Στην αθλητική κοινωνία, επικρατεί η άποψη ότι στα Γιάννενα «βγαίνουν» μόνο μπαλαδόροι ή αρσιβαρίστες. Ωστόσο, μέσα από το αφιέρωμα που φτιάξαμε, θα διαπιστώσουμε πως οι «κανόνες», ενίοτε, σπάνε. Και τα Γιάννενα μπορούν να λένε περήφανα πως αναδεικνύουν και μπασκετμπολίστες...
Γράφει ο Θοδωρής Λινάρδος
Οπως ξεκίνησε, λοιπόν, ο Μαντζούκας από τα Γιάννινα, με... δυο παπούτσια πάνινα, που λέει και το τραγούδι, τον δικό του δρόμο (κατόπιν μέσω Προμηθέα Πάτρας στον Παναθηναϊκό), έτσι και πολλοί ακόμη, προχώρησαν, έστω και με διαφορετικούς προορισμούς.
Με αφορμή την μετακίνηση του νεαρού Ηπειρώτη (που ξεχώριζε από πολύ μικρός) στο «τριφύλλι», θα εστιάσουμε σε ό,τι -επιφανές και μη, ψάχνοντας όλα τα αρχεία- έχει να επιδείξει το γιαννιώτικο μπάσκετ. Αφού, άλλωστε, ο μικρός, περί ου ο λόγος, χάρη στον οποίο, αναλύουμε το θέμα, από εκεί ξεπετάχτηκε...
Αλλοι πάλι, μπορούν να σου αναφέρουν, αν τους ρωτήσεις για γιαννιώτικο μπάσκετ, τον Κρόνο, του οποίου τα ίχνη κάποια στιγμή, στην πορεία, χάθηκαν. Είτε βέβαια τον Σπάρτακο, που μπορεί να υπερηφανεύεται κυρίως για τα δυναμικά του αθλήματα (βλέπε ανάδειξη Πύρρου Δήμα), τον πιο νεοφερμένο στα μπασκετικά δρώμενα, ΠΑΣ, το IBC, και βέβαια τον ΑΓΣΙ. Κυρίως, όλες αυτές οι ομάδες με παρουσία στα εθνικά πρωταθλήματα, Β' και Γ' Εθνικής. Υπάρχει φυσικά και το τοπικό στοιχείο, των ερασιτεχνικών κατηγοριών. Από εκεί που όλα τελικά ξεκινάνε.
Σημείο αναφοράς
Ο ΑΓΣΙ, πάντως, θεωρείται -κι όχι άδικα- το σημείο αναφοράς στην πόλη, σε ό,τι αφορά την μπασκετική ιστορία, αν και όλοι ξέρουν πως ο κόσμος ο πολύς (γενικώς) έχει συνδεθεί με τον (ποδοσφαιρικό κατά βάση) ΠΑΣ. Και υπήρχε -όντως- η μεγάλη ευκαιρία του αντρικού τμήματος του ΠΑΣ να παίξει στην Α2, αλλά, εντούτοις, οι δυσκολίες της -όλης φετινής- κατάστασης, κράτησαν μακριά την υλοποίηση του στόχου. Αντίθετα, με τις Γυναίκες του συλλόγου που ξέρουν καλά τι εστί 1η κατηγορία (με την πολύτιμη συμβολή του παράγοντα, Γιώργου Μάστακα). Πάμε παραπέρα, ξεκινώντας το οδοιπορικό.
Μάλλον πρόκειται για αστικό μύθο το γιατί πχ ο Βόλος, κατά δήλωση και του Νίκου Μπουντούρη, χαριτολογώντας, βγάζει (κατά βάση) «κοντούς» παίκτες, όπως ο ίδιος, ο Λιαδέλης, ο Καλαϊτζής, ο Κ. Μωραΐτης. Ε, λοιπόν, στην περίπτωση των Ιωαννίνων πάμε στο άκρως αντίθετο, προφανώς. Οχι ότι αυτό ισχύει απόλυτα, αλλά σε έναν βαθμό. Και πώς να μην ισχύει, αφού από τα Γιάννενα ξεμύτισαν οι «πύργοι», Νίκος Ντούγιας, Παναγιώτης Καλόγηρος και φυσικά ο Νίκος Φιλίππου και ο Σάκης Τζαλαλής. Από την Ηπειρο άρχισε την διαδρομή του και ο Αλέξης Τσαμάτος, αλλά και ο Γιάννης Παπαδόπουλος (νυν κόουτς στο IBC). Οπως άρχισαν το μπάσκετ από την Ηπειρο και ο Αλκης Παππάς (Πανελλήνιος, Παγκράτι, Πανερυθραϊκός κλπ), ο πατέρας του Βαγγέλης (που περισσότερο ασχολήθηκε με άλλα πόστα), αλλά και ο πιτσιρικάς του Προμηθέα, Νίκος Βασιλείου. Ακόμη, προσθέτουμε στην λίστα τον Ανδρέα Τσουμάνη (Ελευθερούπολη, δανεικός από Ολυμπιακό), τον Δημήτρη Γεωργίου (Πεύκα) και τον Βύρωνα Βάτσιο (Ιλιον).
«Παλικάρι»
Ας πούμε δύο λόγια για τους προαναφερθέντες, αρχικά. Ο Ντούγιας γύρισε σχεδόν όλο τον κόσμο, παίζοντας μπάσκετ, δημιουργώντας τις ακαδημίες του τοπικού Θρύλου, από όπου ουσιαστικά άρχισε ο μπασκετικός... Μάντζουκιτς, ή αλλιώς το πρότζεκτ Μαντζούκας. Ο Φιλίππου, με θητεία σε ΠΑΟΚ, Αρη και Εθνική, αποτελεί όνομα-ορόσημο, ο Καλόγηρος -με ρωσικές ρίζες- έπαιξε στον ΠΑΟΚ, σε μια εποχή που ο Φασούλας θα δοκίμαζε σε αμερικανικό κολλέγιο, ενώ και το επονομαζόμενο
παλικάρι Σάκης... Τζαλάλης κατά τους οπαδούς του Παγκρατίου, άφησε το στίγμα του στον χώρο.
Ο βέρος Γιαννιώτης, Τσαμάτος, πού τον χάνεις πού τον βρίσκεις πια, κοντά στο Μετς τον πετυχαίνεις, όπου έχει εγκατασταθεί χρόνια, σταματώντας το επαγγελματικό μπάσκετ, μετά από σπουδαία πορεία σε όλες τις κατηγορίες (διακρίθηκε ιδιαίτερα στην Α2), κι ενώ, άνετα, βάσει κατάστασης και σωματοδομής, θα έπαιζε εύκολα -ακόμη και σήμερα- στα 40φεύγα, σε ανταγωνιστικό επίπεδο.
Το στόρι με Τζούροβιτς
Κάποτε, ο μυστακοφόρος κόουτς των '90s, Βλάντο Τζούροβιτς, ζήτησε από τα Γιάννενα τον νεαρό ταλαντούχο της εποχής (περίπου 30 χρόνια πίσω) Δήμο Θώμο, αλλά η ιστορία δεν τελεσφόρησε. Ο διεθνής με την Εφήβων, Θώμος, στην συνέχεια μετεξελίχθηκε σε κόουτς και ειδικότερα σε ομάδες της πόλης του.
Νίκος Πάνου (και Παγκράτι Α2), Ζήσης Χατζής (μετέπειτα ρέφερι), Θανάσης Κοντός, Σταύρος Σιούλης (ο ψηλός έφτασε ως την Ολύμπια Λάρισας
της Α2), είναι μερικοί ακόμη σημαντικοί -του μπάσκετ- των Ιωαννίνων. Οπως σημαντικός ήταν και ο αείμνηστος έφορος και ψυχή στο γιαννιώτικο μπάσκετ, Σιδέρης Καραδήμας. Εξίσου σημαντική μπασκετική προσωπικότητα για την πόλη είναι και ο Κώστας Μητσόπουλος, διαιτητής Α1 και νυν μέλος της ΚΕΔ.
Από Γυναίκες, θα μπορούσε να πει κανείς πως η Αγγελίνα Χρηστάκη είναι μία αξιοσημείωτη περίπτωση. Και παρατηρούμε το εξής: Αρκετοί έπαιξαν στο Παγκράτι, καθώς φαίνεται πως το Μετς... τραβούσε τους Γιαννιώτες!
Φλας μπακ
Και λίγο αναδρομή στα πιο παλιά. Την σεζόν 1978-79 ο ΑΓΣΙ αναδείχθηκε πρωταθλητής Βορειοδυτικής Ελλάδας στην κατηγορία εφήβων και διεκδίκησε τον τίτλο στην τελική φάση του Πανελληνίου πρωταθλήματος (υπό την αιγίδα της ΕΟΚ) στην Αθήνα. Υπήρχε μια σπουδαία φουρνιά παικτών, όπως οι Φιλίππου, Παπαδιαμάντης, Μπέγκας, Αθανασίου, Ζαχαρέας, που ήταν στην εφηβική αλλά και στην ανδρική ομάδα, φτάνοντας ως την Β' Εθνική!
Αργότερα, αγωνίστηκαν και άλλοι: Κυριαζικίδης, Σοφιανόπουλος, Καλόγηρος, Τσίνης, Τζαλαλής, Φαρμάκης. Οι εμπειρίες ήταν μεγάλες, καθώς ο ΑΓΣΙ έπαιξε στο Κύπελλο με αντιπάλους, όπως τον Παναθηναϊκό και την ΑΕΚ.
Κάποιοι, όπως διαπιστώνουμε, από τα παραπάνω -συνολικά- ονόματα, άνοιξαν τα φτερά τους και έφυγαν με προορισμό Αθήνα,
Θεσσαλονίκη, Πάτρα, τις μεγαλουπόλεις δηλαδή, κυνηγώντας το όνειρό τους, άλλοι πάλι, έμειναν στα στενά γεωγραφικά τους όρια, στα στεγανά της δυτικής Ελλάδας, είτε επιμένοντας τοπικά, στα Γιάννενα, είτε εστιάζοντας τριγύρω (πχ Πρέβεζα, Αρτα, Κέρκυρα, Αγρίνιο, ενδεχομένως Μεσολόγγι, Λευκάδα κλπ).
Αλλοι, εμβάθυναν πιο πολύ και από την αθλητική τους καριέρα στο παραγοντικό κομμάτι (όπως ο Κώστας Αναστασίου).
Το θέμα είναι πως το μπάσκετ ποτέ δεν βγήκε από τις άμεσες προτεραιότητες του αθλητισμού των Ιωαννίνων...
Η ομάδα μπάσκετ του ΑΓΣΙ αρχές της δεκαετίας του '80. Ορθιοι από αριστερά: Παπλιάκος, Φιλίππου, Καλόγηρος, Βίτσιος, Χατζής, Νάνος.
Καθιστοί: Παππάς Β., Ασπιώτης, Λιβανός, Κυριαζικίδης
1984. Κόουτς Παναγιώτης Κοντογιάννης (ο Θεσσαλονικιός, νεαρός τότε, προπονητής) με Μητσόπουλο (15), Τζαλαλή (13), Καλόγηρο (11), Παπλιάκο (12),
έφορο Καραδήμα και Γιάννη Παπαδόπουλο (το 10 το καλό με παρουσία και σε Σπόρτιγκ, Νήαρ Ηστ, σε εποχές Σκαραφίγκα, Καρνέση, Κλήμη, Α. Παπαδημητρίου, Πολέμη, Παναγιωτόπουλου, Ζευγώλη κλπ)
Η ομάδα του Λυκείου Ζωσιμαίας (1992) με το χάλκινο στο Πανελλήνιο. Δίπλα στον κόουτς, ο Μιχάλης Μπάθας (νυν ασίσταντ στο IBC) και μαζί του, μεταξύ άλλων,
οι Δημήτρης Αυδής, Βασίλης Τσαμπαλάς
Οι παλαίμαχοι σε αναμνηστική φωτό
Στιγμιότυπο από ματς βετεράνων
Βράβευση παλαιμάχων
ΑΓΣΙ 1991
Σιδέρης Καραδήμας
Μαντζούκας-Βασιλείου
Γιάννης Παπαδόπουλος
Ο εκλιπών ιατρός και παλιά δόξα των Ιωαννίνων, Μίλτος Ασπιώτης
Νίκος Ντούγιας (με το εθνόσημο στα κλιμάκια)
Αλέξης Τσαμάτος (αφού είχε ήδη κατηφορίσει προς Αθήνα)
Εικόνα του Κρόνου, με τον Τζαλαλή σε πρώτο πλάνο να παίζει σε μεγάλη ηλικία, ανεβάζοντας πριν 15 χρόνια την ομάδα στην Γ', μαζί με τους
παράγοντες Μάντζιο-Γεωργίου
Δείγμα από το μέλλον με τους πρωταθλητές ΕΣΚΑΒΔΕ στο παιδικό του IBC (Ιωάννινα ΣΚ) του κόουτς Μπάθα
Στην κεντρική φωτό βλέπετε, μεταξύ άλλων, τους Φιλίππου (με το κίτρινο), Καλόγηρο (πάνω δεξιά) και τα άλλα παιδιά.
