Αν πρέπει να ορίσουμε την αντίφαση ως έννοια, καλό θα ήταν να ρίξουμε μια ματιά στα κολεγιακό πρωτάθλημα του NCAA. Εκεί όπου εκατομμύρια δολάρια χορεύουν κατά εκατοντάδες γύρω από μία άριστα στημένη επιχείρηση. Οι αγώνες τόσο της κανονικής περιόδου όσο, κυρίως, του τελικού τουρνουά και του φάιναλ φορ είναι τόσο δημοφιλείς, που προεσλκύουν πολλούς χορηγούς έτοιμους να ξοδέψουν πολλά λεφτά για να διαφημιστούν μέσω αυτών. Προσελκύουν επίσης την τηλεόραση.
Το 2010 το NCAA και το τηλεοπτικό δίκτυο CBS υπέγραψαν συμβόλαιο με διάρκεια έως το 2024 συνολικής αξίας 10,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Επειδή έμειναν πολύ ευχαριστημένοι από τη μεταξύ τους συνεργασία, πέρυσι συμφώνησαν σε επέκταση αυτού του συμβολαίου μέχρι το 2032 έναντι άλλων 8,8 δισ. δολαρίων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το NCAA βάζει κάθε χρόνο στα ταμεία του από αυτή και μόνο τη συμφωνία 1 δισεκατομμύριο δολάρια!
Κι εδώ εντοπίζεται η αντίφαση. Διότι όλος αυτός ο πακτωλός δολαρίων δεν περνάει ούτε καν ξυστά από τους πρωταγωνιστές αυτών των αγώνων. Από αυτούς χωρίς τους οποίους αγώνες δεν γίνονται. Τους παίκτες. Εν ολίγοις, κανείς από όσους παίζουν μπάσκετ σε αυτούς τους αγώνες δεν πληρώνεται. Δεν παίρνει μία!
Και όχι μόνο αυτό. Δεν επιτρέπεται να παίρνουν καμία απολύτως παροχή από κανέναν είτε τρίτο (εταιρία ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο) είτε άνθρωπο της ομάδας, όπως για παράδειγμα τον προπονητή, που προσπαθεί να τον δελεάσει για να έρθει στην ομάδα του. Δεν επιτρέπεται να παίρνουν δώρα ούτε καν συμβολικά, όπως ένα ζευγάρι παπούτσια για παράδειγμα. Πολύ περισσότερο, δεν επιτρέπεται να προσλαμβάνουν ατζέντη πριν αποφοιτήσουν ή αποφασίσουν πρόωρα να δηλώσουν συμμετοχή στο ντραφτ του ΝΒΑ.
Οι ποινές είναι πολύ αυστηρές. Για ένα ζευγάρι παπούτσια μπορεί να χάσουν μια ολόκληρη σεζόν. Αν διαπιστωθεί δε ότι έχουν νταραβέρια με ατζέντηδες, μπορεί να χάσουν ακόμα και το δικαίωμα της φοίτησης στο πανεπιστήμιο! Κι όλα αυτά όταν τα εκατομμύρια χορεύουν γύρω τους.
Ακριβοπληρωμένοι δάσκαλοι
Είναι δίκαιο να συμβαίνει αυτό; Στην Αμερική έχει ανοίξει μεγάλη κουβέντα. Κι όσο τα χρηματικά ποσά που διακινούνται στο NCAA μεγαλώνουν, μεγαλώνει και η ένταση της συζήτησης. Είναι δυνατόν σε ένα απόλυτα επαγγελματικό περιβάλλον να αξιώνεις από τους βασικούς πρωταγωνιστές να είναι απόλυτα ερασιτέχνες;
Η ιστοσελίδα businessinsider.com υπολόγισε πως αν ίσχυαν στο NCAA οι νόμοι της ελεύθερης αγοράς και η συλλογική σύμβαση του ΝΒΑ, που προσδιορίζει τις αμοιβές των παικτών βάσει των εσόδων των ομάδων, τότε ο κάθε παίκτης των 351 ομάδων της Division I θα έπρεπε να λαμβάνει ετησίως 170.000 δολάρια. Φυσικά, στις 20 κολεγιακές ομάδες με τα μεγαλύτερα έσοδα τα νούμερα αυτά είναι πολλαπλάσια. Στο Λούιβιλ, για παράδειγμα, ο κάθε παίκτης θα έπρεπε να αμείβεται με 1,7 εκ. δολάρια το χρόνο! Στο Ντιουκ με 1,1 εκ. δολάρια, στο Κεντάκι και στο Σίρακιους με 1 εκ. δολάρια. Αντί γι' αυτά τα χρήματα, όμως, δεν παίρνουν ούτε σεντ. Είναι δίκαιο αυτό;
Ο αντίλογος που προβάλλει το NCAA και τα πανεπισήμια είναι απλός. "Εμείς παρέχουμε στους ταλαντούχους παίκτες τη δυνατότητα να σπουδάσουν δωρεάν μέσω της υποτροφίας που τους προσφέρουμε και είναι ακριβή. Τους προσφέρουμε επίσης όλες τις παροχές και τις υπηρεσίες εκείνες που θα τους βοηθήσουν να συνδυάσουν με τον πλέον επωφελή τρόπο τις σπουδές με τον πρωταθλητισμό. Και φυσικά τους καλύτερους δασκάλους".
Ο προπονητής σε μια κολεγιακή ομάδα είναι δάσκαλος. Οπότε λοιπόν το επιχείρημα ότι ξοδεύονται ένα σωρό χρήματα για να προσλαμβάνονται οι καλύτεροι δάσκαλοι ευσταθεί. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στη λίστα με τους πιο ακριβοπληρωμένους προπονητές στις ομάδες μπάσκετ του NCAA για να διαπιστώσει του λόγου το αληθές:
| Μάικ Σιζέφκσι | Ντιουκ | 7.299.666 $ |
| Τζον Καλιπάρι | Κεντάκι | 6.875.376 $ |
| Σον Μίλερ | Αριζόνα | 4.945.664 $ |
| Μπιλ Σελφ | Κάνσας | 4.943.776 $ |
| Τομ Ίζο | Μίσιγκαν Στέιτ | 4.150.359 $ |
| Μπομπ Χάγκινς | Ουέστ Βιρτζίνια | 3.340.000 $ |
| Τζέιμι Ντίξον | TCU | 3.234.437 $ |
| Τομ Κριν | Ιντιάνα | 3.152.867 $ |
| Γκρεγκ Μάρσαλ | Ουίτσιτα Στέιτ | 3.130.000 $ |
| Κέβιν Όλι | Κονέκτικατ | 3.100.000 $ |
Το ερώτημα μετά από όλα αυτά είναι αν πρέπει ένας 18χρονος πιτσρικάς να πηγαίνει στο πανεπιστήμιο για να σπουδάσει ή για να βγάλει λεφτά. Πιο σωστά, αν το μήνυμα που πρέπει να του περάσει η οικόγενεια και όλο το σύστημα της αμερικάνικης κοινωνίας είναι αυτό: σπουδές ή χρήμα; Διότι είναι άλλο πράγμα να σπουδάζεις και ταυτόχρονα να δουλεύεις στο παρακείμενο φαστ φουντ για να βγάλεις τα έξοδά σου κι άλλο να σπουδάζεις και να παίζεις μπάσκετ κερδίζοντας μισό και ένα εκατομμύριο το χρόνο.
Το επιχείρημα του NCAA δεν στερείται λογικής. Στην Αμερική οι σπουδές είναι πάρα πολύ ακριβές. Παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα να πάρουν υποτροφία αναγκάζονται να παίρνουν φοιτητικά δάνεια από τις τράπεζες και βάζουν, δυσβάστακτα πολλές φορές, χρέη πάνω στο κεφάλι τους σε πολύ μικρή ηλικία. Μήπως λοιπόν το κέρδος που έχει ο αθλητής-φοιτητής δεν είναι διόλου αμελητέο;
Ας περιμένουμε, όμως, να δώσει τις απαντήσεις αυτές η αμερικανική κοινωνία. Αν τις δώσει ποτέ...
