Εδώ και κάμποσο καιρό οι ομάδες της Α1, λόγω της επιδείνωσης των οικονομικών τους, που είχε αρχίσει πριν από τη συνολική οικονομική κρίση και έγινε ακόμα πιο έντονη εξαιτίας αυτής, εμπιστεύονται σχεδόν αποκλειστικά Έλληνες προπονητές. Ξένοι δεν έρχονται σχεδόν καθόλου πια στα μέρη μας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα παρατηρείται συχνά το φαινόμενο οι ομάδες που ανεβαίνουν στην Α2 να εμπιστεύονται και στην Α1 τους προπονητές που τις ανέβασαν, άσχετα αν αυτοί έχουν εμπειρία από τη μεγάλη κατηγορία ή όχι.
Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να εμφανιστεί στο προσκήνιο μια καινούρια φουρνιά Ελλήνων προπονητών, η οποία αναζητά τη θέση της στο χώρο και προσπαθεί να πείσει ότι έχει σημαντικές προοπτικές εξέλιξης. Το basketa.gr έκανε μια μικρή έρευνα στις ομάδες που ανέβηκαν στην Α1 από το 2010 και μετά. Προκύπτει ότι από τις 16 ομάδες που προβιβάστηκαν στη μεγάλη κατηγορία μέσα σε αυτή την επταετία, οι οκτώ έδωσαν την ευκαιρία στους άπειρους προπονητές που τους ανέβασαν να δοκιμάσουν στο υψηλότερο επίπεδο. Και από αυτούς τους οκτώ προπονητές, οι πέντε παραμένουν στην Α1. Εκτός από αυτούς, όμως, υπάρχουν και δύο ακόμα περιπτώσεις, που είναι ξεχωριστές.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
2010-11
Τη σεζόν 2010-11 ανέβηκαν από την Α2 ο Ηρακλής και ο Ίκαρος Καλλιθέας. Ο Ηρακλής τα κατάφερε έχοντας στον πάγκο του τον Λευτέρη Κακιούση, ο οποίος είχε προηγούμενη εμπειρία στην Α1, όπως και αυτός που τον διαδέχθηκε. Ο Κώστας Πιλαφίδης ανέλαβε να καθοδηγήσει τον "γηραιό" στην Α1, όπως είχε κάνει και μια εξαετία νωρίτερα, αλλά τελικά η χρονιά εξελίχθηκε πολύ άσχημα για την ομάδα, η οποία υποβιβάστηκε υπό το βάρος αξεπέραστων οικονομικών προβλημάτων.
Ο Ίκαρος ανέβηκε με προπονητή τον Άρη Λυκογιάννη, τον οποίον εμπιστεύτηκε στην παρθενική χρονιά της στην Α1 κι αυτός άρπαξε την ευκαιρία. Έμεινε στον Ίκαρο για άλλα δύο χρόνια, έφυγε μετά για τη Σουηδία και όταν επέστρεψε, πήγε στον Κολοσσό, όπου καθιερώθηκε. Παραμένει στη Ρόδο, αλλά στο μεταξύ πέρασε και από τον πάγκο του Παναθηναϊκού, έστω και για λίγους μόνο μήνες, και πλέον θεωρείται ως ένας καταξιωμένος προπονητής της Α1.
2011-12
Ανέβηκαν στην Α1 το Ρέθυμνο και ο ΚΑΟΔ. Το Ρέθυμνο ανέβηκε με τον Στέργιο Κουφό, τον οποίο δεν μπορούσες να πεις πρωτάρη στην Α1, καθώς είχε παραστάσεις παλιότερα με τον Ηλυσιακό και τη Δάφνη. Στο Ρέθυμνο έμεινε άλλα δύο χρόνια με καλά αποτελέσματα, ωστόσο από τότε που έφυγε από εκεί, δεν έχει ξαναδουλέψει στη μεγάλη κατηγορία. Μέχρι πριν από λίγο καιρό ήταν στο Κατάρ, ενώ τελείωσε τη φετινή σεζόν στο τιμόνι του Χολαργού στην Α2.
Ο ΚΑΟΔ κέρδισε την άνοδο με προπονητή τον Φώτη Τακιανό, ο οποίος ωστόσο δεν πήρε την ευκαιρία του στην Α1. Οι Δραμινοί προτίμησαν να εμπιστευτούν τον πολύ πιο έμπειρο Γιώργο Καλαφατάκη, που είναι παλιά καραβάνα της Α1.
2012-13
Ανέβηκαν ο Πανελευσινιακός και ο Απόλλων Πατρών. Ο Πανελευσινιακός είχε ήδη στο τιμόνι του τον Γιώργο Σκαραφίγκα, ο οποίος τον ανέβασε από τις μικρές κατηγορίες και ο οποίος όχι μόνο πήρε την ευκαιρία, αλλά έμεινε και σχεδόν μέχρι το τέλος. Η ομάδα της Ελευσίνας αγωνίστηκε για τρεις σεζόν στην Α1, ο Σκαραφίγκας έμεινε στον πάγκο της μέχρι λίγο πριν από το τέλος της τρίτης σεζόν (2014-15), αλλά έκτοτε δεν έχει δουλέψει ξανά στη μεγάλη κατηγορία.
Ο Απόλλων Πατρών ανέβηκε έχοντας στον πάγκο του ένα δικό του παιδί, τον Νίκο Βετούλα, ο οποίος δεν είχε σχεδόν καμία προπονητική εμπειρία πριν αναλάβει την ομάδα στην Α2. Είχε υπάρξει για μία μόνο σεζόν βοηθός του Αντρέα Ματσόν στον Άρη (2008-09). Ο Απόλλων του έδωσε την ευκαιρία να κοουτσάρει στην Α1 και αυτός την εκμεταλλεύτηκε. Δούλεψε με επιτυχία εκεί ως το 2015, ενώ φέτος ξεκίνησε τη σεζόν στον Προμηθέα και την ολοκλήρωσε στο Ρέθυμνο, όντας πλέον ένας από τους καλούς νέους Έλληνες προπονητές.
2013-14
Ανέβηκαν τα Τρίκαλα και η Κηφισιά. Τα Τρίκαλα πήραν την άνοδο έχοντας στον πάγκο τους τον Γιάννη Τζήμα, ο οποίος όμως επικαλούμενος προσωπικούς λόγους έφυγε από την ομάδα πριν κάνει το ντεμπούτο του στην Α1. Τη θέση του πήρε τότε ο πολύπειρος Κώστας Φλεβαράκης.
Η Κηφισιά έφτασε στην Α1 ανεβαίνοντας μία μία τις μικρές κατηγορίες με τον Ηλία Παπαθεοδώρου στον πάγκο της και δεν είχε κανένα λόγο να αλλάξει συνταγή. Αποδείχθηκε πως έπραξε σωστά, διότι έμεινε τρία χρόνια στη μεγάλη κατηγορία με αυτόν προπονητή. Κι όταν πέρυσι το καλοκαίρι, η Κηφισιά διαλύθηκε και εγκατέλειψε τη μεγάλη κατηγορία, ο Παπαθεοδώρου ήταν πια ένας καταξιωμένος προπονητής. Φέτος βρέθηκε στο μακρινό Καζακστάν και την Αστάνα, με την οποία είχε πολύ καλή παρουσία στη VTB, αλλά πλέον λογίζεται ως ένας από τους καλούς Έλληνες προπονητές.
2014-15
Ανέβηκαν ο Κόροιβος και η ΑΕΚ. Ο Κόροιβος τα κατάφερε έχοντας στον πάγκο τον Βασίλη Νιπεργιάλλη, ο οποίος όμως δεν πήρε την ευκαιρία του στην Α1. Αντ' αυτού η ομάδα της Αμαλιάδας εμπιστεύτηκε τον Χάρη Μαρκόπουλο, ο οποίος είναι η πρώτη ξεχωριστή περίπτωση που αναφέραμε πιο πάνω. Διότι όταν ο Κόροιοβος ήταν στην Α2, αυτός ήταν αλλού. Μέχρι το καλοκαίρι του 2014 ο Μαρκόπουλος ήταν εκτός από γιος και συνεργάτης του πατέρα του, Σούλη, στον ΠΑΟΚ. Ωστόσο, όταν η ομάδα της Αμαλιάδας κέρδισε την άνοδο, τού έδωσε την ευκαιρία να κάνει κι αυτός ντεμπούτο στη μεγάλη κατηγορία. Έμεινε στον Κόροιβο για δύο σεζόν και κατάφερε να τον σώσει και τις δύο. Φέτος έμεινε στην Α1 δοκιμάζοντας στη Δόξα Λευκάδας, με την οποία ωστόσο δεν πήγε καλά και έφυγε πριν τελειώσει η αγωνιστική περίοδος. Λογικά θα αναζητήσει και αυτό το καλοκαίρι δουλειά στην Α1.
Η ΑΕΚ επέστρεψε στην Α1 έχοντας ως προπονητή τον Βαγγέλη Ζιάγκο, ο οποίος πρόλαβε να καθήσει στον πάγκο της και σε κάποια από τα πρώτα παιχνίδια της σεζόν 2014-15 στην Α1. Όταν όμως ο Μάκης Αγγελόπουλος ανέλαβε τα ηνία της ΚΑΕ, έφυγε και έδωσε τη θέση του στον έμπειρο Ντράγκαν Σάκοτα. Έκτοτε ο Βαγγέλης Ζιάγκος δεν δούλεψε ξανά στην Α1. Πέρυσι ήταν προπονητής του Πανιωνίου, ενώ φέτος βρέθηκε στον Λίβανο.
2015-16
Ανέβηκαν ο Αρκαδικός, η Καβάλα και το Λαύριο. Ο Αρκαδικός κατάφερε να φτάσει για πρώτη φορά στην Α1 έχοντας στον πάγκο του τον Γιάννη Καστρίτη, τον οποίον εμπιστεύτηκε και στη μεγάλη κατηγορία, παρότι ήταν νεαρός και άπειρος. Πάλεψε μέχρι τέλους, δεν κατάφερε να σωθεί, αλλά ο Καστρίτης άφησε καλές εντυπώσεις με τη δουλειά του και πέρυσι το καλοκαίρι βρήκε ξανά δουλειά στην Α1, αυτή τη φορά στα Τρίκαλα. Μαζί τους πήγε ακόμα καλύτερα απ' ό,τι στην παρθενική σεζόν του στη μεγάλη κατηγορία, μάλιστα λίγο έλειψε να φτάσει στα πλέι οφ. Και όπως δείχνουν τα πράγματα, καταγράφεται κι αυτός στους ανερχόμενους Έλληνες προπονητές, δεδομένου ότι πριν από λίγες μέρες η Κύμη έγινε η τρίτη ομάδα της Α1, που αποφασίζει να τον εμπιστευτεί.
Η Καβάλα ανέβηκε έχοντας ως προπονητή τον Γιάννη Τζήμα, ο οποίος πήρε τελικά την ευκαιρία του και κοουτσάρισε στην Α1. Χωρίς μεγάλη επιτυχία, πάντως, αφού τα αποτελέσματα της Καβάλας ήταν άσχημα και κάποια στιγμή αποχώρησε παραχωρώντας τη θέση του στον Στιβ Γιατζόγλου.
Το Λαύριο ανέβηκε όλες τις μικρές κατηγορίες με προπονητή τον Χρήστο Σερέλη και αποφάσισε πως αυτός ήταν ο κατάλληλος για να οδηγήσει την ομάδα και στην Α1. Αποδείχθηκε πως η απόφαση ήταν σωστή. Το Λαύριο την πρώτη σεζόν σώθηκε, τη δεύτερη έφτασε ως τα πλέι οφ και ο Σερέλης "ριζώνει" μαζί του στην Α1, αφού πρόσφατα ανανέωσε τη συνεργασία του με την ομάδα, στην οποία θα παραμείνει για 14η συνεχόμενη σεζόν!
2016-17
Ανέβηκαν ο Προμηθέας, η Κύμη και η Λευκάδα. Ο Προμηθέας κέρδισε την άνοδό του με τον Μάκη Γιατρά, ο οποίος έμεινε μεν στην ομάδα, αλλά όχι στο πόστο του προπονητή. Αυτό ανατέθηκε στον Νίκο Βετούλα, ο οποίος στη μέση της σεζόν έφυγε δίνοντας τη θέση του στον επίσης έμπειρο Βαγγέλη Αγγέλου.
Η Κύμη ανέβηκε με τον Βασίλη Μπρατσιάκο, ο οποίος ήταν χρόνια στην ομάδα και πήρε την ευκαιρία του και στην Α1. Έστω και με δυσκολία, κατάφερε να σώσει την Κύμη, αλλά αμέσως μετά το τέλος της σεζόν αποχώρησε. Παρ' όλα αυτά είναι ένα νέο πρόσωπο στην μεγάλη κατηγορία και το όνομά του προφανώς θα είναι από αυτά που θα ακουστούν για τους πάγκους της Α1 αυτό το καλοκαίρι.
Η Δόξα Λευκάδας ανέβηκε με τον Φώτη Τακιανό, ο οποίος όμως, όπως είχε συμβεί και πέντε χρόνια νωρίτερα με τον ΚΑΟΔ, δεν πήρε την ευκαιρία του στην Α1. Τουλάχιστον, όχι από την αρχή. Η Δόξα εμπιστεύτηκε αρχικά τον Χάρη Μαρκόπουλο, αλλά η κακή πορεία της ομάδας υποχρέωσε τους ανθρώπους της να λύσουν τη συνεργασία μαζί του και να επιστρέψουν στον Τακιανό, ο οποίος έκανε τελικά το ντεμπούτο του ως πρώτος προπονητής στην Α1. Το έργο του ωστόσο ήταν εξαιρετικά δύσκολο και δεν κατάφερε να γλιτώσει τη Δόξα από τον υποβιβασμό.
Η περίπτωση Καλαμπάκου
Ο Ντίνος Καλαμπάκος είναι η δεύτερη ξεχωριστή περίπτωση που αναφέραμε πιο πάνω. Παρότι είναι προπονητής από το 2000, δεν είχε δουλέψει ποτέ στην Α1, ενώ και στις μικρότερες κατηγορίες όπου είχε δουλέψει πιο πριν, κυρίως με το Παγκράτι, δεν είχε κερδίσει κάποια άνοδο. Ούτε όμως και ο Κόροιβος, που τον εμπιστεύτηκε πέρυσι το καλοκαίρι, ήταν νεοφώτιστος, καθώς είχε ήδη δύο σεζόν στην Α1. Παρ' όλα αυτά η μεταξύ τους συνεργασία αποδείχθηκε επιτυχής. Ο Καλαμπάκος έκανε σε ηλικία 52 ετών το ντεμπούτο του στην Α1 και κατάφερε να σώσει τον Κόροιβο, πράγμα που τον εντάσσει στους προπονητές οι οποίοι θα είναι υποψήφιοι αυτό το καλοκαίρι για κάποιον από τους πάγκους της μεγάλης κατηγορίας.
Συνοπτικά οι προπονητές που πήραν την ευκαιρία τους ανεβαίνοντας από την Α2 και πού βρίσκονται τώρα:
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ | ΑΝΕΒΗΚΕ ΜΕ | ΤΩΡΑ |
Άρης Λυκογιάννης | Ίκαρος (2010) | Κολοσσός |
Νίκος Βετούλας | Απόλλων Π. (2012) | Ρέθυμνο |
Γιώργος Σκαραφίγκας | Πανελευσινιακός (2012) | ΓΣ Λάρισας (Α2) |
Ηλίας Παπαθεοδώρου | Κηφισιά (2013) | Αστάνα (Καζακστάν) |
Βαγγέλης Ζιάγκος | ΑΕΚ (2014) | Αλ Ριγιάντ (Λίβανος) |
Χρήστος Σερέλης | Λαύριο (2015) | Λαύριο |
Γιάννης Τζήμας | Καβάλα (2015) | Δούκας (Α2) |
Γιάννης Καστρίτης | Αρκαδικός (2015) | Κύμη |
Βαγγέλης Μπρατσιάκος | Κύμη (2016) |
- |
Φώτης Τακιανός | Δόξα Λευκάδας (2016) | Δόξα Λευκάδας |
Μάκης Γιατράς | Προμηθέας (2016) | - |
Photo Credits: Eurokinissi