Ήταν 20 Μαρτίου του 1990. Ακριβώς 30 χρόνια πριν, ένας «μύθος» του παγκοσμίου αθλητισμού, που θα άφηνε ανεξίτηλο το σημάδι του στο μπάσκετ, τόσο λόγο των ικανοτήτων τους ως παίκτης όσο και για μια απόφαση ζωής που θα έπαιρνε, βλέπει έναν από τους πιο σπουδαίους οργανισμούς του πλανήτη να αποσύρουν το νούμερο «33» για χάρη του και έναν συμπαίκτη-φίλο του να στάζει… μέλι με τις ΗΠΑ «κολλημένες» στις οθόνες.
Ο Λιου Άλσιντορ… Ώπα, ίσως δε γνωρίζετε ποιος είναι αυτός. Μάλλον τον ξέρετε ως Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, αλλά θα έρθουμε και σε αυτό το κομμάτι. Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, λοιπόν, σε ηλικία 43 ετών, βλέπει τους Λος Άντζελες Λέικερς να στήνουν μία από τις πιο υπέροχες τελετές, μια μέρα σαν σήμερα, στο ημίχρονο ενός αγώνα με τους Σάρλοτ Χόρνετς, μπροστά σε μια πρωτοφανή αποθέωση.
«Ήσουν μια τεράστια έμπνευση για όλους μας. Είσαι, με διαφορά, ο πιο ευφυής άνθρωπος που έχω γνωρίσει στη ζωή μου», είπε ο συμπαίκτης του και κολλητός του, Μάτζικ Τζόνσον, θυμίζοντας τις εποχές που το δίδυμο αυτό σκόρπιζε τρόμο σε κάθε άμυνα στο ΝΒΑ, ενώ παράλληλα γνώρισε την παγκόσμια αναγνώριση. Μέχρι και οι φίλοι των «μισητών» Σέλτικς δεν πρόκειται ούτε κατά διάνοια να πουν κακή κουβέντα για αυτές τις ιερές μορφές.
Από μικρός φαινόταν ότι θα έγραφε ιστορία
Ο Λιου Άλσιντορ (σ.σ. θα μείνουμε με αυτό το όνομα μέχρι την ώρα που το αλλάζει) γεννιέται το 1947 στην Νέα Υόρκη. Από νέος φαινόταν το τι παίκτης θα γινόταν. Στο Δημοτικό κιόλας, έχοντας ύψος 1.76 στην 8η τάξη (σ.σ. η αντίστοιχη Β’ Γυμνασίου σε εμάς, με τη διαφορά ότι στις ΗΠΑ είναι 8 χρόνια το Δημοτικό και 4 το Λύκειο), φοβερό για την ηλικία του, ξεχώριζε… σαν τη μύγα μες στο γάλα.
Κάπως έτσι, δεν ήταν δύσκολο να πεις, ότι ο μοναχογιός του αστυνομικού Λιούς Άλσιντορ και της Κόρα Άλσιντορ, θα κατευθυνόταν προς το μπάσκετ, όντας ικανός από εκείνη την ηλικία να καρφώνει. Άρχισε να αγωνίζεται στο Πάουερ Μεμόριαλ Ακάντεμι, όταν και ξεκίνησε τα ρεκόρ σε πόντους και ριμπάουντ στο Λύκειο, με το οποίο δε είχε κερδίσει τρεις συνεχόμενους τίτλους και 71 διαδοχικά παιχνίδια στο πρωτάθλημα της Νέας Υόρκης.
Ευτυχές, λοιπόν, το UCLA που τον έφερε στις τάξεις του το 1966. Επιβλητικός κοντά στο καλάθι, από το πρώτο κιόλας έτος αποτέλεσε την εξαίρεση στον κανόνα και, άρα, ένα βασικότατο στέλεχος της ομάδας, η οποία θα σάρωνε τα πάντα στο πέρασμά της και από το 1967 έως το 1969 θα έπαιρνε τρία διαδοχικά πρωταθλήματα στο NCAA.
https://www.youtube.com/watch?v=mTKELiUst9M
Η μεταπήδηση στο ΝΒΑ ήταν δεδομένη, για έναν άνθρωπο που ήξερε να παίρνει τίτλους και να «σκεπάζει» κάθε αντίπαλο, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα θα εξυμνούνταν ακόμη τα κατορθώματα με το Λύκειο του, που το 2000 έγινε ανακηρύχθηκε από τους αθλητικούς συντάκτες, ως η κορυφαία ομάδα Λυκείου του αιώνα.
https://www.youtube.com/watch?v=O04cViiCbns
Ο Λιου Άλσιντορ αλλάζει και κατακτά το ΝΒΑ
Το 1968 είναι μια χρονιά κομβική στη ζωή του Λιου Άλσιντορ. Είναι εκείνη, όπου θα ασπαστεί το Ισλάμ, έχοντας συμμετάσχει δύο φορές στη λεγόμενη «Σαχάντα», μια διαδικασία που ακολουθούν οι Σουνίτες.
Ο κόσμος ίσως δεν είναι έτοιμος να ακούσει αυτά από ένα κολλεγιόπαιδο, όσο καλός παίκτης κι αν ήταν. Για αυτό και προχωρά σε μια πρωτοφανή απόφαση, εμπνευσμένη από τον μποξέρ Κάσιους Κλέι, ή Μοχάμεντ Άλι, όπως όλοι τον γνωρίζουμε. Εκείνος μποϊκόταρε τον πόλεμο του Βιετνάμ και ο Λιου έκανε το ίδιο με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στο Μεξικό. Οι ΗΠΑ πανηγύρισαν και πάλι το χρυσό μετάλλιο, αλλά η απόφαση του Λιου «τάραξε τα νερά».
Όλο αυτό το σκηνικό, πάντως, δεν επηρέασε τους Μιλγουόκι Μπακς από το να τον επιλέξουν στο νούμερο 1 του draft του 1969. Ήταν τέτοιες οι προοπτικές του, που θα ήταν κρίμα για οποιονδήποτε λόγο να μην επιλεγεί σε αυτή τη θέση, γενόμενος «Ελάφι».
Ο Άλσιντορ, μάλιστα, απέρριψε την πρόταση 1 εκατομμυρίου δολαρίων των Χάρλεμ, οι οποίοι έβλεπαν, όπως και όλος ο υπόλοιπους κόσμος, το σόου που ήταν έτοιμος να προσφέρει. Ήθελε, όμως, να κάνει μια σοβαρή καριέρα στο ΝΒΑ και πολύ γρήγορα θα δικαιωνόταν, με τους Μπακς να παίρνουν το νούμερο 1, άρα και εκείνον, χάρη σε μια επικράτηση… στο στρίψιμο του κέρματος με τους Φοίνιξ Σανς.
Και αυτό το στρίψιμο κέρματος θα έφερνε και τον τελευταίο τους τίτλο έως σήμερα. Ο Άλσιντορ ξεκινά ήδη να δίνει χαρακτήρα νικητή στο Μιλγουόκι, οδηγώντας το σε ρεκόρ 56-26 τη σεζόν 1969-1970, ενώ είχε κατά μέσο όρο 28.8 πόντους και 14.5, όντας ήδη ένας απόλυτος κυρίαρχος.
https://www.youtube.com/watch?v=QZV2QaGXSsk
Χρειαζόταν δίπλα του έναν ακόμη παίκτη-σημείο αναφοράς, ο οποίος θα συνέθετε παράλληλα μαζί του ένα σπουδαίο δίδυμο. Αυτός, όπως διάλεξαν οι Μπακς, ήταν ο Όσκαρ Ρόμπερτσον. Οι δυο τους ήταν ένας τρομερός εφιάλτης, έφεραν το εκπληκτικό ρεκόρ 66-16 και η ομάδα του Ουσκόνσιν με μαθηματική ακρίβεια έφτασε μέχρι τον τίτλο, «σκουπίζοντας» εντυπωσιακά τους Μπάλτιμορ Μπούλετς στους τελικούς. Ο Άλσιντορ θα βρεθεί MVP, τόσο της κανονικής περιόδου του ΝΒΑ όσο και των τελικών.
Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ
Ο κόσμος ήταν, μάλλον, πιο έτοιμος να τα ακούσει από έναν πρωταθλητή πια, παρά από ένα κολλεγιόπαιδο. Ο Λιου Άλσιντορ μας ζητά να τον φωνάζουμε αλλιώς μετά το τέλος της σεζόν 1970-1971, που τον βρήκε απόλυτα κυρίαρχο.
Μας ζητά να τον λένε «ευγενή, δυνατό και υπηρέτη». Αυτό σημαίνει στο Ισλάμ το όνομα Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ.
https://www.youtube.com/watch?v=tQDIs4WvJHs
«Για μένα δεν ήταν απλώς μια αλλαγή στο όνομά μου, αλλά μια αλλαγή στην καρδιά, το μυαλό και την ψυχή μου. Ήμουν ο Λιου Άλσιντορ, η χλωμή αναπαράσταση που περίμενε από μένα η λευκή πλευρά των ΗΠΑ. Τώρα είμαι ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, η επίδειξη της αφρικανικής μου ιστορίας, κουλτούρας και πίστης. Όταν είσαι διάσημος, ξαφνικά γίνεται κάτι μεγάλο όλο αυτό κι έρχεται τρομερή κριτική, αν αλλάξει θρησκεία. Μετά από 40 χρόνια, όμως, ακόμη υπερασπίζομαι την επιλογή μου εκείνη», είπε ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ το 2011, ο οποίος ήξερε πώς να κάνει τη διαφορά, είτε εντός είτε εκτός παρκέ.
Αρκετοί λόγοι τον ώθησαν σε αυτή την απόφαση, όπως το γεγονός, ότι δεν ήταν άνετος με τη δημοσιότητα ως Λιου Άλσιντορ, ή το γεγονός ότι οι μουσουλμάνοι και Αφροαμερικανοί τότε ήταν σε τρομερή δυσμένεια. Παλιότερα ήταν σκλάβοι, μετά υπήρχαν οι διαχωρισμοί μεταξύ των ιδίων και των λευκών και, φυσικά, οι φυλακίσεις έρχονταν πολύ πιο εύκολα για τους πρώτους.
Παρά το γεγονός, λοιπόν, ότι θα υπήρχαν μεγάλες αλλαγές στη ζωή του και μπορούσε να χάσει ακόμη και φίλους ή συγγενείς, επέμεινε στην απόφασή του να ζητά να τον φωνάζουμε έτσι. «Πλήρωσα το κόστος. Ακόμη και οι γονείς μου δεν το δέχθηκαν, αλλά το όνομα και η πίστη που μου είχαν διδάξει πριν, δεν είχαν καμία σχέση, ούτε με τους προγόνους μου ούτε με την προσωπικότητά μου. Η κυρίαρχη θρησκεία των ΗΠΑ ήταν ξένη προς εμένα, παρά η δική μου απόφαση ξένη προς την χώρα», θα έλεγε αργότερα ο Καρίμ.
Το σημάδι της αλλαγής
Ο Καρίμ και ο Ρόμπερτσον συνεχίζουν να κρατούν ψηλά τους Μπακς, αλλά ένας τραυματισμός στα χέρια θα αφήσει τον Τζαμπάρ λίγο πιο πίσω.
Οι Σέλτικς του Τζον Χάβλιτσεκ έχουν πάρει και πάλι την χαμένη τους αίγλη μετά την αποχώρηση του Μπιλ Ράσελ και μεγαλουργούν ξανά. Στους τελικούς Ανατολής του 1974, το Μιλγουόκι δεν καταφέρνει να επιβληθεί εναντίον τους και, κάπως έτσι, χτυπά το «ρολόι» του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ για μια αλλαγή, καθώς ο Ρόμπερτσον το ίδιο έτος αποσύρεται.
Ο ίδιος, μάλιστα, δεν έμοιαζε πολύ ευτυχισμένος με τη ζωή στο Μιλγουόκι. «Πώς είναι να ζω εκεί; Μάλλον θέλεις να πεις το πώς είναι να υπάρχω εκεί», είχε πει σε συνέντευξή του σε περιοδικό, συμπληρώνοντας πως «είμαι ένας στρατιώτης στην υπηρεσία μου και θα την εκτελέσω σωστά. Το μπάσκετ μου έχει δώσει μια καλή ζωή, αλλά αυτή η πόλη δεν έχει καμία σχέση με τις ρίζες μου».
https://www.youtube.com/watch?v=r3lukde2bVo
California Love
Μιας και μιλάμε για καλή ζωή, πού αλλού θα μπορέσει κανείς να ζήσει καλύτερα από την Καλιφόρνια; Μαγευτική, παραθαλάσσια, με τόσα σόου, με το Hollywood, τις παραλίες της, όλα. Και, φυσικά, το τεράστιο brand που ακούει στο όνομα των Λος Άντζελες Λέικερς.
Για την ακρίβεια, η «μάχη» είναι ανάμεσα στις δύο πόλεις με το ίσως μεγαλύτερο πρεστίζ, για το ποια θα έχει στις τάξεις της τον Τζαμπάρ, μιας και εκείνος ζητά να πάει, είτε στην Νέα Υόρκη, δηλαδή τους Νικς, είτε στο Λος Άντζελες. Με μια… καραβιά παικτών να πηγαίνει στο Μιλγουόκι, οι Λέικερς αποκτούν τον μεγάλο παίκτη και ετοιμάζονται το 1975 για δυναστεία.
Τότε, μάλιστα, αρχίζει να φορά και τα διάσημα γυαλιά του. Σε καμία περίπτωση, βέβαια, δεν τα φορά για μόδα, καθώς μετά από τόσα χτυπήματα από τότε που άρχισε την καριέρα του, είχε ήδη υποστεί επαναλαμβανόμενη διάβρωση του κερατοειδούς. Έπρεπε να προσέξει, λοιπόν, για να γράψει ακόμη μεγαλύτερη ιστορία.
Το γεγονός, ότι παρέμενε δεσποτικός στις ρακέτες, δεν ήταν κάτι παράξενο. Όπως και στο Μιλγουόκι, το κολλέγιο και το Λύκειο, οι Λέικερς μαθαίνουν να κερδίζουν χάρη στον Καρίμ. Συνεχίζει να είναι πρώτος σε εύστοχα σουτ, σε σκορ, σε ριμπάουντ, στα πάντα. Είναι σίγουρο, πως ό,τι κι αν κατακτούσε στην πορεία, θα γινόταν ένας από τους κορυφαίους στην ιστορία του αθλήματος.
Όπως και στους Μπακς, όμως, χρειαζόταν κάτι ακόμη για να έρθει ο πολυπόθητος τίτλος. Και ο… Αλλάχ, ο Θεός ή ό,τι άλλο μπορεί να υπάρχει σε μεταφυσική προσωπικότητα, του στέλνει με το νούμερο 1 του draft του 1979, τον Έρβιν Τζόνσον, ο οποίος μετά, δικαίως, θα μετονομαζόταν σε Μάτζικ Τζόνσον.
Στη συνέχεια, ό,τι κι αν πούμε για αυτό το απίθανο δίδυμο, θα είναι περιττό. Ήταν που ήταν η συνεργασία τους υπέροχη, τελειοποίησε παράλληλα και το ιδιαίτερο jump shoot του με τη ραβέρσα ο Καρίμ και δεν υπήρχε τρόπος να τους αντιμετωπίσεις.
Το πιο σημαντικό, βέβαια, είναι πως οι δυο τους, μαζί με τον Λάρι Μπερντ περισσότερο, και τους Τζούλιος Έρβινγκ και Αϊζέια Τόμας λιγότερο, άλλαξαν όλο το μπάσκετ. Εσείς οι λίγο μεγαλύτεροι από 40 ετών και πάνω, σίγουρα θα θυμάστε την εποχή, όπου περιμένατε με αγωνία να δείτε στη δημόσια τηλεόραση αυτά που συνέβαιναν στο ΝΒΑ, ή αναζητούσατε με μανία κασέτες από παιχνίδια, για να απολαμβάνετε… μέχρι και την τελευταία σταγόνα αυτό το απίθανο σόου.
Όσο για το αγωνιστικό; Από την πρώτη μέρα Καρίμ και Μάτζι, ήταν το απόλυτο δίδυμο. Τίτλος από την πρώτη χρονιά, τη σεζόν 1979-1980 με αντίπαλους τους Φιλαδέλφεια 76ερς και μια δεκαετία… μέλι για τους «Λιμνανθρώπους». Άλλοι τέσσερις τίτλοι (1982, 1985, 1987 και 1988), άλλος ένας τίτλος MVP τελικών για τον Καρίμ απέναντι στην αρμάδα του Λάρι Μπερντ με τους Μπόστον Σέλτικς (1985), 6 φορές στο σύνολο MVP της χρονιάς με τελευταία το 1980, παρέα με τον Μάτζικ, 19 φορές All Star και 10 φορές στην κορυφαία πεντάδα.
Αφήστε, δε θα πούμε κι άλλες διακρίσεις για να σας ζαλίσουμε με αυτά τα νούμερα. Ή μάλλον, πρέπει να πούμε άλλο ένα στατιστικό, που πιθανότατα δε θα ξεπεράσει ποτέ κανείς.
38.387 πόντοι. Να το πούμε και ολογράφως; Τριάντα οκτώ χιλιάδες τριακόσιοι ογδόντα επτά πόντοι. Ο άνθρωπος αυτός είναι μοναδικός, ανυπέρβλητος, απίθανος, έχει γράψει ιστορία όσο κανείς άλλος σχεδόν στον παγκόσμιο αθλητισμό.
Όσο για τα ριμπάουντ; Όχι, εκεί υπήρχε ο Ουίλτ Τσάμπερλεϊν, από μια εποχή όπου κανείς δεν μπορούσε να τον αντιμετωπίσει. Είχε μαζέψει 23.924, ενώ ο Καρίμ έφτασε στα… τίμια 17.440 ριμπάουντ. Πόσα ακόμη να έπαιρνε πια, με το ξύλο που «έτρωγε»; Και, βέβαια, πώς να τον αντιμετώπιζαν αλλιώς, όταν είχε ύψος 2.18;
https://www.youtube.com/watch?v=g0OKClJLUWo
https://www.youtube.com/watch?v=iPcniUfKRlU
Οι προκλήσεις στη… μετά μπάσκετ εποχή
Ο Τζαμπάρ ήταν πολυπράγμων στη ζωή του και, ό,τι κι αν έκανε, ήταν κορυφαίος. Δεν ήταν μόνο ένας κορυφαίος μπασκετμπολίστας, αλλά κι ένας άνθρωπος, που δεχόταν προκλήσεις, είτε από το Hollywood είτε από οπουδήποτε αλλού.
Από το 1979 κιόλας, όταν ήταν παίκτης, είχε δοκιμάσει και τις ικανότητές του στην υποκριτική. Θα τον δείτε στο «Game of Death» το 1979 και στην κωμωδία «Airplane» το 1980. Υπάρχουν και άλλες μεγάλες παραγωγές, όπου έπαιξε εν συνεχεία μετά την καριέρα του, όπως το «Big Bang Theory», το «Beverly Hills», το «21 Jump Street», το «New Girl», το «Fresh Prince of Bel Air», οι Simpsons και πολλές ακόμη.
https://www.youtube.com/watch?v=iNjDuovGEY4
Ο ίδιος, βέβαια, ποτέ δε σταμάτησε να υπερασπίζεται τις επιλογές του, με κυριότερη την αλλαγή θρησκείας. «Από την ώρα που σταμάτησα, όλοι με είδαν σαν ένα θεσμό αυτού του κράτους. Οι εποχές, όντως, αλλάζουν», είχε πει σε μια άλλη συνέντευξή του, βλέποντας το τι αντιμετώπιση είχε, όταν το 1989 αποφάσισε να αποσυρθεί.
Ο ίδιος, βέβαια, δεν έμεινε μακριά από το παιχνίδι που αγαπά. Δούλεψε για τους Νιου Γιορκ Νικς και τους Λέικερς, κατακτώντας άλλους δύο τίτλους, μάλιστα, στο πλευρό του Φιλ Τζάκσον, με ηγέτη τον Κόμπι Μπράιαντ αυτή την φορά, τα δύο τελευταία πρωταθλήματα αυτής της ομάδας, το 2009 και το 2010. Πολύ περισσότερο, βέβαια, ήταν ο άνθρωπος των αποδυτηρίων, που έβλεπαν οι παίκτες και καταλάβαιναν, για τι ακριβώς πράγμα έπαιζαν.
Σε άλλες σημαντικές του στιγμές, το 1995 μπήκε στο Hall Of Fame, ενώ το 2016 ο Μπαράκ Ομπάμα του απένειμε το χρυσό μετάλλιο της Ελευθερίας.
Ο πατέρας πέντε παιδιών, με τέσσερα από το γάμο του με την Χαμπίμπα και άλλο ένα από μια σχέση του, είχε παράλληλα συγκλονίσει τον κόσμο με τη διάγνωσή του με λευχαιμία το 2009. Μετά από μια μεγάλη μάχη, όμως, κι αφού πρώτα οι γιατροί είχαν δώσει μια ευχάριστη νότα, δίνοντας περιθώριο για ανάρρωση σε βάθος χρόνου, τον Φεβρουάριο του 2011 βγήκε νικητής, αφού ανακοίνωσαν πως ήταν πια απελευθερωμένος από τον καρκίνο.
Σήμερα, λοιπόν, είναι ένας υγιέστατος 72χρονος άνδρας (στις 16 Απριλίου κλείνει τα 73 του), που έγραψε ιστορία όσο ελάχιστοι στον πλανήτη. Μια προσωπικότητα, που πρέπει να ευχαριστούμε για πολλά, όπως έκαναν τότε οι Λέικερς…
https://www.youtube.com/watch?v=2RNwmtjTnD0
