Η απόφασή της να αφήσει την καριέρα της στο WNBA για ένα χρόνο για να βοηθήσει τον Τζόναθαν Άιρονς, που προσπαθούσε να ανατρέψει μια άδικη καταδίκη, άφησε πολλούς άφωνους. Όλοι έμειναν για μια στιγμή άφωνοι και φέτος, πριν από μια εβδομάδα, όταν η απόφαση του δικαστηρίου ανατράπηκε και ο Άιρονς αφέθηκε ελεύθερος. Τίποτα από αυτά δεν θα είχαν γίνει, αν η Μάγια Μουρ δεν είχε αποφασίσει να δώσει το 100% για την υπόθεση αυτή.
Οι εικόνες αποφυλάκισης του Άιρονς από τις φυλακές του Μιζούρι ήταν η μεγαλύτερη επιβράβευση για τη Μουρ. Είχε καταδικαστεί σε 50 χρόνια κράτηση για ληστεία και επίθεση. Ήταν 18 χρονών! Στα 40 του χρόνια αφέθηκε ελεύθερος με τη Μουρ να μην μπορεί να συγκρατήσει τη συγκίνηση και τα δάκρυά της, πέφτοντας στο έδαφος με τα γόνατα. Το κράτος πάλεψε εναντίον της απόφασης αυτής ως την τελευταία στιγμή. Χαρακτηριστικό πως ενώ η απόφαση αθώωσης ανακοινώθηκε τον Μάρτιο, ο Άιρονς αφέθηκε ελεύθερος μόλις πριν από δύο μέρες!
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Νιώθω πως μπορώ να ζήσω τώρα. Είμαι ελεύθερος, είμαι ευλογημένος. Απλά θέλω να ζήσω τη ζωή μου με τη βοήθεια του Θεού και τη δική Του επιρροή. Ευχαριστώ όσους με βοήθησαν. Ιδιαίτερα τη Μάγια και την οικογένειά της».
Ήταν τα πρώτα λόγια του Άιρονς βγαίνοντας από τη Jefferson City Correctional Center, μια φυλακή υψίστης ασφαλείας μετά τα πρώτα του βήματα ελεύθερος ως ενήλικας. Δεν το λες και λίγο. Η προσπάθεια για να γίνουν αυτά τα βήματα ήταν μεγάλη. Από τον ίδιο, αλλά και όσους πάλεψαν για την ανατροπή της καταδίκης που είχε ανακοινώσει πριν από 22 χρόνια σε μια υπόθεση που… ήρθε κι έδεσε με το κλίμα των ημερών στις ΗΠΑ και το κίνημα #BlackLivesMatter.
Ο Άιρονς είχε κατηγορηθεί για ένοπλη επίθεση σε ένα σπίτι του λευκού Στάνλεϊ Στότλερ, ο οποίος ήταν οπλισμένος. Το σπίτι του βρισκόταν περίπου 45 λεπτά με αυτοκίνητο από το Σεντ Λούις. Από τότε φωνάζει πως δεν βρισκόταν καν στην περιοχή και πως έγινε λάθος στην αναγνώριση. Στην παρουσίαση της υπόθεσης βρέθηκαν ουκ ολίγα λάθη, παραβλέψεις ενώ υπήρχαν ακόμη και αποτυπώματα τα οποία δεν δόθηκαν ποτέ στην ομάδα υπεράσπισής του! Αποτυπώματα που δεν ήταν δικά του. Τα στοιχεία με τα οποία καταδικάστηκε το 1998 ήταν περιστασιακά και μη επαρκή όπως κρίθηκε το 2020!
Οι αιτήσεις του για επανεξέταση της δίκης απορρίφθηκαν ξανά και ξανά μέχρι που ένας ιερέας τον έφερε σε επαφή το 2007 με την οικογένεια της Μουρ, η οποία τότε φοιτούσε και έπαιζε μπάσκετ γράφοντας ιστορία στο Κονέκτικατ, πριν περάσει στο WNBA, για να κατακτήσει τέσσερα πρωταθλήματα και τον τίτλο της MVP με τις Μινεζότα Λινξ. Η συνάντηση με τον Άιρονς ήταν όμως καθοριστική γι’ αυτήν.
Το 2016 μίλησε για πρώτη φορά δημοσίως για τη φιλία της μαζί του, ανοίγοντας παράλληλα τη συζήτηση για την υπόθεσή του και το νομικό σύστημα. Τέσσερα χρόνια πριν το #BlackLivesMatter η Μάγια Μουρ μιλούσε, φώναζε και πάλευε για τις ζωές των Αφροαμερικάνων, τις αδικίες που βιώνουν και τη μεταχείριση που δέχονται. Μαζί με την ομάδα της οργάνωσαν και πορεία για την βία των αστυνομικών σε βάρος ειδικά μαύρων πολιτών.
Τα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν άλλαξαν πολλά. Δεν είναι μόνο η Μουρ και οι Μινεζότα Λινξ οι μόνοι που κάνουν πορείες και διαμαρτύρονται. Στα 31 είναι είναι μια δυνατή φωνή. Ένα χρόνο νωρίτερα είχε ξαφνιάσει τους πάντες όταν ανακοίνωσε πως θα μείνει εκτός για ένα χρόνο για να βοηθήσει αυτό τον σκοπό ξεκινώντας από τον Άιρονς. Επικέντρωσε το ενδιαφέρον στην υπόθεσή του, συγκεντρώθηκαν χρήματα για τον κατάλληλο δικηγόρο και τα στοιχεία που ήρθαν στο φως έδειξαν όλες τις ανακρίβειες της πρώτης δίκης, τα λάθος τα στοιχεία, τα στοιχεία που δεν ακούστηκαν ποτέ. Το θύμα αρχικά δεν αναγνώρισε καν τον Άιρονς. Τον αναγνώρισε αργότερα όταν πιέστηκε από αστυνομικούς και όταν το θύμα τον είδε με τα ρούχα του φυλακισμένου στο δικαστήριο. Ο κατηγορούμενος ήταν μόλις 16 όταν διαπράχθηκε το αδίκημα και επέμεινε πως δεν ήταν ποτέ εκεί. Το εκπληκτικό είναι πως στο αστυνομικό τμήμα δεν υπάρχει βίντεο ή ηχογράφηση της κατάθεσής του, ενώ ο αστυνομικός που τον ανέκρινε δήλωσε πως απλά πέταξε τις σημειώσεις του. Οι δικαστές δεν υπολόγισαν ούτε όταν ήταν ανήλικος. Δικάστηκε ως ενήλικας και ο δικηγόρος που ορίστηκε από το κράτος για να τον υπερασπιστεί δεν τον έβαλε ποτέ να καταθέσει, με αποτέλεσμα η άποψή του να μην ακουστεί ούτε στο δικαστήριο. Ένα σώμα ενόρκων που ήταν όλοι λευκοί τον καταδίκασε και η ποινή υπαγόρευε πως δεν θα μπορούσε καν να ασκήσει έφεση μέχρι να γίνει 60 χρονών!
Ο Άιρονς στα χρόνια της φυλάκισής του προτίμησε να εκπαιδευτεί, διάβασε πολύ, είναι θρήσκος. Όπως και η Μουρ, η οποία τον Ιανουάριο ανακοίνωσε πως θα μείνει εκτός για έναν ακόμη χρόνο. Κάτι που μπορεί να την στοιχίσει και την ευκαιρία να κατακτήσει ένα τρίτο χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το 2021.
Ο νονός της, Ρέτζι Ουίλιαμς, είναι αυτός που θα φιλοξενήσει το πρώτο διάστημα τον Άιρονς. Είναι και αυτός που ανακάλυψε το στοιχείο για τα αποτυπώματα. Ελεύθερος πλέον ο Άιρονς κάνει λόγο για θετική αλλαγή, προτιμώντας τα θετικά συναισθήματα. Ακόμη και όταν πρόκειται για τον Στότλερ που κατέθεσε εναντίον του.
«Θέλω να εμπνεύσω τον κόσμο και να μοιραστώ την ιστορία μου με όποιον θέλει να την ακούσει. Θέλω να κάνω ένα βήμα μπροστά, να προχωρήσω, να δώσω το έναυσμα να προχωρήσει η συζήτηση για την κοινωνική δικαιοσύνη και την αναμόρφωση της αστυνομίας. Ο Στότλερ είναι και αυτός θύμα και μάλιστα δύο φορές. Μία από όποιον του επιτέθηκε στο σπίτι του και μία δεύτερη από την αστυνομία που τον χειραγώγησε στο να με αναγνωρίσει. Του απλώνω το χέρι. Θα ήθελα να μιλήσουμε. Αν θέλει να πάμε για ένα δείπνο, θα άρχιζα από εκεί».
Όσο για το ρόλο της Μάγια Μουρ: «Μου έσωσε τη ζωή. Δεν θα είχα αυτή την ευκαιρία αν δεν υπήρχε αυτή και η υπέροχη οικογένειά της. Μου έσωσε τη ζωή και δεν μπορώ να πω κάτι παραπάνω ή καλύτερο από αυτό».
Η ίδια έχει τον τρόπο της να λέει τα πράγματα: «Ο κόσμος δεν θέλει να βλέπει ένα στημένο παιχνίδι. Θέλει να βλέπει ένα δίκαιο παιχνίδι. Αυτό ζητάμε και από τη δικαιοσύνη. Ένα δίκαιο παιχνίδι. Δίκαιο για όλους. Να ακούγεται η αλήθεια. Να φερόμαστε σε όλους με σεβασμό και αξιοπρέπεια".
Η απόφασή της να αφοσιωθεί στην υπόθεση ήταν δύσκολη, αλλά ταυτόχρονα εύκολη όπως λέει: "Ένιωσα πως έπρεπε να δώσω άλλες προτεραιότητες στη ζωή μου. Ήθελα να επικεντρώσω όλο το ενδιαφέρον μου σε αυτή την προσπάθεια. Ήταν θέματ4α που ένιωσα πως είχαν πολύ μεγάλη σημασία από να είμαι επαγγελματίας αθλήτρια".
Η Μουρ και άλλοι αθλητές έκαναν ένα βήμα μπροστά όλο αυτό το διάστημα με τις πορείες στις ΗΠΑ για την κοινωνική ισότητα: "Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε όλοι. Να μάθουμε την ιστορία μας. Θα έλεγα σε κάποιον κάνε τον κόπο να μάθεις κάποιον που δεν είναι ακριβώς σαν εσένα. Άκουσέ τον. Μορφώσου και κάνε το ίδιο με φίλους και την οικογένειά σου. Αναζήτησε τρόπους που μπορείς εσύ να κάνεις πράξη για να είσαι εκεί για ανθρώπους που το χρειάζονται. Μόνο θετικά θα προκύψουν από αυτή τη σχέση με ανθρώπους που δεν είναι ακριβώς ίδιοι με σένα, που δεν κουβαλάνε την ίδια ιστορία με σένα, που δεν έχουν το ίδιο μορφωτικό επίπεδο με σένα".
Όσο για το επόμενο βήμα της; "Είναι λίγο περίεργο για μια αθλήτρια να μην ξέρει τι θα κάνει την επόμενη μέρα, γιατί είμαστε λίγο προγραμματισμένοι. Πραγματικά όμως δεν ξέρω. Νιώθω πως το μόνο που θέλω και χρειάζομαι αυτή τη στιγμή είναι να ξεκουραστώ. Μετά θα δούμε..."
*Πληροφορίες από τους New York Times και την εκπομπή Good Morning America.
