερωτηματικά τέθηκαν για το αν θα χρησιμοποιήσει αυτό το γήπεδο η Μονακό ή θα αναγκαστεί να παίξει στη γειτονική Νίκαια ή στην Αντίμπ. «Έχουμε ήδη αρχίσει να μελετάμε τους κανονισμούς», τόνισε ο Γεφίμοφ και ανέλυσε το σκεπτικό του: «Ξέρουμε πως χρειάζεται γήπεδο τουλάχιστον 5.000 θέσεων. Εξαιτίας της πανδημίας όμως, ίσως να μην μπορέσουν ούτε και φέτος να έχουμε γεμάτες εξέδρες. Οπότε ίσως μας δοθεί η άδεια για μία σεζόν».
Ένα άλλο θέμα που θα επιλύσει η Μονακό είναι η ποιότητα των ηλεκτρονικών κυκλωμάτων που απαιτούνται για να καλυφθούν οι όροι που θέτει η τηλεόραση, αλλά και υλικοτεχνικός εξοπλισμός εντός γηπέδου (πίνακας, LED κλπ) το οποίο όμως δεν αποτελεί ουσιαστικό πρόβλημα, αφού η αντικατάσταση θα γίνει άμεσα. Υπάρχει κι ένα ακόμη σημείο στο οποίο στάθηκε ο Γεφίμοφ: «Υπάρχει το οικονομικό fair play της Ευρωλίγκας, με κανονισμούς που δεν είχαμε συναντήσει μέχρι τώρα στο γαλλικό πρωτάθλημα. Είμαι σίγουρος όμως πως το οικονομικό μοντέλο της ομάδας θα είναι απόλυτα εντάξει».
Ο Γενικός Διευθυντής της Μονακό γνωρίζει πολύ καλά πως αλλαγές απαιτούνται και στο έμψυχο δυναικό της ομάδας: «Εξαιτίας της πανδημίας δεν είχαμε υπογράψει συμβόλαιο με κανέναν παίκτη πέραν το 2021. Όλα θα γίνουν από την αρχή. Επίσης, φέτος κρατήσαμε ένα μίνιμουμ αριθμό συμβολαίων εξαιτίας της κατάστασης. Ξέρουμε πως του χρόνου με 34 αγώνες μόνο στην κανονική περίοδο της Ευρωλίγκας θα χρειαστεί ένα ρόστερ με μεγαλύτερο βάθος. Είναι νωρίς να μιλήσουμε για ακριβή νούμερο για τον προϋπολογισμό. Καθώς δεν ξέραμε σε ποια διοργάνωση θα παίζαμε δεν είχε γίνει κάποιο πλάνο. Και δεν θέλαμε να μιλήσουμε και στους παίκτες εν μέσω των αγώνων, γιατί θέλαμε την προσοχή τους στραμμένη στους αγώνες. Από εδώ και πέρα όμως αρχίζει ο σχεδιασμός».
Η... Grand Prix πορεία
Ένα προαπαιτούμενο για την Ευρωλίγκα είναι το αεροδρόμιο. Το Μονακό διαθέτει μόνο ελικοδρόμιο, αλλά εξυπηρετείται από το κοντινό αεροδρόμιο της Νίκαιας. Και τι να το κάνει όταν μπορεί να τρέξει με ταχύτητες που πλησιάζουν τα 300 χιλιόμετρα την ώρα. Το Grand Prix είναι ένα από τα μεγαλύτερα event και στρέφει τα βλέμματα στο Μόντε Κάρλο με τους δρόμους του να γίνονται πίστα και ακόμη περισσότερους εκατομμυριούχους να συρρέουν και να πληρώνουν για μια πανάκριβη θέση σε σημείο κλειδί ή για μια θέση του πολυτελούς γιωτ τους στη μαρίνα.
Το τμήμα μπάσκετ, παρά το ότι υπάρχει από το 1928, ένα χρόνο πριν το πρώτο Grand Prix, μπορεί να ζει στη σκιά όλων αυτών, αλλά τον τελευταίο καιρό κινείται με ταχύτητες… Φόρμουλα 1. Πριν από έξι χρόνια ήταν στην δεύτερη κατηγορία. Φέτος είναι στην Ευρωλίγκα... Το θέμα είναι πού θα βρίσκεται όταν θα πέσει η καρώ σημαία...
*Το bebasket.fr ετοίμασε ένα πραγματικά πανέμορφο φωτογραφικό αφιέρωμα της πορείας της Μονακό από την Β' Κατηγορία ως τα σαλόνια της Ευρωλίγκας, το οποίο μπορείτε να δείτε ΕΔΩ.
