Δύο επίμαχες φάσεις, δύο χαμένες βολές που παραλίγο να κοστίσουν έναν τίτλο, μία...απουσία που έγειρε την πλάστιγγα, ένας Έλληνας στο ρόλο του πρώτου διαιτητή και ένας «Έλληνας» MVP.
Στις 8 Σεπτεμβρίου 2002, η Γιουγκοσλαβία -σημερινή Σερβία- κατέκτησε κόντρα στην Αργεντινή τον 5ο, και τελευταίο μέχρι σήμερα, παγκόσμιο τίτλο στην ιστορία της και το Basketa.gr παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο-retro αφιέρωμα σε έναν από τους πιο δραματικούς τελικούς στην ιστορία του Μουντομπάσκετ.
Πριν από 17 χρόνια λοιπόν, στις 8 Σεπτεμβρίου 2002, στην Ιντιανάπολις των ΗΠΑ, η οποία φιλοξενούσε το 14ο Μουντομπάσκετ, έλαβε χώρα ένας από τους καλύτερους, αλλά και πιο δραματικούς τελικούς όλων των εποχών.
Η «χρυσή» φουρνιά των Αργεντινών είχε φτάσει ως εκεί αήττητη και, κατά γενική παραδοχή, θεωρείτο η κορυφαία ομάδα του τουρνουά, δεδομένου ότι είχε νικήσει τις ΗΠΑ.
Ο τραυματισμός του πρώτου βιολιού της επίθεσης Μανού Τζινόμπιλι στον ημιτελικό με την Γερμανία, ο οποίος πάντως βρισκόταν στον πάγκο της ομάδας, δημιουργούσε προβληματισμό στον προπονητή Ρούμπεν Μανιάνο, αλλά το ηθικό παρέμενε υψηλό.
Η Γιουγκοσλαβία, από την άλλη πλευρά, παρατασσόταν πάνοπλη στον τελικό, με στόχο να υπερασπιστεί τον τίτλο που είχε κατακτήσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα στην Αθήνα, κόντρα στους Ρώσους.
Οι «πλάβι» είχαν φτάσει μέχρι το τελευταίο ματς με δύο ήττες κατά τη διάρκεια της πορείας: μία από την Ισπανία στη 2η αγωνιστική της προκριματικής φάσης (71-69) και μία από το Πουέρτο Ρίκο στη 2η φάση με σκορ 85-83.
Η δεύτερη ήττα εξόργισε τον Σβέτισλαβ Πέσιτς, ο οποίος κατηγόρησε ανοιχτά τους παίκτες του για έλλειψη ενδιαφέροντος και χαλάρωση, όμως αυτό τους αφύπνισε για τα καλά.
Η Γιουγκοσλαβία είχε την εμπειρία και τον τίτλο του φαβορί, ενώ η Αργεντινή τον ενθουσιασμό και την παρακαταθήκη του πολύ καλού μπάσκετ που είχε παίξει καθ’ όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης.
Κοινό στοιχείο των δύο ομάδων που τους χάριζε τον σεβασμό όλων και αποδείκνυε ότι είχαν φτάσει δίκαια ως εκεί, ήταν φυσικά οι νίκες απέναντι στις ΗΠΑ και, μάλιστα, στο σπίτι τους.
Νίκες που ήρθαν κατά σειρά, καθώς πρώτα η Αργεντινή έδωσε στους Αμερικανούς τη σφαλιάρα και τους έστειλε να παίξουν με τη Γιουγκοσλαβία στα προημιτελικά, προτού οι «πλάβι» τους βγάλουν οριστικά νοκ-άουτ με σκορ 81-78.
Ο τελικός ήταν αμφίρροπος και κύλησε με τις δύο ομάδες κοντά στο σκορ και τη Γιουγκοσλαβία να προηγείται 41-39 στο ημίχρονο αλλά το δράμα άρχισε στο δεύτερο μέρος.
Το τρίτο δεκάλεπτο άρχισε με ένα ξέσπασμα της Αργεντινής, η οποία εκμεταλλεύθηκε τη φοβερή αστοχία των αντιπάλων της και πέτυχε ένα σερί 14-2. Με μπροστάρη τον Φαμπρίσιο Ομπέρτο, ο οποίος είχε… ντυθεί Τζινόμπιλι εκείνο το βράδυ με 28 πόντους και 10 ριμπάουντ, έφτασε στο +10.
Η περίοδος έκλεισε με τους Αργεντινούς να προηγούνται 57-52 και τον Μανιάνο να αποφασίζει τη χρησιμοποίηση του Τζινόμπιλι, τη στιγμή που ο Λουίς Σκόλα είχε φορτωθεί με φάουλ. Στην τέταρτη περίοδο η «αλμπισελέστε» κράτησε το προβάδισμα και όλα έδειχναν να τελειώνουν, όταν ο Πέπε Σάντσες ευστόχησε σε τρίποντο 4:10 πριν από το φινάλε και έγραψε το 69-61 υπέρ της ομάδας του.
Ο Πέσιτς κάλεσε εσπευσμένα τάιμ-άουτ και στην επιστροφή ο Πέτζα Στογιάκοβιτς απάντησε με τρίποντο, όμως ο Ομπέρτο έκανε το παιχνίδι της ζωής του και με προσωπικούς πόντους πήγε το σκορ στο 73-66.
Κάπου εκεί ανέλαβε δράση ο Ντέγιαν Μποντιρόγκα, ο οποίος είχε κρατήσει όρθια τη Γιουγκοσλαβία μέχρι εκείνο το σημείο με άξιο συμπαραστάτη τον Στογιάκοβιτς. Ο σούπερ σταρ του Παναθηναϊκού πήρε τη σκυτάλη, σημείωσε τους 9 τελευταίους πόντους μέχρι το τέλος της κανονικής διάρκειας του αγώνα και έδωσε το έναυσμα για να αρχίσει το θρίλερ.
Η μπάλα είναι στα χέρια της Αργεντινής με το σκορ ισόπαλο (75-75) και 17» να απομένουν, οι Γιουγκοσλάβοι πιέζουν σε όλο το γήπεδο και αποσπούν από τον Σκόλα την μπάλα, η οποία καταλήγει στα χέρια του Βλάντε Ντίβατς.
Ο Σκόλα φαίνεται ότι πατσίζει τα κλεψίματα σε αυτό το κομβικό σημείο, αλλά ο Έλληνας διαιτητής Νίκος Πιτσίλκας καταλογίζει φάουλ και βολές υπέρ της Γιουγκοσλαβίας!
Το «Conseco Fieldhouse» της Ινδιανάπολης σείεται από τις φωνές 17.000 ανθρώπων, εκ των οποίων άλλοι αποδοκιμάζουν και άλλοι επικροτούν.
Ο Σκόλα έχει χρεωθεί με 5ο φάουλ και αποβάλλεται, ο πάγκος της Αργεντινής διαμαρτύρεται, ενώ στον αντίποδα ο Ντίβατς έχει την ευκαιρία να τελειώσει το ματς και να χαρίσει τον τίτλο στην ομάδα του με βολές, καθώς απομένουν μόλις 5,9» στο ρολόι.
Ο Βλάντε, όμως, αστοχεί και στις δύο βολές, ο αρνητικός μέχρι εκείνη τη στιγμή Τζινόμπιλι παίρνει το ριμπάουντ και δίνει τη μπάλα στον Ούγκο Σκονοκίνι, ο οποίος επιχειρεί διείσδυση, αλλά τον σταματά ο Μάρκο Γιάριτς, πιθανώς με φάουλ.
Ο Νίκος Πιτσίλκας δεν καταλογίζει τίποτα και ο τίτλος θα κριθεί στην παράταση για δεύτερη φορά στην ιστορία μετά το 1978, όταν η Γιουγκοσλαβία είχε επικρατήσει 82-81 της Σοβιετικής Ένωσης.
https://www.youtube.com/watch?v=WdN3T-fwhGM
Ο Μανιάνο ωρύεται, ο Σάντσες και ο Σκονοκίνι το ίδιο, η απόφαση όμως δεν αλλάζει. Στην παράταση η αποκαρδιωμένη Αργεντινή σημειώνει μόλις δύο πόντους από ισάριθμες βολές του Ομπέρτο και φυσιολογικά υποτάσσεται με σκορ 84-77.
Οι «πλάβι» κατέκτησαν τον πέμπτο παγκόσμιο τίτλο της ιστορίας τους (σ.σ. δεύτερος διαδοχικός) και ο Πέσιτς δήλωσε: «Είμαστε ευτυχισμένοι που καταφέραμε ένα τέτοιο επίτευγμα στη χώρα που το μπάσκετ έχει τις σύγχρονες ρίζες του».
Ο Μποντιρόγκα, από την πλευρά του, είπε: «Αποδείξαμε ότι οι Ευρωπαίοι παίζουν εξίσου καλό μπάσκετ με τους Αμερικανούς. Ειδικά από τότε που επετράπη στους παίκτες του ΝΒΑ να αγωνίζονται με την εθνική, η Γιουγκοσλαβία έχει αποδείξει την αξία της πολλές φορές απέναντί τους».
Οι Αργεντινοί, από την άλλη, αν και κατακτούσαν μόλις το δεύτερο μετάλλιό τους στη διοργάνωση, έπειτα από το χρυσό το 1950 στο τουρνουά που διοργάνωσαν οι ίδιοι, ήταν μουδιασμένοι.
Μέχρι σήμερα αναρωτιούνται πως θα εξελισσόταν ο τελικός αν ο Τζινόμπιλι, ο οποίος έπαιξε μόλις 12 λεπτά χωρίς να σημειώσει πόντο, ήταν υγιής σε εκείνο το ματς.
Πάντως, παρά τα παράπονά τους από τη διαιτησία, ο Μανιάνο δήλωσε: «Χάσαμε από μία κορυφαία ομάδα. Ίσως δεν αντέξαμε την πίεση και το γεγονός ότι είμαστε τόσο κοντά στη νίκη. Οι Αργεντινοί πρέπει να είναι περήφανοι γι’ αυτήν την ομάδα».
Δύο χρόνια αργότερα η Αργεντινή θα κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας και θα έδινε παραπάνω από μία καλή παρουσία στους φίλους της για να υπερηφανεύονται, ενώ σύμφωνα με πολλούς αποκαταστάθηκε η αδικία που είχε υποστεί σε εκείνον τον φοβερό τελικό του 2002.
ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ (Σβέτισλαβ Πέσιτς): Μποντιρόγκα 27, Κοτούροβιτς 3, Τσαμπαρκάπα, Ρακόσεβιτς, Στογιάκοβιτς 26, Ραντμάνοβιτς 9, Γιάριτς 3, Ντρόμπνιακ, Ντίβατς 3, Βούγιανιτς 7, Τομάσεβιτς 6, Γκούροβιτς 3.
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ (Ρουμπέν Μανιάνο): Φερνάντες 2, Τζινόμπιλι, Μοντέκια 4, Νοσιόνι 5, Ομπέρτο 28, Βικτοριάνο, Παλαντίνο 11, Σάντσες 3, Σκόλα 11, Γκουτιέρες, Σκονοκίνι 3, Βολκοβίσκι 11
https://www.youtube.com/watch?v=_umTzYMIKHs
