Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο πλησιάζει, έστω και με τα εμπόδια που παρουσιάστηκαν, και το Basketa.gr κάνει μια αναδρομή στο τι έγινε το 1896, στους πρώτους σύγχρονους Αγώνες ενώ θυμάται όλα τα σημαντικά γεγονότα, από τότε που το μπάσκετ έγινε μέρος του μεγαλύτερου αθλητικού θεσμού.
«Για μένα ο αθλητισμός είναι μια θρησκεία με ευλαβικό συναίσθημα», είχε πει κάποτε ο Βαρώνος Πιερ ντε Κουμπερτέν, ανάμεσα σε τόσες υπέροχες φράσεις του, που αναδείκνυαν την αξία του αθλητισμού και της συμμετοχής σε αυτόν, ανεξαρτήτως φύλου, χρώματος, θρησκείας και κοινωνικής θέσης, μαζί με όσα σημαίνουν στην πραγματικότητα τον Ολυμπισμό.
Και ατις 6 Απριλίου 1896, δόθηκε το ξεκίνημα για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι οποίοι διεξήχθησαν το 1896 στην χώρα, που τους γέννησε, την Ελλάδα. Όσο φτωχή κι αν ήταν τότε η χώρα μας, εκείνη ήταν που θα έπρεπε να τους είχε πραγματοποιήσει, ακολουθώντας το πρόσταγμα της ιστορικής προσωπικότητας, που τους αναβίωσε.
Καλό είναι, κάπου εδώ, να αναφέρουμε ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο. Η ημερομηνία της 6ης Απριλίου γιορτάζεται επειδή ισχύει, με το νέο ημερολόγιο. Το 1896, όμως, χρησιμοποιείτο ακόμη το παλιό και ένας από τους λόγους, που τονίζουμε το συγκεκριμένο στοιχείο, είναι πως η έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων τότε έγινε στις 25 Μαρτίου. Για την χώρα μας, δηλαδή, υπήρχε ταυτόχρονα έντονα ο συμβολισμός της επετείου του 75ου έτους από την Επανάσταση του 1821, ανήμερα της οποίας έγινε η τελετή έναρξης.
Ιστορία (σύντομη) των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων
Σε μια σύντομη ιστορία εκείνων των Ολυμπιακών Αγώνων, ο πολιτικός κόσμος στην Ελλάδα, παρότι μας ανατέθηκε το 1894 η διοργάνωση, δίστασε μπροστά στο μεγάλο γεγονός, με πρωθυπουργό τότε τον Θόδωρο Δηλιγιάννη. Ο Βασιλιάς Γεώργιος Α’, ωστόσο, επέμενε και συγκρότησε μια επιτροπή με επικεφαλής τον διάδοχο τότε Πρίγκιπα Κωνσταντίνο, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί το απαραίτητο ποσό για τη διεξαγωγή των Αγώνων.
Κάπως έτσι, το απόγευμα της 25ης Μαρτίου και ανήμερα της μεγάλης επετείου, με την επόμενη χρονιά να είναι η 200ή από τη σπουδαία Επανάσταση, δόθηκε η έναρξη από τον Βασιλιά, ενώ αμέσως μετά ακούστηκε για πρώτη φορά ο «Ολυμπιακός Ύμνος», σε ποίηση Κωστή Παλαμά και μουσική Σπύρου Σαμάρα.
https://www.youtube.com/watch?v=hHYt4MJxh2s
Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες συμμετείχαν 241 αθλητές από 14 χώρες (Ελλάδα, ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ουγγαρία, Αυστρία, Δανία, Ελβετία, Αυστραλία, Σουηδία, Βουλγαρία, Χιλή), με τη δική μας να βρίσκεται για πρώτη και τελευταία φορά πρώτη στο σχετικό πίνακα, με τον Σπύρο Λούη να γίνεται η μορφή των Αγώνων με την τρομερή του επίδοση και την πρωτιά στο Μαραθώνιο, ενώ κέρδισε και τα χρυσά μετάλλια στα 800 και τα 1.500 μέτρα.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι σε εκείνους τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν επετράπη η συμμετοχή σε γυναίκες. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, μία νεαρή Αθηναία, η Σταμάτα ή Μελπομένη Ρεβύθη, έτρεξε μόνη της την επομένη του θριάμβου του Σπύρου Λούη τον μαραθώνιο δρόμο, σε 5 ώρες και 30 λεπτά.
Η αυλαία των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 1896 έπεσε στις 3 Απριλίου (15 Απριλίου με το νέο ημερολόγιο) στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου και ξεκίνησαν, με τη στέψη των νικητών και την απονομή των μεταλλίων και των διπλωμάτων από τον βασιλιά Γεώργιο Α’.
https://www.youtube.com/watch?v=TU_SEA1U1y4
https://www.youtube.com/watch?v=C0g6Q5SUyVQ
Ιστορία (κωμικοτραγική) του πρώτου τελικού μπάσκετ
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, με τον τρόπο που διεξήχθησαν, εγκαθιδρύθηκαν και πάλι στη συλλογική συνείδηση, ως το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός του πλανήτη. Αυτό ισχύει μέχρι σήμερα, έστω κι αν φέτος δε θα έχουμε τελικά Ολυμπιακή χρονιά, όπως ορίζεται για κάθε 4 χρόνια, με τον κορονοϊό να αλλάζει τα σχέδια για το Τόκιο.
Τρεις φορές έχουν ακυρωθεί, επίσης, οι Ολυμπιακοί Αγώνες και ήταν για περιπτώσεις πολέμου, μία το 1916 για τον Α’ Παγκόσμιο και δύο για το Β’ Παγκόσμιο, τα έτη 1940 και 1944, με τις τρεις διοργανώσεις να έχουν δοθεί αντίστοιχα σε Βερολίνο, Τόκιο (σ.σ. η διοργάνωση αργότερα δόθηκε στο Ελσίνκι) και Λονδίνο.
Και μιας και μιλάμε για πόλεμο, κάπου εδώ θα «μπλέξουμε» και το μπάσκετ, αφού η πρώτη φορά που διεξήχθη Ολυμπιακό τουρνουά του αθλήματος, ήταν στην ναζιστική Γερμανία του 1936, σε ένα περιβάλλον που… μύριζε πόλεμο. Τρία χρόνια αργότερα, άλλωστε, ξεκίνησε και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, που μέσες άκρες προκάλεσε ο Αδόλφος Χίτλερ.
Ο τότε καγκελάριος - μετέπειτα Φύρερ - έδωσε το σύνθημα για να αρχίσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Βερολίνου, που αφενός χαρακτηρίστηκαν από το θρίαμβο του (μαύρου) Τζέσε Τζέιμς εναντίον του, αφετέρου αποτέλεσε την απαρχή της κυριαρχίας των Αμερικανών στα μπασκετικά τουρνουά, έχοντας το εκπληκτικό 15/19 μέχρι σήμερα.
Και στον πρώτο τελικό μπάσκετ σε Ολυμπιακούς Αγώνες, το σκορ θύμιζε… μίνι στα σημερινά δεδομένα. Οι ΗΠΑ επικράτησαν του Καναδά με 19-8, με τον Τζο Φορτένμπερι να είναι ο πρώτος σκόρερ με 7 πόντους, σχεδόν δηλαδή τους μισούς της ομάδας του.
Σε τι οφειλόταν, όμως, το τόσο χαμηλό σκορ; Ας μην ξεχνάμε σε αυτό το σημείο, λοιπόν, ότι τότε δεν υπήρχαν όλα αυτά τα Κλειστά με τις ανέσεις που φέρουν, αλλά αντί αυτών ίσχυαν τα ανοικτά γήπεδα, με όποιες καιρικές συνθήκες επικρατούσαν. Κάπως έτσι, με τη βροχή ασταμάτητη, το γήπεδο είχε γίνει τόσο ολισθηρό από το νερό και τη λάσπη, που κανείς στην ουσία δεν μπορούσε να ντριμπλάρει ή να τρέξει.
Κι όμως, ο αγώνας δεν ακυρώθηκε. «Οι Γερμανοί επέμειναν, οπότε παίξαμε μπροστά σε 500 ομπρέλες. Οι συνθήκες ήταν τόσο κακές, που ένας δημοσιογράφος μετά έγραψε, ότι είδε σχεδόν έναν αγώνα πόλο. Αφήστε που οι μπάλες ήταν πολύ πιο βαριές και μεγάλες από τις σημερινές και φανταστείτε, πώς ήταν σε εκείνο τον αγώνα με τις συνθήκες που επικρατούσαν», αναφέρει ο τότε αρχηγός των ΗΠΑ, Μπιλ Ουίτλεϊ.
Και, κάπως έτσι, με έναν κωμικοτραγικό τρόπο, διεξήχθη ο πρώτος τελικός με τις ΗΠΑ να κερδίζουν με 19-8 και να κατακτούν το πρώτο από τα 15 χρυσά μετάλλια στο μπάσκετ σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
https://www.youtube.com/watch?v=bHNoSI9hjsU
Η πρώτη ελληνική συμμετοχή
Η χώρα μας, που διοργάνωσε και τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, δε μετρά πάντως πολλές συμμετοχές στο τουρνουά μπάσκετ. Το ελληνικό μπάσκετ μετρά μόλις τέσσερις παρουσίες, με την τίμια 5η θέση να έχει κατακτηθεί τις τρεις, ενώ στην πρώτη βρεθήκαμε στη 17η θέση.
Ήταν εν έτει 1952, όταν αφού πια είχε περάσει ο Πόλεμος, το Λονδίνο και το Ελσίνκι πήραν σειρά, με την αποστολή να ταξιδεύει στην φινλανδική πρωτεύουσα, έχοντας προπονητή τον Βλαδίμηρο Βάλλα και παίκτες αρκετούς εκ των σπουδαίων προσωπικοτήτων, που έδωσαν την πρώτη ώθηση για να αποκτήσει δημοτικότητα το άθλημα της καλαθοσφαίρισης στην χώρα, προτού το φέρει στην εκτόξευση και την απόλυτη καταξίωση η παρέα του 1987.
Οι παίκτες, λοιπόν, που βρίσκονταν στην αποστολή ήταν οι: Φαίδων Ματθαίου, Νίκος Μήλας, Στέλιος Αρβανίτης, Θεμιστοκλής Χολέβας, Ιωάννης Λάμπρου, Παναγιώτης Μανιάς, Κωνσταντίνος Παπαδήμας, Αριστείδης Ρουμπάνης, Αλέξανδρος Σπανουδάκης, Ιωάννης Σπανουδάκης, Δημήτριος Στεφανίδης και Δημήτριος Ταλιαδώρος.
Εδώ, μάλιστα, μπορείτε να δείτε το δελτίο συμμετοχής του Τάκη Ταλιαδώρου, σε ένα σπάνιο ντοκουμέντο από την εποχή που σας παρουσιάζουμε:
Η Ελλάδα, όμως, δεν τα πήγε και πολύ καλά. Δεν είχε καταφέρει να βρεθεί καν στην πρώτη 16άδα του τουρνουά, ήτοι την τελική φάση του, μέσω των προκριματικών αγώνων που γίνονταν, στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του Ελσίνκι, βάσει του συστήματος διεξαγωγής που ίσχυε τότε.
Η χώρα μας έπαιξε στο δεύτερο όμιλο και είχε αντιπάλους την Ουγγαρία, τις Φιλιππίνες και το Ισραήλ. Ηττήθηκε με 75-38 από την Ουγγαρία, αλλά είχε μια δεύτερη ευκαιρία, με τις Φιλιππίνες να κερδίζουν την Ουγγαρία (σ.σ. είχαν επικρατήσει το Ισραήλ με 57-47).
Οι Φιλιππίνες, λοιπόν, νίκησαν με 48-35 την Ουγγαρία και πήραν θέση στην τελική φάση, με την Εθνική μας να ξεπερνά με 54-52 το «εμπόδιο» του Ισραήλ και να βρίσκει ξανά μπροστά της τους Μαγυάρους. Εκείνοι, όμως, αποδείχθηκαν… κακός δαίμονας και στις λεπτομέρειες νίκησαν με 47-44, για να πάρουν το δεύτερο εισιτήριο για το μεγάλο τουρνουά.
Σε εκείνο, για την ιστορία, οι ΗΠΑ θα έφταναν στην τρίτη συνεχόμενη κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου, καταβάλλοντας με το εξίσου «φτωχό» 36-25 τη Σοβιετική Ένωση, με την χώρα να φτάνει σε ένα απίστευτο σερί 7 κατακτήσεων.
Όταν το Ανατολικό Μπλοκ σταμάτησε τις ΗΠΑ με επεισοδιακό τρόπο
Όπως αναφέραμε, οι ΗΠΑ μπόρεσαν να φτάσουν σε ένα τρομερό σερί επτά κατακτήσεων του χρυσού μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όπως και στα υπόλοιπα αθλήματα, πάντως, ο μεγάλος αντίπαλος ήταν η Σοβιετική Ένωση, αν και αργότερα προστέθηκε και η Γιουγκοσλαβία, που «έχτισε» τη δική της παράδοση στο παγκόσμιο μπάσκετ, με το Ανατολικό Μπλοκ να είναι το μόνο, που προσπάθησε για πολλά χρόνια να «γκρεμίσει» την αμερικανική… μοναρχία.
Και το 1972 στο Μόναχο, ήρθε η πρώτη φορά, που οι ΗΠΑ θα γνώριζαν τι σημαίνει η ήττα στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Σοβιετική Ένωση, με προπονητή τον Βλαντιμίρ Κοντράσιν και τους Σεργκέι και Αλεξάντερ Μπέλοφ μεγάλους πρωταγωνιστές, κατάφερε να σταματήσει το σερί των Αμερικανών με το ιστορικό 51-50, το οποίο χαρακτηρίστηκε από τα τρία τελευταία δευτερόλεπτα, όπου οι διαιτητές και οι δύο ομάδες έκαναν τα πάντα… για να γίνει το ματς ροντέο.
Τι είχε γίνει, λοιπόν, στο παιχνίδι; Οι ΗΠΑ γύρισαν από μια διαφορά 10 πόντων εναντίον τους, με τον Νταγκ Κόλινς να κλέβει την μπάλα από τον Αλεξάντερ Μπέλοφ και να κερδίζει φάουλ για βολές, με το σκορ στο 50-49 υπέρ των Σοβιετικών. Αφού ευστόχησε στην πρώτη, την ώρα που σήκωνε την μπάλα, για να σουτάρει τη δεύτερη βολή, ακούστηκε το «μπάζερ» για τάιμ άουτ που ζητούσε ο πάγκος της Σοβιετικής Ένωσης.
Και κάπου εκεί, έγινε… ο κακός χαμός. Το τάιμ άουτ δε δίνεται αρχικά, αφού σύμφωνα με τους τότε κανονισμούς, μπορούσες να το πάρεις είτε πριν εκτελεστεί η πρώτη βολή είτε ανάμεσα στις δύο βολές, άρα όχι με το πέρας των δύο βολών. Με την επαναφορά, όμως, ο πάγκος των Σοβιετικών… κάνει ντου και ο αγώνας διακόπτεται από τον πρώτο διαιτητή, Ρενάτο Ριγκέτο, στο ένα δευτερόλεπτο για τη λήξη.
Όπως τελικά παραδέχθηκε αργότερα ο Ρενάτο Ουίλιαμς Τζόουνς, ΓΓ της FIBA εκείνη την εποχή, ήταν θέμα ανθρώπινου λάθους το γεγονός, ότι η κόρνα ήχησε την ώρα που ο Κόλινς εκτελούσε τη δεύτερη βολή, κάτι που σημαίνει πως η ΕΣΣΔ ζήτησε το τάιμ άουτ καθυστερημένα. Οι διαμαρτυρίες, όμως, ήταν έντονες και αποφασίστηκε, τελικά, να γίνει ξανά επαναφορά από την baseline με 3” για τους Σοβιετικούς, γυρίζοντας την φάση πίσω.
Στη δεύτερη επαναφορά υπήρξε, επίσης, πρόβλημα. Από τη μία πλευρά, ο πάγκος των Σοβιετικών είχε στόχο να βρει τον Αλεξάντερ Μπέλοφ με μακρινή πάσα και για αυτό έβαλε… στα μουλωχτά τον Ιβάν Εντέσκο, ώστε να του κάνει την πάσα, μιας και ήταν ειδικός σε αυτό. Από την άλλη, το χρονόμετρο δεν είχε ρυθμιστεί σωστά και, αντί για τα 3”, βρέθηκε στα 50”, με την κόρνα να ακούγεται… στα 49” αφού οι Σοβιετικοί δεν μπορούσαν να εκδηλώσουν επίθεση σε ένα δευτερόλεπτο, χωρίς καν να γίνει η πάσα ολόκληρου γηπέδου, που σχεδίαζαν. Και την ώρα που πανηγύριζαν οι Αμερικανοί, οι διαιτητές αποφασίζουν και πάλι να γυρίσουν πίσω την φάση, με τον Τζόουνς να απειλεί τον αμερικανικό πάγκο με ακύρωση της συμμετοχής τους, αν δε γύριζε η ομάδα στο παρκέ.
Στην τρίτη και… φαρμακερή επαναφορά, οι διαιτητές ζητούν από τον ύψους 2.11 μέτρων, Τομ ΜακΜίλεν, να βρεθεί λίγο πιο πίσω από τη γραμμή επαναφοράς, παρότι τότε δεν υπήρχε τέτοιος κανονισμός. Κάπως έτσι, ο Εντέσκο είχε το περιθώριο να δει τον Μπέλοφ και να κάνει την νικητήρια πάσα, με τον σούπερ σταρ της ΕΣΣΔ να φτάνει σε ένα εύκολο λέι απ, αφού Κέβιν Τζόις και Τζιμ Φορμπς… συγκρούστηκαν μεταξύ τους.
Κάπως έτσι, ήρθε το χρυσό μετάλλιο στους Σοβιετικούς με 51-50, με τις ΗΠΑ φυσικά να διαμαρτύρονται και να καταθέτουν ένσταση εναντίον του κύρους του αγώνα, θεωρώντας πως προστέθηκαν τρία δευτερόλεπτα (δύο στην πρώτη και ένα στη δεύτερη επαναφορά), με αποτέλεσμα ο αγώνας στην ουσία να διαρκέσει 40 λεπτά και 3 δευτερόλεπτα. Με ψήφους 3-2 η ένσταση απορρίφθηκε, για να επικυρωθεί η απόφαση και στην νέα ένσταση που έγινε από τις ΗΠΑ στη ΔΟΕ, 12 χρόνια αργότερα.
https://www.youtube.com/watch?v=SqUZ6dleduM
https://www.youtube.com/watch?v=8DG69GH4OXo
Ο πρώτος τελικός δίχως Αμερικανούς… λόγω μποϊκοτάζ
Μετά την πρώτη ήττα των Αμερικανών σε Ολυμπιακούς Αγώνες το 1972 από τους Σοβιετικούς, με αυτό τον επεισοδιακό τρόπο, οκτώ χρόνια αργότερα δε θα βλέπαμε καν τις ΗΠΑ σε τελικό. Αυτό μπορεί να συνέβη, λόγω του μποϊκοτάζ που έκανε η χώρα, μιας και η διοργάνωση έγινε στη Μόσχα το 1980, αλλά ποτέ δε θα μάθουμε φυσικά, μιας και με τα «αν» δε γράφεται ιστορία.
Στο ίδιο το τουρνουά, επομένως, δόθηκε ευκαιρία στην ΕΣΣΔ και τη Γιουγκοσλαβία να κυριαρχήσουν, ως οι άλλες μεγάλες δυνάμεις της εποχής στο μπάσκετ, αν και υπήρχαν κι άλλες ισχυρές ευρωπαϊκές ομάδες. Η Ιταλία και η Ισπανία… ξεπετάχτηκαν, με την πρώτη, μάλιστα να φτάνει έως τον τελικό, αφού είχε επικρατήσει των διοργανωτών με 87-85, υπερτερώντας επομένως στην ισοβαθμία της δεύτερης θέσης.
Η Γιουγκοσλαβία ήταν τότε ασταμάτητη και, με τέσσερις παίκτες της (Κικάνοβιτς, Ντελίμπασιτς, Νταλίπαγκιτς, Τζέρκοφ) να παραδίδουν ένα μοναδικό σόου στο «Ολιμπίνσκι» απέναντι στον, σχεδόν μονάχο για τους γείτονες, Ρενάτο Βιγάλτα, με το 86-77 να έρχεται φυσιολογικά για την υπερδύναμη, που πήρε την κούπα μέσα στη Σοβιετική Ένωση. Το σημαντικό, πάντως, ήταν πως το Ανατολικό Μπλοκ ήταν παρόν.
https://www.youtube.com/watch?v=5J4gsjugCDY
Όταν τα «μεγαθήρια» βρέθηκαν απέναντι… με ελληνικό άρωμα
Ο κόσμος του μπάσκετ λαχταρούσε έναν τελικό ανάμεσα στις δύο χώρες, χωρίς βέβαια να αφήνει εκτός νυμφώνος τις ΗΠΑ. Σοβιετική Ένωση και Γιουγκοσλαβία θα βρίσκονταν αντιμέτωπες, λοιπόν, το 1988 στη Σεούλ, τέσσερα χρόνια μετά την απόφαση της ΕΣΣΔ να ανταποδώσει το εμπάργκο στους Αμερικανούς, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες να διεξάγονται στο Λος Άντζελες το 1984.
Και ήταν η τέλεια στιγμή να διεξαχθεί αυτός ο αγώνας για δύο λόγους. Από τη μία πλευρά, σκεφτείτε τα ρόστερ που είχαν οι δύο ομάδες (Σαμπόνις, Μαρτσουλιόνις, Κουρτινάιτις στη μία πλευρά - Ντράζεν, Κούκοτς, Ντίβατς στην άλλη και αρκετοί ακόμη), ενώ από την άλλη θα επρόκειτο για μια από τις τελευταίες τους συναντήσεις, προτού διαλυθούν αμφότερες οι χώρες και διασκορπιστούν σε αρκετά νέα κράτη.
Ο αγώνας εκείνος έγινε, επίσης, με… ελληνικό άρωμα, αν το σκεφτεί κανείς καλύτερα, αφού αρκετοί πέρασαν αργότερα από τα λημέρια μας. Ο Τιτ Σοκ βρέθηκε στον Παναθηναϊκό, για να γίνει αργότερα… Τιτ Γιαννόπουλος, ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς διαφέντεψε στο ευρωπαϊκό μπάσκετ για 13 χρόνια μέσω των «πρασίνων», ο Ντίνο Ράτζα φόρεσε τις φανέλες των δύο «αιωνίων», ο Στόγιαν Βράνκοβιτς πρόσφερε στο «τριφύλλι» την πρώτη του Ευρωλίγκα στο Παρίσι με το ιστορικό μπλοκ.
Αναφορικά με τον αγώνα; Ο Μαρτσουλιόνις και ο Σαμπόνις δεν έβρισκαν αντίπαλο μπροστά τους και στην άλλη μεριά όλοι ήταν κατώτεροι των περιστάσεων, πέραν του εξαιρετικού Πέτροβιτς, με το τελικό 76-63 να φέρνει δικαίως στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου τους Σοβιετικούς.
https://www.youtube.com/watch?v=YoBeoW2jVyM
The Dream Team
Οι Αμερικανοί δεν άντεχαν άλλο να βλέπουν το Ανατολικό Μπλοκ να κυριαρχεί. Όλα αυτά τα χρόνια θεωρούσαν πως θα έκαναν… περίπατο στέλνοντας κολλεγιόπαιδα, αλλά αυτό ήταν εμφανές πως δε θα έφτανε, πια, για να παίρνουν τα χρυσά μετάλλια, ειδικά αν θυμηθεί κανείς τι ρόστερ υπήρχαν στις άλλες χώρες, ειδικά στην ΕΣΣΔ και τη Γιουγκοσλαβία.
Κάπως έτσι, το 1992 εμφανίζεται η πιο υπέροχη ομάδα μπάσκετ όλων των εποχών. Μια ομάδα-όνειρο, όπως άλλωστε θα ονομαζόταν η Dream Team, με άπαντες τους κορυφαίους του κόσμου να ενώνουν τις δυνάμεις τους, για να ξαναφτάσει στην κορυφή η Team USA.
Η σύνθεση των Αμερικανών, ήταν η εξής: Μάικλ Τζόρνταν, Μάτζικ Τζόνσον, Λάρι Μπερντ, Σκότι Πίπεν, Τζον Στόκτον, Πάτρικ Γιούιν, Τσαρλς Μπάρκλεϊ, Κρίστιαν Λέτνερ, Καρλ Μαλόουν, Κλάιντ Ντρέξλερ, και Κρις Μάλιν, με προπονητή τον Τσακ Ντέιλι.
Θέλετε να σας πούμε πιο πολλά πέρα από αυτό; Μάλλον όχι, ξέρουμε πολύ καλά, ότι και 10 φορές να έπαιζαν με την Κροατία στον τελικό, τουλάχιστον τις 9 θα κέρδιζε αυτή η τρομερή παρέα. Η Βαρκελώνη έγινε, μετά από εκείνους τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μια πόλη-σημείο αναφοράς στον τουρισμό και το μπάσκετ θα ήταν για πάντα ευγνώμον. Τελικό σκορ με την αρμάδα του Ντράζεν Πέτροβιτς; 117-85.
https://www.youtube.com/watch?v=hiK1Pzq7v3M
Η Ελλάδα επανέρχεται στο προσκήνιο
Όλα αυτά τα χρόνια, μετά τη συμμετοχή το 1952 στο Ελσίνκι, η Εθνική μας ομάδα προσπάθησε τίμια να βρεθεί σε μια τελική φάση Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά για να χαρεί, θα έπρεπε να περιμένει αμέτρητες αποτυχίες σε προολυμπιακά τουρνουά και να προκριθεί, εν τέλει, στο μεγάλο γεγονός 44 χρόνια αργότερα μετά την πρώτη παρουσία, το 1996 στην Ατλάντα.
Ήταν, ίσως, καρμικό να βρεθούμε στη συμπλήρωση 100 ετών από την πρεμιέρα των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Η χώρα μας κατάφερε να προκριθεί χάρη στην 4η θέση του Ευρωμπάσκετ του 1995, που η ίδια διοργάνωσε, ταξιδεύοντας στις ΗΠΑ με τον Μάκη Δενδρινό προπονητή και παίκτες τους Παναγιώτη Γιαννάκη, Παναγιώτη Φασούλα, Φάνη Χριστοδούλου, Νίκο Οικονόμου, Φραγκίσκο Αλβέρτη, Κώστα Παταβούκα, Ευθύμη Μπακατσιά, Γιώργο Σιγάλα, Λευτέρη Κακιούση, Ντίνο Αγγελίδη, Ευθύμη Ρεντζιά και Δημήτρη Παπανικολάου.
Η Ελλάδα, κάπου εκεί, δημιούργησε την… παράδοση της πέμπτης θέσης. Κι αυτό, γιατί από τις τελευταίες τέσσερις διοργανώσεις, κατάφερε στις τρεις, όπου και συμμετείχε, να καταλάβει την εν λόγω θέση.
Στους Αγώνες της Ατλάντα, δεν μπορούσαμε να σταθούμε ικανό εμπόδιο απέναντι στη Λιθουανία των Σαμπόνις και Μαρτσουλιόνις, η οποία μας «συνέτριψε» με 99-66. Η Κίνα και η Βραζιλία, όμως, ήταν πιο πολύ… για τα δόντια μας και είχαμε πολύ εύκολο έργο, με αποτέλεσμα να κατακτήσουμε για πρώτη φορά την 5η θέση.
https://www.youtube.com/watch?v=e2goaUeBc4g
Η «χρυσή» εποχή της παρέας του Τζινόμπιλι και οι χαμένες ελληνικές ευκαιρίες
Πρόκειται για μια ακόμη υπέροχη εποχή του παγκοσμίου μπάσκετ. Μια εκπληκτική παρέα, η οποία μέχρι και στο πρόσφατο Παγκόσμιο Κύπελλο είχε ένα μέλος της να συμμετάσχει, τον Λουίς Σκόλα. Η Αργεντινή, που όλοι λατρεύουμε, υπό την ηγεσία του Μανού Τζινόμπιλι και με άξιους συμπρωταγωνιστές παίκτες, όπως ο Σκόλα, ο Αντρές Νοτσιόνι, ο Κάρλος Ντελφίνο, ο Φαμπρίσιο Ομπέρτο και αρκετοί ακόμη, γλέντησε… κατά συρροή τους Αμερικανούς και αποδείχθηκε και δικός μας «κακός δαίμονας».
Μετά το θρίαμβο επί των Αμερικανών στην Ινδιανάπολη, επανέλαβε το ίδιο έργο και το 2004 στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, με το 89-81 να έρχεται ύστερα από μία εκ των μεγαλύτερων παραστάσεων στην καριέρα του Τζινόμπιλι. Νωρίτερα, όμως, ο ίδιος και ο Ομπέρτο μας είχαν τιμωρήσει και, έτσι, χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία ως διοργανωτές για το βήμα παραπάνω, ηττώμενοι με 69-64.
https://www.youtube.com/watch?v=eb7jKtVGZe8
https://www.youtube.com/watch?v=nQcy4xXhxZY
Τέσσερα χρόνια αργότερα, όμως, θα τους βρίσκαμε και πάλι μπροστά μας, για να απωλέσουμε για ακόμη μία φορά τη δυνατότητα να περάσουμε στην πολυπόθητη «ζώνη των μεταλλίων». Με την καλύτερη ίσως Εθνική όλων των εποχών, έχοντας περιφέρεια με τους Δημήτρη Διαμαντίδη, Βασίλη Σπανούλη και Θοδωρή Παπαλουκά, οι Αργεντίνοι είχαν και πάλι τον τρόπο τους. Αχ, και να ευστοχούσε ο «Kill Bill» σε εκείνο το σουτ στο Πεκίνο…
Είπαμε, όμως, ότι με τα «αν» ιστορία δε γράφεται. Και αυτή «έγραψε» ένα 80-78 στον πίνακα για τους Λατινοαμερικανούς…
USA Team is back!
Οι Αμερικανοί είχαν «κλονιστεί», στο ίδιο διάστημα, αφού έχασαν τρεις συνεχόμενες μεγάλες διοργανώσεις, η τελευταία με μια «κατοστάρα» από εμάς στο έπος της Σαϊτάμα. Κάπως έτσι, ήταν και πάλι αποφασισμένοι να παρουσιάσουν μια μεγάλη ομάδα και το έκαναν, στους Ολυμπιακούς Αγώνες μεταξύ 2008 και 2016.
Με τον ΛεΜπρόν Τζέιμς, τον αδικοχαμένο Κόμπι Μπράιαντ, τον Ντουέιν Ουέιντ, τον Ντουάιτ Χάουαρντ, τον Κρις Μπος, τον Κρις Πολ, τον Καρμέλο Άντονι, τον Κέβιν Ντουράντ, τον Κάιρι Ίρβινγκ, τον Άντονι Ντέιβις, τον Τζέιμς Χάρντεν, τον Ράσελ Ουέστμπρουκ, τον Αντρέ Ιγκουοντάλα, τον Κέβιν Λαβ, τον ΝτεΜαρ ΝτεΡόζαν, τον Κλέι Τόμπσον, τον Τζίμι Μπάτλερ, τον Κάιλ Λάουρι, τον ΝτεΜάρκους Κάζινς και αρκετούς ακόμη να ενώνουν τις δυνάμεις τους, οι Αμερικανοί έκαναν το 3/3 μετά την Αθήνα, δείχνοντας ποιος είναι το αφεντικό.
Μόνο η «υπερηχητική» Ισπανία μπόρεσε να προβάλει αντίσταση δύο φορές, μία στον τελικό του Πεκίνου το 2008 και μία στον ημιτελικό του Ρίο το 2016, αλλά «λύγισε» απέναντι στην τρομακτική ποιότητα των παικτών του Μάικ Σιζέφσκι, ο οποίος μετά την ήττα από την Ελλάδα, οδήγησε τις ΗΠΑ σε μια μοναδική αήττητη πορεία, την οποία ούτε φυσικά η Σερβία μπορούσε να αμφισβητήσει.
https://www.youtube.com/watch?v=-eHxLqT21r8
https://www.youtube.com/watch?v=v-n_MRIfDFw
Οι Αμερικανοί, μάλιστα, δεν έχουν κρύψει τα νεύρα τους από την απώλεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2019 και, όπως φαίνεται, οι επόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες θα φέρουν στα χέρια του Γκρεγκ Πόποβιτς μια νέα Dream Team.
Τα… μονοπώλια στις γυναίκες και το ξεχωριστό χρυσό μετάλλιο
Το μπάσκετ, βέβαια, δεν αφορά μόνο τους άνδρες. Καλό είναι να γίνει μια αναφορά στις γυναίκες, όπου συναντάμε από το 1976 στο Μοντρεάλ κι έπειτα ένα μονοπώλιο μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, μιας και καμία άλλη χώρα δεν έχει καταφέρει να επικρατήσει στο εν λόγω τουρνουά.
Οι Αμερικανίδες, μάλιστα, μετρούν έξι σερί κατακτήσεις, με αντιπάλους τη Βραζιλία, την Αυστραλία, τη Γαλλία και την Ισπανία από το 1996 κι έπειτα, με το WNBA να αποδεικνύεται πως είναι πολύ πιο μπροστά από οποιαδήποτε άλλη λίγκα γυναικών, αν και φυσικά τα τελευταία χρόνια έχουν παρελάσει κορυφαίες παίκτριες, που έχουν γράψει τρομερή ιστορία σε ΗΠΑ και Ευρώπη, όπως η Ελέν Ντελ Ντον, η Κάντας Πάρκερ, η Μπριάνα Στιούαρτ, η Νταϊάν Τοράσι, η Μπερντ Σου και άλλες.
https://www.youtube.com/watch?v=YyhhpFSPKMc
Υπάρχει, όμως, και μια ξεχωριστή ομάδα, που κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πρόκειται για τη διοργάνωση του 1992 στη Βαρκελώνη. Την ίδια ώρα, που παρουσιαζόταν η Dream Team, στις γυναίκες μια ενωμένη ομάδα από 12 εκ των 15 της πρώην Σοβιετικής Ένωσης κατέθετε μια τελευταία παράσταση στα παρκέ.
Όλες οι χώρες πλην αυτών της Βαλτικής (Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία), ενώθηκαν για μια τελευταία φορά, θριαμβεύοντας επί των ΗΠΑ με 79-73 στον ημιτελικό, για να μην καταφέρει ούτε η Κίνα να αντισταθεί και το χρυσό μετάλλιο να έρχεται με το, ιστορικό πια, 76-66, με την Ναταλία Ζασούλσκαγια να φτάνει τους 19 πόντους.
Στο συνολικό απολογισμό, οι ΗΠΑ έχουν 8 χρυσά μετάλλια σε 11 διοργανώσεις, με τη Σοβιετική Ένωση να έχει δύο και την ομάδα των 12 εκ των 15 χωρών της, που εμφανίστηκαν ενωμένες μόνο για τους Αγώνες του 1992 μετά τη διάλυσή της, να έχει στην κατοχή της το άλλο ένα.
